Abhidharmadipa with Vibhasaprabha Vrutti

SR No.: 004384
Original Sutra Author: N/A
Author: P S Jaini
Publisher: Kashi Prasad Jayaswal Research Institute
Publication Year: 1977
Total Pages: 660
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 12 MB

Page 186

प्रथमोऽध्यायः / 'चक्षर्धातुं तावल्लभते न चक्षुर्विज्ञानधातुम् / कामधाती क्रमेन (ण) चक्षुरिन्द्रियं प्रतिलभमानः, प्रारूप्यधातुच्युतश्च द्वितीयादिषु ध्यानेषुपपद्यमानः / स्याच्चक्षुर्विज्ञानधातुना न चक्षुर्धातुना। द्वितीयादिषु ध्यानेषपपन्नश्चक्षुर्विज्ञानमसंमुखीकुर्वाणः। ततश्च्युतश्चाधस्तादुपपद्यमानः / उभाभ्यामपि-आरूप्यधातुच्युतः कामघाती ब्रह्मलोके चोपपद्यमानः। नोभाभ्याम् एतानाकारान् स्थापयित्वा / यश्च [क्ष]र्धातुना समन्वागतः चक्षुर्विज्ञानधातुनापि सः ? चतुष्कोटिकाः / / प्रथमा-द्वितीयादिषु ध्यानेषूपपन्नश्चक्षुर्विज्ञानमसंमुखीकुर्वाणः। द्वितीयाकामधातावलब्धि (ब्ध) विही नं (न) चक्षुः / ततीया-कामधातौ लब्धाविहीनश्च (नच)क्षुः प्रथमध्यानोपपन्नो द्वितीयादिध्यानोपपन्नश्च पश्यन्। चतुर्थीएतानाकारान् स्थापयित्वा / / ' गतमेतत् / प्रकृतमिदानीमनुवर्त्यताम् / कत्याध्यात्मिकाः कति बाह्याः ?' ____ द्वादशाध्यात्मिका ज्ञेयाः पञ्चेन्द्रियात्मिकः सप्तचित्तधातु (त) वश्च, अहंकारसन्नि श्रयत्वात् / "आत्मना हि सुदान्तेन स्वर्गं प्राप्नोति पण्डितः / " इति / बाह्याष्षड्विषयात्मकाः // कति दर्शन (न) हेयाः कति भावनाहेयाः कत्यहेयाः ? तदारभ्यते / [40] त्रयोऽन्त्यास्त्रिविधाः मनोधातुर्मणो(नो) विज्ञानधातुर्धर्मधातवस्त्रिप्रकाराः। अष्टाशीत्यनुशयसहचरिष्णवस्तत्प्राप्तयश्च दर्शण(न) हेयाः / 1 This whole Adv. (from चक्षुर्धातुं तावल्लभते to चतुर्थी—एतानाकारान् Furnfucar) is almost identical with Akb. I. 38 cd. 2 प्रथमे चतुःकोटिके प्रतिलम्भोऽधिकृतो द्वितीये तु प्राप्तिमात्रम् / Saks. p. 73. 3. See Dhs. 1207, 1208 and Aam p. 58. 4 Cf. द्वादशाध्यात्मिका हित्वा रूपावीन् आत्मन्यसति कथमध्यात्मिकं बाह्यं वा। अहंकारसन्निस्रयत्वाच्चित्तमात्मेत्युपचर्यते / "आत्मना हि सुदान्तेन..." अत आत्मभूतस्य चित्तस्याश्रयभावेन प्रत्यासन्नत्वात् / Abb. I. 39ab. 4 Cf. terara garda apei arafa gravi i Dhammapada, XII. 4. 6 See Dhs 1002-1008 Asm, p. 26.