________________ 298.] . पञ्चमोऽध्यायः। 255 तत्र प्रतिसमाधानम्-'संयुक्ता स्कन्धसन्ततिः।' स्कन्धसन्तती ह स्कन्धलक्षणसन्तानकत्वाभिमानात्, संषत्या सत्त्वसंज्ञप्तिरित्यदोषः // 2 त्रयात्पुनरेतस्मात्[298] द्वयमेवात्र निष्पन्नं तृतीयं तूपचारतः / वस्तुसंयो नाख्यं द्वयं परमार्थतो विद्यते सत्त्वाख्यस्तु तृतीयोऽर्थः संवृत्या विद्यत इति / धर्मतामसंक्लेशधर्मतां प्रकृतिप्रभास्वरतां सर्वधर्माणामवतरत्यादिशुद्धान्सर्वधर्मानभिश्रद्धधात्यfaqsaat i*** Tathagata-kosa-sutra. (Quoted in Siksha, p. 172.) ___Also cf. दुक्खमेव उप्पज्जमानं उप्पज्जति, दुक्खमेव निरुज्झमानं निरुज्झति / S. II. p.17. किन्नु सत्तो ति पच्चेसि / मारदिद्विगतं नु ते / सुद्धसङ्घारपुञ्जोयं / नयिध सत्तूपलम्भति // दुक्खमेव हि सम्भोति / दूक्खं तिट्ठति वेति च / नाचत्र दुक्खा सम्भोति / नान दुक्खा निरुज्झति // S. I. p. 135. दुक्खमेव हि, न कोचि दुक्खितो, कारको न, किरिया व विज्जति / अत्थि निब्बुति, न निब्बुतो पुमा, मग्गमत्थि गमको न विज्जति / Vm. XVI. 90. The Abhidhamma-mula-tika gives the following comment : "यथापि अङ्गसम्भारा होति सद्दो रथो इति / एवं सन्धेसु सन्तेसु होति सत्तोति सम्मुतीति // " [S. I. p. 135.] -यदि पुग्गलो न विज्जति कथं सारम्मणता सिया ति ? अविज्जमानस्सापि प्रारम्मणस्स गहणतो। अविज्जमानम्पि हि परिकप्पितं लोकसञ्जातं वा विज्जमानं वा सभावभूतं आरम्मणं गहेत्वा उप्पज्जनतो सारम्मणता वुता। सिपारम्मणता ति हि वचनं चित्तचेतसिकानं आरम्मणेन विना अप्पवत्तिवेव दीपेति न तेहि गहितस्स आरम्मणस्स विज्जमानकं वाति / अयं संखतासंतविनिम्मुत्तस्स अत्थितापटिसेधो सब्बथा अनुवत्तन्तानं विनिच्छयो। A. Minlatika. p. 131. V. infra, Adv. karika 306. 1f. नात्मास्ति . कीदृश आत्मा य इमान्निक्षि त्यन्यांश्च स्कन्धान प्रतिसन्दधातीति परिकल्प्यते / स तादृशो नास्त्यन्तापारपुरुषः। एवं तूक्तं भगवता-'अस्ति कर्म"धर्मसंकेतात् / ' . 'कीदृशस्तात्मा न प्रतिषिध्यते ? .. स्कन्धमात्रन्तु क्लेशकर्माभिसंकृतम् / यदि तु स्कन्धमात्रमेवात्मेत्युपचीयते तस्याप्रतिषेधः। Akb. III. 18 ab. 2 Cf. बुद्धानं पन द्वे कथा सम्मुतिकथा परमत्थकथा च / तत्थ सत्तो पोसो देवो ब्रह्मा ति आदिका सम्मुतिकथा नाम / अनिच्चं दुक्खं अनत्ता खन्धा धातुयो आयतनानि