Abhi Dharm Samucchaya Bhasyam

SR No.: 004378
Original Sutra Author: N/A
Author: Nathmal Tatia
Publisher: K P Jayswal Research Institute
Publication Year: 1976
Total Pages: 188
Language: Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 98

सत्यविनिश्चयः 67 अभिध्यादीनां कथं लोभादिभिः प्रयोगः। तत्राभिध्याकर्मपथः परवित्तोपकरणस्वीकरणनिश्चय इत्युक्तम् / तद्यदि' तेनैव वित्तोपकरणेनार्थी भव[ति] तत्स्वीकरणायाभिसंस्करोत्यतोऽस्य लोभेन प्रयोगो व्यवस्थाप्यते / अथ मैवास्य भूदित्येवं द्वेषेण / अथ [Ch. 729A] परस्वीकरणे न कश्चिद्दोष इति मोहेन प्रयोगो वेदितव्यः / एवमन्यदपि योजयितव्यम् / 6 70A. अन्योन्याधिपतेयमपि कर्म साधारणं वेदितव्यं यद्वशात्सत्त्वा अन्योन्यं चित्तचें [T. 60A]त्तपरिणामनिमित्तं भवन्तीति / / 670B. वैपक्षिकात् कर्मणः प्रातिपक्षिकं कर्म बल[व] द्रष्टव्यम्, प्रतिपक्षबलेनाक्षिप्तस्यापि विपक्षफलस्यान्यथात्वापादनात् / सर्वं च कुशलं कर्म संचेतनीयं प्रतिपक्षबलिकस्याकुशलाद् बलवद्रष्टव्यम् / प्रतिपक्षबल दुर्बलस्य त्वकुशलं कुशला [As. P. 56]द्वलवत् / सर्वं चाविशेषेण कुशलाकुशलं नियतविपाकमार्यमार्गेणाप्रहीणं बलवदित्युच्यते। कामप्रतिसंयुक्तमकुशलं प्रकृत्या बलवत्, क्लेशोपक्लेशादिबहुपरिवारत्वात् / यद्यपि पूर्वा[Ms. 60B] भ्यस्तं तदपि बलवत्, संततेस्तेन भावितत्वात् / यदपि पदस्थं परिपूर्ण [Ch. 729B]वयसाम्, तीवाभिनिवेशप्रसादकरणात् / यदप्यसाध्यमपरिनिर्वाणधर्मकाणाम, प्रतिपक्षणानुद्धार्यत्वात् / क्षेत्रतोऽपि मातृवधादिकम् / चित्ताभिसंस्कारतोऽपि महाबोधिप्रणिधानादिकं बलवत्कर्म वेदितव्यम् / / पुनर्नव भिराकारर्बलवत्कर्म वेदितव्यम् / तद्यथा (i) क्षेत्रतो यदि गुणवदक्षिणीयं क्षेत्रं भवति / (ii) वस्तुतो यदि प्रणीतं प्रभूतं देयवस्तु भवति / (iii) स्वभावतो दानाच्छीलं शोलाद्भावनेत्येवमादिः / (iv) प्राश्रयतः पुण्यानां [T. 60B] कर्ता यदि वीतरागो भवति / (v) मनस्कारतो यदि तीव्रप्रसादसहगतो मनस्कारो भवति / (vi) आशयतो यदि निर्वाणाशयो भवति / (vii) सहायतो यदि तदन्यपुण्यक्रियावस्तुपरिगृहीतं भवति / (viii) बहुलीकारतः यदि पौन:पुन्येन कृतं भवत्यनुवितर्कितं वा। (ix) बाहुजन्यतो यदि स्वयं च कृतं भवत्यन्यैश्च कारितमिति / / 671. य एवं वदेत्-यथा यथायं पुरुषपुद्गलः कर्म करोत्युपचिनोति तथा तथा विपाकं प्रतिसंवेदयत [Ch. 729 C] इत्येवं सति ब्रह्मचर्य वासो न भवत्य___1. T. तत्र, but Ch. Supports Ms. 2. Ms. has additional स्यालब्धं. 3. T. & Chi omit 4. 4. Ms. णं. 5. Ms. वा 6. Ms. ण्ये. 7. Ms. भा.