________________ 215: सात्त्विकभावसूक्तानि मार्तण्डान्वयजन्मना- क्षितिभृता चाण्डालसेवा कृता, रामेणाद्भुतविक्रमेण गहना संसेविता कन्दरा / भीमाद्यैः शशीवंसजैर्नृपवरैर्दैन्यं कृतं रकवत् , स्वां भाषां परिपालनार्थपुरुः कि कि न चाङ्गीकृतम् // 2 // वहीं विशन्ति वनवासमुपासते च, राज्यं त्यजन्ति कमलामवहीलयन्ति / प्राणांश्च जीर्णलणवद्गणयन्ति धीराः, कुर्वन्ति कि न निजबाकपरिपालनार्थम् / / 3 // हस्ती स्थूलवपुः स चाकुशवशः किं हस्तिमात्रोऽङ्कुशः ? वज्रेणेव हताः पतन्ति गिरयः किं वज्रमात्री गिरिः ? / दीप प्रज्वलिते प्रणश्यति तमः किं दीपमात्रं तमः ?, तेजी यस्य विराजते स बलवान् स्थलेषु कः प्रत्ययः ? // 4 // चलेच मेरुः प्रचलेत्तु मन्दर-श्चलेतु ताराग्रहचन्द्रभानु / कदापि काले पृथिवी चलेद्धि, तथापि वाक्यं न चलेद्धि साधोः॥ निन्दन्तु नीतिनिपुणा यदि वा स्तुवन्तु, लक्ष्मीः समाविशतु गच्छतु वा यथेष्टम् / अद्यैव वा भरणमस्तु युगान्तरे वा, न्याय्यात्पथः प्रविचलन्ति पदं न धीराः // 6 // दुःखं वरं चैव वरं च भैक्ष्यं, वरं च मौख्यं हि वरं रुजोऽपि / मृत्युप्रवासोऽपि वरं नराणां, परं सदाचारविलनं नो // 7 // .
