________________ 83. 37 ] हरिवंशे [ 84.7 तीरजोद्धृतकेशान्ता जलस्खलितगामिनी // 3. पुनः प्रतिजगामाशु मथुरां रोहिणीसुतः / / 51 लाङ्गलोल्लिखितापाङ्गी क्षुभिता सागरंगमा / / स गत्वा मथुरां रामो भवने मधुसूदनम् / मत्तेव कुटिला नारी राजमार्गेण गच्छती // 38 परिवर्तमानं ददृशे पृथिव्याः सारमव्ययम // 52 कृष्यते सा स्म वेगेन स्रोतःस्खलितगामिनी / तथैव वनवेषेण सोपसृप्तो जनार्दनम् / उन्मार्गानीतमार्गा सा येन वृन्दावनं वनम् / / 39 प्रत्यग्रवनमालेन वक्षसाभिविराजता // 53 .. वृन्दावनस्य मध्येन सा नीता यमुना नदी। स दृष्ट्वा तूर्णमायान्तं रामं लाङ्गलधारिणम् / रोरूयमाणैः खगमैरन्विता तीरवासिभिः // 40 सहसोत्थाय गोविन्दो ददावासनमुत्तमम् // 54 सा यदा समतिक्रान्ता नदी वृन्दावन वनम् / उपविष्टं ततो रामं पप्रच्छ कुशलं व्रजे। ततः स्त्रीविग्रहा भूत्वा यमुना राममब्रवीत् / / 41 बान्धवेषु च सर्वेषु गोषु चैव जनार्दनः // 55 प्रसीद राम भीतास्मि प्रतिलोमेन कर्मणा / प्रत्युवाच ततो रामो भ्रातरं साधुभाषिणम् / विपरीतमिदं रूपं तोयं च मम जायते / / 42 सर्वत्र कुशलं कृष्ण येषां कुशलमिच्छसि // 56 असत्यहं नदीमध्ये रौहिणेय त्वया कृता / ततस्तयोर्विचित्राश्च पौराण्यश्च कथाभवन् / कर्षणेन महाबाहो स्वमार्गव्यभिचारिणी / / 43 वसुदेवाग्रतः पुण्या रामकेशवयोस्तदा // 57 प्राप्तां मां सागरे नूनं सपत्न्यो वेगगर्विताः / ' इति श्रीहरिवंशे त्र्यशीतितमोऽध्यायः // 83 // फेनहासैर्हसिष्यन्ति तोयव्यावृत्तगामिनीम् // 44 प्रसादं कुरु मे वीर याचे त्वां कृष्णपूर्वज / कर्षणायुधकृष्टास्मि रोषोऽयं विनिवर्त्यताम् // 45 वैशंपायन उवाच / एषा मूर्धाभिगच्छामि चरणौ ते हलायुध / कस्यचित्त्वथ कालस्य सभायां यदुसंसदि / मार्गमादिष्टमिच्छामि क गच्छामि महाभुज // 46 बभाषे पुण्डरीकाक्षो हेतुमद्वाक्यमुत्तमम् // 1 तामेवं ब्रुवतीं दृष्ट्वा यमुनां लाङ्गलायुधः / यादवानामियं भूमिर्मथुरा राष्ट्रवर्धनी / प्रत्युवाचार्णववधूं मदाक्रान्तालसो बलः / / 47 वयं चैवेह संभूता व्रजे च परिवर्धिताः // 2 लाङ्गलाकृष्टमार्गा त्वमिमं मे प्रियदर्शने / तदिदानीं गतं दुःखं शत्रवश्च पराजिताः / देशमम्बुप्रदानेन निखिलं भावयस्व नः // 48 नृपेषु जनितं वैरं जरासंधे च विग्रहः // 3 एष ते सुभ्र संदेशः कथितः सागरंगमे / वाहनानि च नः सन्ति पादातं चाप्यनन्तकम् / शान्ति व्रज महाभागे गम्यतां च यथासुखम् / रत्नानि च विचित्राणि मित्राणि बहुलानि च // 4 लोका हि यावत्स्थास्यन्ति तावत्स्थास्यति मे यशः / / इयं च माथुरी भूमिरल्पा गम्या परस्य नः / यमुनाकर्षणं दृष्ट्वा सर्वे ते व्रजवासिनः / वृद्धिश्चापि परास्माकं बलतो मित्रतस्तथा / 5 साधु साध्विति रामाय प्रणामं चक्रिरे तदा // 50 कुमारकोट्यो याश्चेमा गणाश्चैव पदातिनाम् / तां विसृज्य महावेगां तांश्च सर्वान्द्रजौकसः / / एषामपीह वसतां संमर्दमुपलक्षये // 6 ततः संचिन्त्य मनसा बुद्ध्या निश्चित्य चैव ह। तन्मे न रोचते ह्यत्र निवासो यदुपुंगवाः / - 154 -