Page Text
________________ 122 देवेन्द्रसूरिविरचितलोपज्ञटीकोपेतः [गाथा भौदारिकप्रयोक्ता, प्रथमाष्टमसमययोरसाविष्टः / मिश्रीदारिकयोका, सप्तमषष्ठद्वितीयेषु // कार्मणशरीरयोगी, चतुर्थके पश्चमे तृतीये च / (प्रश. का. 276-77) इति / 'पर्याप्से सूक्ष्मे सूक्ष्मैकेन्द्रिये औदारिककाययोगो भवति / पर्याप्तशम्दश्च "सो सन्निपजते" इति पदाद् उमरुकमणिन्यायेन सर्वत्र मोज्यः / “चउसु" ति चतुर्यु द्वीन्द्रियत्रीन्द्रियचतुरिन्द्रियासंज्ञिपञ्चेन्द्रियेषु पर्याप्तेषु तदेवौदारिकं भवति / किं केवलम् ! न इत्याह-'समाष' सह भाषया असत्याभूषाखरूपया “विगलेसे असच्चमोसा" इति वचनाद् वर्तत इति समाषम् / कोऽर्थः ! विकलत्रिकासंज्ञिपञ्चेन्द्रियेषु पर्याप्तेषु औदारिककाययोगाऽसत्यामृषाभाषालक्षणौ द्वौ बोगावित्यर्थः / तद् इत्यनुवर्तते, सद् औदारिकं सह वैक्रियद्विकेन-वैक्रियवैक्रियमिश्रलक्षणेन पर्तत इति सवैक्रिवद्विकं बादरैकेन्द्रियपर्याधे भवति / अयमर्थः-पादरैकेन्द्रिये पर्याते औदारिककाययोगवैक्रियकाययोगक्रियमिप्रकाययोगलक्षमात्रयो योगा भवन्ति / सत्र मौदारिककाययोगः पृथिव्यम्बुतेजोवनस्पतीनाम्, वैक्रियद्विकं तु वायुकायस्मेति // प्ररूपिता जीवस्थानेषु योगाः / साम्प्रतमुपयोगाः मरूपणाबसरप्राप्ताः, ते च द्वादश / तद्यथा-मतिज्ञान 1 श्रुतज्ञान 2 अवधिज्ञान 3 मनःपर्यवज्ञान केवलज्ञान 5 लक्षणानि पञ्च ज्ञानानि, मत्यज्ञान 1 श्रुताज्ञान 2 विभङ्ग 3 रूपाणि त्रीण्यज्ञानानि, चक्षुर्दर्शना१ऽच. क्षुर्दर्शनारऽवधिदर्शनर केवलदर्शनरूपाणि चत्वारि दर्शनानि इत्येवानुपयोगान् जीवस्थानकेषु दिदर्शयिपुराह---"पजसन्निसु पार उवओग" ति पजशब्देन पर्याप्त उच्यते, ततः पर्याप्ताब ते सेशिनश्च पर्याप्तसंजिनः, तेषु पर्याप्तसंज्ञिषु 'द्वादश' द्वादशसच्या उपयोगा भवन्ति / ते कमेणैव न तु युगपत् , उपयोगानां तथाजीवस्वभावतो यौगपद्यासम्भवात् / उक्त - "समए दो णुवओगा" इति / श्रीभद्रवाहुखामिपादा अप्याहुः-- नाणम्मि दंसणम्मि य, एतो एगयरयम्मि उवउत्ता / सबस्स केवलिस्सा, जुगवं दो नत्थि उवओगा // (भा. नि. गा. 979) इति // 5 // पजघउरिदिअसन्निसु, दुदंस दुअनाण ससुधक्दु विणा। सनिअपजे मणनाणपक्खुकेषलदुगविहणा // 6 // चतुरिन्द्रियाच असंज्ञिनश्च चतुरिन्द्रियासज्ञिनः, पर्याप्ताश्च ते चतुरिन्द्रियासंज्ञिनश्च तेषु पर्याप्तचतुरिन्द्रियासशिषु चत्वार उपयोगा भवन्ति / के। इत्याह-"दुदंस दुअनाण" ति दर्शः-दर्शनम् , द्वषोर्दर्शयोः समाहारो द्विदर्श-चक्षुर्दर्शनाऽवक्षुर्दर्शनलक्षणम् / इयोरज्ञानयोः समाहारो अज्ञान-मत्यज्ञानश्रुताज्ञानरूपम् / अयमर्थः-पर्याप्तवतुरिन्द्रियेषु पर्षातासंशिपचे. न्द्रियेषु च मत्यज्ञानश्रुताज्ञानचक्षुर्दर्शनाऽचक्षुर्दर्शनलक्षणाश्चत्वार उपयोगा भवन्ति / दश जी विकळेषु असत्याभूषा इति // 2 समये द्वौ नोपयोगी n साने दर्शने चानयोरेकतरमिजुपयुकाः / सर्वस केवलिनो युगपदोन ख उपयोगी //
| SR No. | 004334 |
| Book Title | Chatvar Karmgranth |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandraguptasuri |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha |
| Publication Year | 1997 |
| Total Pages | 260 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 7 MB |