________________ आम्रभटमन्त्रिकथा सेवधिमूचित्रान् / / त्वयाद्य सेवधिः प्राप्तः पूर्वोपार्जितपुण्यतः / अतोऽमुं भुक्ष्व वैदेह ! त्वमेव लाम्यहं न हि / / ऊदाकस्योदयो लक्ष्म्या-स्तदानीमजनि ध्रुवम् / अतो भूपो ददौ तम्यो-दयनेत्यभिधां तदा / / यतः"धनदो धनमिच्छूनां कामदः काममिच्छताम् / धर्म एवापवर्गस्य पारम्पर्येण साधकः / / 1 / / कृतप्रयत्नानपि नैति काँश्चित् स्वयं शयानानपि सेवते परान् / द्वयेऽपि नास्ति द्वितीयेऽपि नास्ति श्रेयःप्रचारो न विचारगोचरः / / 2 // " ततः कर्णावतीपुर्या-महत्सद्म मनोहरम् / चतुर्विशतिसर्वज्ञ-शोभितं व्यरचत् स च // पुत्रा उदयनस्यासँ–श्चत्वारो धर्मतत्पराः। आद्य आम्रभटो नाम्ना द्वितीयो बाहडः पुनः। तृतीयश्चाहडः पुत्रः सो (ल्हा) न्हाकश्च चतुर्थकः / एते सर्वे बुधोपान्ते पेठुः शास्त्राणि भूरिशः / / जयसिंहमहीशस्य राज्ये उदयनो वणिग् / क्रमान्मन्त्रिपदं प्राप धर्मकर्मसु कर्मठः / / सिद्धराजे दिवं याते कुमारपालभूपतेः / सर्वेषु मन्त्रिपु प्राप मुख्यत्वं पुण्ययोगतः // युग्मम् / / कुमारपालभूपालं नत्वाऽन्येार्जनो जगौ। कोङ्कणे विषयेऽस्तीद्बो मल्लिकार्जुनभूपतिः / / स्वस्मिन् राजपितामह इति स बिरुदावलिम् / बहमानो नृपान् सर्वान् तृणमेव न मन्यते / / मल्लिकार्जुनभूपस्य विरुदं तन्मयाऽचिरात् / उत्तार्यमिति चौलुक्य-नृपतिर्ध्यातवान् हृदि / द्वितीयेऽह्नि नृपो लात्वा बीटकं स्खकरे जगौ / मल्लिकार्जुनभूपस्योतारयिष्यति को मदम् ? / / भूपहस्तान्न को मो गृहीते बीटकं यदा / तदोत्थायाम्बडो लात्वा बीटकं प्रोक्तवानिति // मदस्तस्य मयोत्तार्य इत्युक्ते मन्त्रिणा तदा / राजा तस्मै ददौ चक्र-मिभाश्वादि विराजितम् // भूपदत्तं बलं लात्वाऽम्बडः कलवणी नदीम् // उत्तीर्य कोङ्कणेशस्य देशमध्ये समीयिवान् // मल्लिकार्जुनभूपेन सार्द्धं विरचयन् रणम् / अम्बडः सचिवो भग्नः पत्तनोपान्तमीयिवान् / / लज्जमानोऽसितां तुङ्ग-पटीं कृत्वाऽखिले बले / तस्थिवानम्बडस्तत्राऽप्रोच्य स्वागमनं प्रभोः / / अन्येार्बहिरायात-श्वौलुक्यो वीक्ष्य तलम् / पप्रच्छ मनुजोपान्ते कृष्णा तुङ्गपटी कथम् ? // नरोऽवक तव यो मन्त्री मल्लिकार्जनभूधवम् / जेतुं ययौ स भग्नः सन् पश्चादत्र समागमत् // तेन तुङ्गपटी कृष्णां लज्जमानः स मन्त्रिराट् / कृत्वा तस्थिवान् भूप-स्ततो दध्याविदं हृदि / / यस्य लज्जा भवेत् पुंसः स कार्य दुष्करं किल / चकार भूपतेर्मातुः पितुरन्यनृणां स्फुटम् // विमृश्येति नृपस्तत्र गत्वा सन्मान्य मन्त्रिणम् / स पुनः प्रेषयन् जेतुं मल्लिकार्जनभूपतिम् / / कोङ्कणे विषये गत्वा कृत्वा सैन्य द्विधा रहः / स्वागमं ज्ञापयामास मन्त्री वैरिमहीशितुः / तदा स्तोकबलं ज्ञात्वा मल्लिकार्जुनभूपतिः / अल्पसैन्यो रिपुं जेतुं वैरिचक्रान्तिके ययौ // युद्धं कुर्वंस्तदा राज्य-पितामहमहीपतिः / मन्त्रीशेन द्वयोः स्वीय-सैन्ययोरन्तराऽऽशु सः / स्मरेष्टं दैवतं राजन् ! जल्पन्निति स मन्त्रिराट् / तस्यारेमस्तकं पद्मनालवच्छिन्नवान् रणे / स्वायत्तीकृत्य तत्सैन्यं चौलुक्याज्ञां प्रवर्तयन् / पुरीमध्ये प्रवेशं तु चकाराम्बडमन्त्रिराट् / / प्रथमं प्रथमं देवं नत्वा श्रीजिनसद्मनि / गत्वा नृपगृहे चक्रे भोजनं परिवारयुग // मल्लिको. र्जुनभूपस्य स्वामिनः स्थगितं शिरः / कृत्वा तत्कोशमगाय ललावम्बडमन्त्रिराट् / तत्र स्वं सेवकं मुक्त्वा लात्वा चारिशिरस्तदा / आम्बड़ः पत्तनेऽभ्येत्या-नसीदादौ महीपतिम् / / शिरोऽरेः स्थगितं रात्रौ शृङ्गारकोटिशाटिका / तापक्षयङ्करं हारं माणिक्याह्न प्रछेवटम् // शुक्तिं विषापहाराह्वां द्वात्रिंशद्रघटान् वरान् / मुक्तानां मूढकानां षट् कुञ्जराणां चतुःशतीम् / / सत्पात्राणां शतं विंश-त्युत्तरं तत्प्रभाजुषाम् / सहस्राण्यष्ट सार्थ्याणां वेसराणां चतुःशतीम् / / हेम्नः टङ्कास्त्रयस्त्रिंश-लक्षाणि रजतस्य च / चतुर्दशार्द्धसंयुक्तः कोटिद्रव्यस्य तत्क्षणात् // मुक्त्वा भूमिपतेरग्रे वस्तून्येतानि मन्त्रिराट् / यावत् स्थितोऽनुगस्ताव-जयोदन्तं