________________ 112 अभिधर्मदीपे [146. ध्यवसीयते / न चार्थान्तरं समुदायिभ्यः समुदायोऽस्ति / स कथमथं प्रत्याययिष्यतोति / अतीतवर्णसमुदायस्त्वन्त्यवर्णापेक्षो मनोबुद्धयोपगृहीतस्वरूपः संबन्धिन्यर्थे बुद्धिमुत्पादयन् प्रत्याययतीति युक्तरूपो व्यपदेशः / अत्र मीमांसा(सक) 'वैय्याकरणौ प्रत्याचक्ष (क्षा)ते / नासिद्धत्वात् / न खलु शब्दस्य परमानु(णु) मयत्वं सिद्धम् / तस्मादनुत्तरमेतत् / तो प्रत्यभिधीयते।' तादात्म्यं प्रतिघातित्वात् प्रतिहन्यते खलु शब्दः प्राकारभित्त्यादिषु तस्मात्प्रतिघाती शब्द इति / न / असिद्धा (द्धम्)। सिद्धसाधनादसिद्धेः। यत्खलु भवता प्रतिघातित्वेनाप्रसिद्धं परमानु(णु)मयत्वं साध्य त इत्यसदेतत् / तत्रेदं प्रत्यवस्थीयते। .. तसिद्धिवरणादिभिः॥ मालाङ्गलग्राहेभ्यः सिद्धमेतद्गर्भगृहान्तर्गतेन पिहिते कवाटेऽभिहन्यमानाः पटहाः ध्माप्यमानाश्च शंखा न श्रूयन्ते / हूणनाडो निर्घोषेण च नगरप्राकाराणि पात्यन्ते / तस्मात्सिद्धेन जाल्मज (जे) नासिद्धस्य साधनमिदमाविष्क्रियते नासिद्धे. नेति // यदप्युच्यते स्फोट: शब्दो ध्वनिः शब्दगुण" इति तत्रापदिश्यते[146] स्फोटाख्यो नापसे घोषाच्छब्दो नित्यः प्रसिद्धयति / तस्मादध्धनिः शब्दः स्फोट इत्यनर्थान्तरम् / यथा हस्तः करः पाणि लोकप्रसिद्धमेतत् / तस्मात् क्रमवृत्तण(न) शब्देन कश्चिदर्थोऽभिधीयते // %. See Slokavartika, 5,106. . रणनां ज्ञानस्य शब्दत्वापत्तिरिष्यते। कैश्चिद्दर्शनभेदोऽत्र प्रवादेष्वनवस्थितः // अथाबमान्तरो ज्ञाता सूक्ष्मवागात्मना स्थितः / व्यक्तये स्वस्य रूपस्य शब्दत्वेन विबर्तते // Vakyapadiya, I. 107 and 112 1. This discussion is not found in the Akb. 4. This appears to be a reference to the cannon. 4. See Sphotasiddhi, karika 29. For details on this topic, see Nya yakumudachandra, pp. 747-757.
