________________ 208 अभिधर्मदीपे [242. सदे°वकेषु लोकेष्वप्रतिहतशासनप्रतिष्ठाणा (ना)न्मारचतुष्टय' निर्जयनाच्चेति / / अथ यदेतत्सर्वसत्त्वप्रतिविशिष्टं पुरुषोत्तमस्य जन्मशरीरं तत्किमनियतकालाक्षेपम्, आहोस्विनियतकालाक्षेपमिति ? तदभिधीयते [242] बुद्धस्य संमुखीनस्य बौद्धमाक्षिप्यते वपुः / नान्यस्मिन्काले / चिन्तामयेन ज्ञानेन विशिष्टतमत्वात् / तत्र पुन: सैकपुण्यशतोद्भूतमेकैकं लक्षणं मुनेः // 2 तत्र पञ्चाशच्चेतना: प्रयोगभूताः पञ्चाशत्पृष्ठभूताः, एकया तल्लक्षणमाक्षिपति // ता पुनः पञ्चाशच्चेतनाः कतमाः ? तदुच्यते[243] यथाकर्मपथास्तद्वत्पुण्यादित्रयमिष्यते / प्रतिकर्मपथं पञ्च, मौलकर्मपथपरिशुद्धिः सामन्तकस्य वितर्कानुपघातः स्मृत्यनुपरिग्रहः, निर्वाणपरिणामनं च / ताः सर्वास्तदालम्बना: पञ्चाशत्प्रयोगभूताः / पृष्ठेऽप्येतावत्य एव / 3 9 The four Maras are-Skandha-mara, Klesa-mara, Devaputra-mara and Marana-mara. See Siksha, p. 198...' Cf. चतुर्मारजयाज्जिनो भगवान् / B. Paijika, IX. 36. Also cf. संखेपतो वा पञ्च किलेस-खन्ध अभिसङ्खार-देवपुत्त मच्चुमारे अभजि, तस्मा"भगवा ति वुच्चति / Vm. VII. 59. V. supra, p. 101, n. 2. 2 चिन्तामयं कल्पशते शेष आक्षिप्यते हि तत्। . एकैकं पुण्यशतजं / Ak. IV. 109 cd, 110a. , | Yosomitra gives the following details : उक्तं पुण्यस्य परिमाणम् / तेषामेवं कृतपरिमाणानां शतेनैकं महापुरुषलक्षणं निवर्तते / एवं यावद् द्वात्रिंशत्तममपीति / केचित्ते व्याचक्षते / बुद्धालम्बनमनस्कारसम्मुखीभावात्पञ्चाशच्चेतना भवन्ति / अहमपीत्थं स्यामित्यपराः पञ्चाशच्चेतना भवन्ति / अपरे वर्णयन्ति / कामधातुविशतिस्थानानि / रूपधातुः षोडश / आरूप्योश्चत्वारः / अष्टौ च शीतनरका इत्यष्टचत्वारिंशद्विकल्पं वैधातुकं भवति / तदालम्बनमस्य बोधिसत्त्वस्य करुणाचित्तमुत्पद्यते / ततस्तत्संप्रयुक्ताश्चेतना अष्ट वत्वारिंशद्भवन्ति / अतोऽनन्तरं बुद्धालम्बना चेतनोत्पद्यते / यथाऽनेनास्मात् वैधातुकात् सत्त्वा माचिता इत्येका चेतना। अतोऽनन्तरं द्वितीया चेतनोत्पद्यते / अहमप्येवं मोचेय्यमित्यात्मालम्बनेति / पञ्चाशच्चेतना भवन्ति तासां पुद्धिः सम्मुखीभावाच्चेतनाशतं भवतीति / अन्ये पाहुः / प्राणातिपातविरतिर्बुद्धस्य भगवतः पञ्चभिः कारणरुपेता भवति /