________________ 13. 41. 12 ] अनुशासनपर्व [ 13. 42.4 उवाच वीडितो राजस्तां योगबलमोहिताम् // 12 अकिंचिदुक्त्वा ब्रीडितस्तत्रैवान्तरधीयत // 27 एटेहीति ततः सा तं प्रतिवक्तुमियेष च। मुहूर्तयाते शके तु देवशर्मा महातपाः / स तां वाचं गुरोः पत्न्या विपुलः पर्यवर्तयत् // 13 कृत्वा यज्ञं यथाकाममाजगाम स्वमाश्रमम् // 28 भोः किमागमने कृत्यमिति तस्याश्च निःसता। आगतेऽथ गुरौ राजन्विपुलः प्रियकर्मकृत् / वक्त्राच्छशाङ्कप्रतिमाद्वाणी संस्कारभूपिता // 14 रक्षितां गुरवे भायां न्यवेदयदनिन्दिताम् // 29 वीडिता सा त तद्वाक्यमुक्त्वा परवशा तदा। अभिवाद्य च शान्तात्मा स गुरुं गुरुवत्सलः / पुरंदरश्च संत्रस्तो बभूव विमनास्तदा / / 15 . विपुलः पर्युपातिष्ठद्यथापूर्वमशङ्कितः // 30 स तद्वैकृतमालक्ष्य देवराजो विशां पते। विश्रान्ताय ततस्तस्मै सहासीनाय भार्यया / अवैक्षत सहस्राक्षस्तदा दिव्येन चक्षुषा / / 16 निवेदयामास तदा विपुलः शक्रकर्म तत् // 31 ददर्श च मुनिं तस्याः शरीरान्तरगोचरम् / / तच्छ्रुत्वा स मुनिस्तुष्टो विपुलस्य प्रतापवान् / प्रतिबिम्बमिवादर्श गुरुपत्न्याः शरीरगम् // 17 बभूव शीलवृत्ताभ्यां तपसा नियमेन च // 32 स तं घोरेण तपसा युक्तं दृष्ट्वा पुरंदरः / विपुलस्य गुरौ वृत्ति भक्तिमात्मनि च प्रभुः / प्रावेपत सुसंत्रस्तः शापभीतस्तदा विभो / / 18 धर्मे च स्थिरतां दृष्ट्वा साधु साध्वित्युवाच ह // 33 विमुच्य गुरुपत्नी तु विपुलः सुमहातपाः / प्रतिनन्द्य च धर्मात्मा शिष्यं धर्मपरायणम् / स्वं कलेवरमाविश्य शक्र भीतमथाब्रवीत् // 19 वरेण च्छन्दयामास स तस्माद्गुरुवत्सलः / अजितेन्द्रिय पापात्मन्कामात्मक पुरंदर / अनुज्ञातश्च गुरुणा चचारानुत्तमं तपः // 34 न चिरं पूजयिष्यन्ति देवास्त्वां मानुषास्तथा // 20 तथैव देवशर्मापि सभार्यः स महातपाः / किं नु तद्विस्मृतं शक्र न तन्मनसि ते स्थितम् / निर्भयो बलवृत्रघ्नाच्चचार विजने जने // 35 गौतमेनासि यन्मुक्तो भगाङ्कपरिचिह्नितः // 21 इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि जाने त्वां बालिशमतिमकृतात्मानमस्थिरम् / एकचत्वारिंशोऽध्यायः॥४१॥ मयेयं रक्ष्यते मूढ गच्छ पाप यथागतम् / / 22 नाहं त्वामद्य मूढात्मन्दहेयं हि स्वतेजसा / भीष्म उवाच। कृपायमाणस्तु न ते दग्धुमिच्छामि वासव // 23 विपुलस्त्वकरोत्तीव्र तपः कृत्वा गुरोर्वचः / स च घोरतपा धीमान्गुरुमे पापचेतसम् / तपोयुक्तमथात्मानममन्यत च वीर्यवान् // 1 दृष्ट्वा त्वां निर्दहेदद्य क्रोधदीप्तेन चक्षुषा // 24 स तेन कर्मणा स्पर्धन्पृथिवीं पृथिवीपते / नैवं तु शक्र कर्तव्यं पुनर्मान्याश्च ते द्विजाः / चचार गतभीः प्रीतो लब्धकीर्तिर्वरो नृषु // 2 मा गमः ससुतामात्योऽत्ययं ब्रह्मबलार्दितः // 25 / उभौ लोकौ जितौ चापि तथैवामन्यत प्रभुः / अमरोऽस्मीति यद्बुद्धिमेतामास्थाय वर्तसे / कर्मणा तेन कौरव्य तपसा विपुलेन च // 3 मावसंस्था न तपसामसाध्यं नाम किंचन // 26 / अथ काले व्यतिक्रान्ते कस्मिंश्चित्करुनन्दन / तच्छ्रुत्वा वचनं शक्रो विपुलस्य महात्मनः / | रुच्या भगिन्या दानं वै बभूव धनधान्यवत् // 4 म. भा. 322 -2569 -