Upmitibhav Prapancha Katha Part 01

SR No.: 004358
Original Sutra Author: N/A
Author: Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan
Total Pages: 306
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 9 MB

Page 152

121 उच्चित्त्योच्चित्त्य यत्सारमेतस्या वरपुद्गलैः / धात्रा विनिर्मित रूपमन्था कथमीदृशम् // 118 // अतोऽस्यास्तादृशः स्पर्शों, युक्त एव न संशयः / न जात्वमृतकुण्डेषु, कटुत्वमवतिष्ठते // 119 // एषाऽप्यभिलषत्येव, मां यतोऽर्धनिरीक्षितैः। निरीक्षतेऽतिलोलाक्षी, स्निग्धदृष्टया मुहुर्मुहुः // 120 // एवंविधविपर्यासविकल्पाकुलमानसः / स बालोऽलीकसौभाग्यगवितो मूढतां गतः // 121 // सूरिरुवाच-तदेवं कथितास्तावत्सर्वोत्कृष्टा मया नराः।इदानीमुत्कृष्टानां(तु), यत्स्वरूपं तदुच्यते // 122 // एवं च वदति भगवति सूरौ--चारूक्तं सूरिणा चारु, परिचिन्त्य मनीषिणा / श्रोतव्यं भवताऽपीदं, मध्यबुद्धिः प्रचोदितः // 123 // सूरिरुवाच-उत्कृष्टास्ते नरा ज्ञेया, यैरिदं स्पर्शनेन्द्रियम् / अवाप्य मानुषं जन्म, शत्रुवुद्धयाऽवधारितम् // 124 // भाविभद्रतया तेषां परिस्फुरति मानसे / न चैतत्सुन्दरं हन्त, जीवानां स्पर्शनेन्द्रियम् // 125 // ततो बोधप्रभावेन, लक्षयन्त्यपि ते नराः। कुर्वन्तोऽन्वेषण तस्य, मूलशुद्धिं परिस्फुटाम् // 126 // ततो विज्ञाय ते तस्य, लोकवञ्चनतां नराः / सर्वत्र चकिता नैव, विश्वसन्ति कदाचन // 127 // न चानुकूलचारित्वं, भजन्ति विजितस्पृहाः। ततस्तजनितैर्दोषैर्न युज्यन्ते विचक्षणाः // 128 // शरीरस्थितिमात्रार्थमाचरन्तोऽपि तत्प्रियम् / तत्र गृद्धेरभावेन, भवन्ति सुखभाजनम् // 129 / / प्राप्नुवन्ति यशः शुभ्रमिह लोकेऽपि ते नराः। स्वर्गापवर्गमार्गस्य, निकटे तादृशाशयाः // 130 // गुरवः केवलं तेषां, नाममात्रेण कारणम् / मोक्षमार्गे प्रवर्तन्ते, स्वत एव हि ते नराः // 131 // अन्येषामपि कुर्वन्ति, ते सन्मार्गावतारणम् / तद्वाक्यं ये प्रवत्त(पद्य)न्ते, विज्ञाय गुणकारकम् // 132 // ये पुनर्न प्रपद्यन्ते, तद्वाक्यं बालिशा जनाः। तेषामनादरं कृत्वा, ते तिष्ठन्ति निराकुलाः // 133 // प्रकृत्यैव भवन्त्येते, देवाचार्यतपस्विनाम् / पूजासत्कारकरणे, रतचित्ता महाधियः॥१३४॥ एवं भाषिणि च भगवति प्रबोधनरतिसूरों मनीषिणा चिन्तितम्यथेदमुत्कृष्टानां श्लाघितं चरितं नृणाम् / तथानुभवसिद्धं मे किश्चिदात्मनि भासते // 135 // मध्यमबुद्धिना चिन्तितंउत्कृष्टपुंसां यादृक्षा, गुरुणा वर्णिता गुणाः। एते गुणाः परं सर्वे, घटन्तेऽत्र मनीषिणि // 136 // गुरुरुवाच-तदेवं तावदुत्कृष्टा, वर्णिताः पुरुषा मया / अधुना मध्यमानां यत्स्वरूपं तन्निबोधत // 137 // मध्यमास्ते नरा ज्ञेया, पैरिदं स्पर्शनेन्द्रियम् / अवाप्य मानुषं जन्म, मध्यबुद्धयाऽवधारितम् // 138 // स्पर्शनेन्द्रियसम्पाये, ते सुखे गृद्धमानसाः। पण्डितैरनुशिष्टाश्च, दोलायन्ते स्वचेतसा // 139 // चिन्तयन्ति निजे चित्ते, ते दोलायितबुद्धयः। विचित्ररूपे संसारे, किमत्र बत कुर्महे // 14 // भोगानेके प्रशंसन्ति, रमन्ते सुखनिर्भराः। अन्ये शान्तान्तरात्मानो, निन्दन्ति विगतस्पृहाः॥१४१॥ तदत्र कतरो मार्गो, मादृशामिह युज्यते ? न लक्षयामोऽन्तःचित्तं, सन्देहमवगाहते // 142 // तस्मात्कालविलम्बोऽत्र, युक्तोऽस्माकं प्रयोजने / नैवैकपक्षनिक्षेपो, विधातुमिह युज्यते // 143 // एषा च जायते बुद्धिर्या तेषां कर्मपद्धतिः। तत्सकाशा नृणां यस्माद् बुद्धिः कर्मानुसारिणी // 144 // ततस्ते स्पर्शनाक्षस्य, मन्यन्ते सुखहेतुताम् / अनुकूले च वर्तन्ते, किंतु नात्यन्तलोलुपाः॥१४५॥ ततो लोकविरुद्धानि, नाचरन्ति कदाचन / स्पर्शनेन्द्रियलौल्येन, नापायान् प्रामुवन्त्यतः // 146 // विचक्षणोक्तं बुध्यन्ते, विशेष वचनस्य ते / अदृष्टदुःखास्तद्वाक्यं, केवलं नाचरन्ति भोः // 147 // मैत्री बालिशलोकेन, कुर्वन्ति स्नेहनिर्भराम् / लभन्ते तद्विपाकेन, रौद्रां दुःखपरम्पराम् // 148 // अवर्णवादं लोके च, प्राप्नुवन्ति न संशयः / संसर्गः पापलोकेन, सर्वानर्थकरो यतः // 149 //