________________ 52. 16 ] विष्णुपर्व [53.7 शैलानां भूषणं धोषो घोषाणां भूषणं वनम् / / वृकान्निष्पतितान्दृष्ट्वा गोषु वत्सेष्वथो नृषु / तस्मादन्यद्वनं यामः प्रत्यग्रयवसेन्धनम् // 16 गोपीषु च यथाकामं व्रजे त्रासोऽभवन्महान् // 31 इच्छन्त्यनुपभुक्तानि भोक्तुं गावस्तृणानि च / ते वृकाः पञ्चबद्धाश्च दशबद्धास्तथापरे / तस्माद्वनं नवतृणं गच्छन्तु धनिनो व्रजाः // 17 त्रिंशद्विंशतिबद्धाश्च शतबद्धास्तथापरे // 32 न द्वारबन्धावरणा न गृहक्षेत्रिणस्तथा / निश्चेरुस्तस्य गात्राद्धि श्रीवत्सकृतलक्षणाः / प्रशस्ता वै व्रजा लोके यथा वै चक्रचारिणः // 18 कृष्णस्य कृष्णवदना गोपानां भयवर्धनाः // 33 शकृन्मूत्रेषु तेष्वेव जातं क्षाररसायनम् / . भक्षयद्भिश्च तैर्वत्सांस्त्रासयद्भिश्च गोव्रजान् / न तृणं भुञ्जते गावो नापि तत्पयसो हितम् / / 19 निशि बालान्हरद्भिश्च वृकैरुत्साद्यते व्रजः॥ 34 स्थलीप्रायासु रम्यासु नवासु वनराजिषु / न वनं शक्यते गन्तुं न गाश्च परिरक्षितुम् / चरामः सहिता गोभिः क्षिप्रं संवाह्यतां व्रजः॥२० न वनाकिचिदाहतुं न च वा तरितुं नदीम् // 35 श्रूयते हि वनं रम्यं पर्याप्ततृणसंस्तरम् / एवं वृकैरुदीर्णैस्तु व्याघ्रतुल्यपराक्रमैः / नाम्ना वृन्दावनं नाम स्वादुवृक्षफलोदकम् // 21 व्रजो निष्पन्दचेष्टः स एकस्थानचरः कृतः // 36 अझिल्लिकण्टकवनं सर्वैर्वेनगुणैर्युतम् / इति श्रीहरिवंशे द्विपञ्चाशत्तमोऽध्यायः // 52 // कदम्बपादपप्रायं यमुनातीरसंश्रितम् // 22 स्निग्धशीतानिलवनं सर्वर्तुनिलयं शुभम् / गोपीनां सुखसंचारं चारुचित्रवनान्तरम् // 23 __वैशंपायन उवाच / तस्य गोवर्धनो नाम नातिदूरे गिरिर्महान्। ईतिं वृकाणां दृष्ट्वा तु वर्धमानां दुरासदाम् / भ्राजते दीर्घशिखरो नन्दनस्येव मन्दरः // 24 सस्त्रीपुंसोऽथ घोषो वै समस्तोऽमत्रयत्तदा // 1 मध्येन चास्य महाशाखो न्यग्रोधो योजनोच्छ्रितः / स्थानेनेह न नः कार्य व्रजामोऽन्यन्महद्वनम् / भाण्डीरो नाम शुशुभे नीलमेघ इवाम्बरे // 25 यच्छिवं च सुखाढ्यं च गवां चैव सुखावहम् // 2 मध्येन चास्य कालिन्दी सीमन्तमिव कुर्वती। अद्यैव किं चिरेण स्म व्रजामः सह गोधनैः / प्रयाता नन्दनस्येव नलिनी सरितां वरा // 26 यावढुकैर्वधं घोरं न नः सर्वो व्रजो व्रजेत् // 3 तत्र गोवर्धनं चैव भाण्डीरं च वनस्पतिम् / एषां धूम्रारुणाङ्गानां दंष्ट्रिणां मुखकर्षिणाम् / कालिन्दी च नदी रम्यां द्रक्ष्यावश्चरतः सुखम् // वृकाणां कृष्णवक्त्राणां बिभीमो निशि गर्जताम्॥ तत्रायं वसतां घोषस्त्यज्यतां निर्गुणं वनम् / / मम पुत्रो मम भ्राता मम वत्सोऽथ गौर्मम / संवाहयाम भद्रं ते किंचिदुत्पाद्य कारणम् // 28 वृकैापादितेत्येवं क्रन्दन्ति स्म गृहे गृहे // 5 एवं कथयतस्तस्य वासुदेवस्य धीमतः / तासां रुदितशब्देन गवां हम्भारवेण च / प्रादुर्बभूवुः शतशो रक्तमांसवसाशनाः // 29 व्रजस्योत्थापनं चक्रुर्घोषवृद्धाः समागताः // 6 घोराश्चिन्तयतस्तस्य स्वतनूरुहजास्तदा / तेषां मतमथाज्ञाय गन्तुं वृन्दावनं प्रति / विनिष्पेतुर्भयकराः सर्वतः शतशो वृकाः // 30 / व्रजस्य च निवेशाय गवां चैव सुखाय च // 7 - 101 -