________________ 16. 23 ] . हरिवंशे [ 17. 11 उन्मुखो नित्यवित्रस्तः स्तब्धको विलोचनः / | खिन्नो ह्यस्म्युपवासेन तपसा निष्फलेन च // 30 पण्डितो घस्मरो नादी नामभिस्तेऽभवन्मृगाः // 23 इति श्रीहरिवंशे षोडशोऽध्यायः // 16 // तमेवार्थमनुध्यान्तो जातिस्मरणसंभवम् / आसन्वनेचराः क्षान्ता निद्वंद्वा निष्परिग्रहाः // 24 मार्कण्डेय उवाच। ते सर्वे शुभकर्माणः सधर्माणो वनेचराः / ततस्तं चक्रवाकौ द्वावूचतुः सहचारिणौ। मरुं साध्य जहुः प्राणाल्लघ्वाहारास्तपस्विनः // 25 आवां ते सचिवौ स्यावस्तव प्रियहितैषिणौ // 1 तेषां मरुं साधयतां पदस्थानानि भारत / तथेत्युक्त्वा च तस्यासीत्तदा योगात्मनो मतिः / तथैवाद्यापि दृश्यन्ते गिरौ कालंजरेऽच्युत // 26 एवं ते समयं चक्रुः सुवाक्तं प्रत्यभाषत / / 2 कर्मणा तेन ते तात शुभेनाशुभवर्जिताः / यस्मात्कामप्रधानस्त्वं योगधर्ममपास्य वै / शुभाच्छुभतरां योनि चक्रवाकत्वमागताः // 27 अवरं वरं प्रार्थयसे तस्माद्वाक्यं निबोध मे // 3 शुभे देशे सरिद्वीपे सप्तैवासञ्जलौकसः / राजा त्वं भविता तात काम्पिल्ये नगरोत्तमे / त्यक्त्वा सहचरीधर्म मुनयो धर्मचारिणः // 28 भविष्यतः सखायौ च द्वाविमौ सचिवौ तव // 4 सुमना मुनिः सुवाक्शुद्धः पञ्चमश्छिद्रदर्शनः / शप्त्वा तानभिभाष्याथ चत्वारश्चक्रुरण्डजाः / सुनेत्रश्च स्वतत्रश्च शकुना नामतः स्मृताः // 29 तांस्त्रीनभीप्सतो राज्य व्यभिचारप्रधर्षितान् // 5 पञ्चमः पश्चिकस्तत्र सप्तजातिध्वजायत / शप्ताः खगास्त्रयस्ते तु योगभ्रष्टा विचेतसः / षष्ठस्तु कण्डरीकोऽभूद्ब्रह्मदत्तस्तु सप्तमः / / 30 तानयाचन्त चतुरस्त्रयस्ते सहचारिणः // 6 चेषां तु तपसा तेन सप्तजातिकृतेन वै / तेषां प्रसादं चक्रुस्ते अथैनान्सुमनाब्रवीत् / योगस्य चाभिनिवृत्त्या प्रतिभानाच्च शोभनात्॥३१ सर्वेषामेव वचनात्प्रसादानुगतं तदा // . पूर्वजातिषु यद्ब्रह्म श्रुतं गुरुकुलेषु वै / अन्तवान्भविता शापो युष्माकं नात्र संशयः / तथैव तस्थितं ब्रह्म संसारेष्वपि वर्तताम् // 32 इतन्युताश्च मानुष्यं प्राप्य योगमवाप्स्यथ // 8 ते ब्रह्मचारिणः सर्वे विहंगाः कामचारिणः / सर्वसत्त्वरुतज्ञश्च स्वतश्रोऽयं भविष्यति / योगधर्ममनुध्यान्तो विहरन्ति स्म तत्र ह // 33 पितृप्रसादो ह्यस्माभिरस्य प्राप्तः कृतेन वै // 9 तेषां तत्र विहंगानां चरतां सहचारिणाम् / गां प्रोक्षयित्वा धर्मेण पितृभ्य उपकल्पताम् / नीपानामीश्वरो राजा विभ्राजः पौरवान्वयः // 34 अस्माकं ज्ञानसंयोगः सर्वेषां योगसाधनः // 10 विभ्राजमानो वपुषा प्रभावेन समन्वितः। इदं च वाक्यसंदर्भश्लोकमेकमुदाहृतम् / श्रीमानन्तःपुरवृतो वनं तत्प्रविवेश ह // 35 पुरुषान्तरितं श्रुत्वा ततो योगमवाप्स्यथ // 11 स्वतन्त्रश्चक्रवाकस्तु स्पृहयामास तं नृपम् / इति श्रीहरिवंशे सप्तदशोऽध्यायः // 17 // दृष्ट्वायान्तं श्रियोपेतं भवेयमहमीदृशः // 36 यद्यस्ति सुकृतं किंचित्तपो वा नियमोऽपि वा।। - 36 -