Page Text
________________ 274 ग्यायकन्दलीसंवलितप्रशस्तपादभाष्यम् न्यायकन्दली द्वितीयपरमाणौ क्रियाया उत्पादः, विभागस्योत्पद्यमानतेत्येकः कालः / ततस्तत्कार्यस्य विनाशः, तत्कार्यस्य विनश्यत्ता, क्रियाविभागविभागजविभागानां विनाशः, द्वितीयपरमाण्वाकाशविभागस्योत्पादः, तत्संयोगस्य विनश्यत्तेत्येकः कालः / ततस्तत्कार्यस्य विनाशः, तत्कार्यस्य विनश्यत्ता, परमाण्वाकाशसंयोगविनाशः, उत्तरसंयोगस्योत्पद्यमानतेत्येकः कालः / ततस्तत्कार्यस्य विनाशः, तत्कार्यस्य विनश्यत्ता, परमाणोः परमाण्वन्तरेण सहोत्तरसंयोगोत्पादः, द्वयणुकस्योत्पद्यमानता, विभागकर्मणोविनश्यत्तेत्येकः कालः / ततस्तत्कार्यस्य विनाशः, तत्कार्यस्य विनश्यत्ता, द्वयणुकस्योत्पादः, तद्गतानां रूपादीनामुत्पद्यमानता, विभागकर्मणोविनाशः, ततः क्षणान्तरे कारणगुणप्रक्रमेण द्वयणुके 'गुणान्तरोत्पाद इति / एवं 'सर्वत्र व्यणुकेषु कल्पना / त्र्यणुकाद्युत्पत्तौ तु कर्म न चिन्तनीयम्, युगपद् बहूनां परमाणूनां संयोगादुत्पन्नेषु 'यणुकान्तरकारणस्य परमाणोद्वर्यणुकान्तरकारणेन परमाणुना सह संयोगाद् द्वयणुकस्य द्वयणुकान्तरकारण परमाणुना संयोगः, ततोऽपि द्वयणुकयोः संयोग इत्यनेन क्रमेण [टि०] वाऽवयवमपेक्ष्य द्वयणुकावच्छिन्ना काशादिदेशेनापि सह विभागः कर्तव्य इति द्वयणुक नाशकाले विभागजविभागस्योत्पद्यमानता संयोगस्य विनश्यत्तेति द्वयणकावच्छिन्नेना काशादिदेशेन सह सक्रियस्य परमाणोर्यः संयोगस्तस्य 'विनश्यत्तेति / एवं "सर्वद्वयणुकेषु इति :- एवमिति नवसु क्षणेषु रक्तस्योत्पत्तिरित्यर्थः // याकजोत्पत्तिः / / [पं०] (कं. 110.10) द्वयणुकगतानाम् / संयोगस्य विनश्यत्तेति (कं. 110.11) द्वयणुकावच्छिन्नाकाशदेशेन सह सक्रियस्य परमाणोर्यः संयोगस्तस्य विनश्यत्ता। द्वितीयपरमाणाविति (कं. 110.15) विघटितपरमाणतो द्वितीये परमाणौ। क्रियाविभाग"विभागानां विनाश्यत्तेति (कं. 110.17) संयोगोत्पादे हि विभागो विनश्यति / परमाण्वाकाशसंयोगविनाश इति (क. 110.19) द्वयणुकमध्याद्विघटितस्य परमाणोः पूर्वावष्टब्धाकाशदेशेन सह संयोगविनाशः / गुणान्तरोत्पाव इति (कं. 110.24) पाकजरूपाद्युत्पत्तिः / एवं सर्व [त्र]द्वय मुकेषु कल्पनेति (कं. 110.24) सर्व [त्र] व्यणुकेषु [कु०] नोपयुज्यते / सेयं नवक्षणा प्रक्रियायो यत्कर्मणा पूर्वद्वणुकविनाशस्तदितरपरमाणावुत्पादककर्मचिन्तयाऽऽचार्येण कृता। उत्पादककर्मचिन्तायां तु द्रव्ये विनाशसमकालमेव विभागजविभागाङ्गीकारेऽपि दशक्षणा भवन्ति / तस्यापि पृथक्षणाङ्गीकारेणकादशक्षणा भवन्ति / सोऽपि हि पूर्वसंयोगविनाशादुत्तरसंयोगोत्पतौ द्रव्यारम्भकसंयोगविनाशहेतुक्रियानिवृत्तयोपक्षणीयः, क्रियावति क्रियान्तरानुत्पादात्, अनयोश्च साध्यसाधुत्वविवेको विभागे स्फुटीभविष्यति / 1 गुणान्तरोत्पादः - कं. 1; कं.२। 2 सर्व-जे. 1; जे. 3 / 3 दयणुकान्तरस्य - जे. 2 / 4 परमाणोश्च - जे. 1 जे. 3 / 5 क्रमेण संयोगजसंयोगेभ्य एमेषा - कं. 1; कं. 2 / 6, 8 कादेशेन - अ. ब; 7 नाशककाले - अ, ब, क; 9 विनश्यत्ता-ड; 10 सर्वत्र -मु. 11 विभागविभागजविभागानां-कं.।
| SR No. | 004336 |
| Book Title | Nyayakandali |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | J S Jetly, Vasant G Parikh |
| Publisher | Oriental Research Institute Vadodra |
| Publication Year | 1991 |
| Total Pages | 748 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 16 MB |