________________ 15. 16. 24 ] आश्रमवासिकपर्व [ 15. 17. 21 वैशंपायन उवाच / भीम राजा पिता वृद्धो वनवासाय दीक्षितः / तस्य तद्वचनं धर्म्यमनुबन्धगुणोत्तरम् / दातुमिच्छति सर्वेषां सुहृदामौर्ध्वदेहिकम् // 9 साधु साध्विति सर्वः स जनः प्रतिगृहीतवान् // भवता निर्जितं वित्तं दातुमिच्छति कौरवः / धृतराष्ट्रश्च तद्वाक्यमभिपूज्य पुनः पुनः / भीष्मादीनां महाबाहो तदनुज्ञातुमर्हसि // 10 विसर्जयामास तदा सर्वास्तु प्रकृतीः शनैः // 25 दिष्ट्या त्वद्य महाबाहो धृतराष्ट्रः प्रयाचति / स तैः संपूजितो राजा शिवेनावेक्षितस्तदा। याचितो यः पुरास्माभिः पश्य कालस्य पर्ययम् // प्राञ्जलिः पूजयामास तं जनं भरतर्षभ // 26 / योऽसौ पृथिव्याः कृत्स्नाया भर्ता भूत्वा नराधिप / ततो विवेश भुवनं गान्धार्या सहितो नृपः। परैर्विनिहतापत्यो वनं गन्तुमभीप्सति // 12 व्युष्टायां चैव शर्वयां यच्चकार निबोध तत् // 27 मा तेऽन्यत्पुरुषव्याघ्र दानाद्भवतु दर्शनम् / इति श्रीमहाभारते आश्रमवासिकपर्वणि अयशस्यमतोऽन्यत्स्यादधयं च महाभुज // 13 षोडशोऽध्यायः // 16 // राजानमुपतिष्ठस्व ज्येष्ठं भ्रातरमीश्वरम् / 17 अहंस्त्वमसि दातुं वै नादातुं भरतर्षभ / वैशंपायन उवाच / एवं बुवाणं कौन्तेयं धर्मराजोऽभ्यपूजयत् // 14 व्युषितायां रजन्यां तु धृतराष्ट्रोऽम्बिकासुतः / भीमसेनस्तु सक्रोधः प्रोवाचेदं वचस्तदा / विदुरं प्रेषयामास युधिष्ठिरनिवेशनम् // 1 वयं भीष्मस्य कुर्मेह प्रेतकार्याणि फल्गुन // 15 स गत्वा राजवचनादुवाचाच्युतमीश्वरम् / सोमदत्तस्य नृपतेर्भूरिश्रवस एव च / युधिष्ठिरं महातेजाः सर्वबुद्धिमतां वरः // 2 बाह्रीकस्य च राजर्षेनॊणस्य च महात्मनः // 16 धृतराष्ट्रो महाराज वनवासाय दीक्षितः / अन्येषां चैव सुहृदां कुन्ती कर्णाय दास्यति / गमिष्यति वनं राजन्कार्तिकीमागतामिमाम् // 3 श्राद्धानि पुरुषव्याघ्र मादात्कौरवको नृपः // 17 स त्वा कुरुकुलश्रेष्ठ किंचिदर्थमभीप्सति / इति मे वर्तते बुद्धिर्मा वो नन्दन्तु शत्रवः। श्राद्धमिच्छति दातुं स गाङ्गेयस्य महात्मनः॥ 4 कष्टात्कष्टतरं यान्तु सर्वे दुर्योधनादयः / द्रोणस्य सोमदत्तस्य बाह्रीकस्य च धीमतः / यैरियं पृथिवी सर्वा घातिता कुलपांसनैः // 18 पुत्राणां चैव सर्वेषां ये चास्य सुहृदो हताः। कुतस्त्वमद्य विस्मृत्य वैरं द्वादशवार्षिकम् / यदि चाभ्यनुजानीषे सैन्धवापसदस्य च // 5 अज्ञातवासगमनं द्रौपदीशोकवर्धनम् / एतच्छ्रुत्वा तु वचनं विदुरस्य युधिष्ठिरः।। क तदा धृतराष्ट्रस्य स्नेहोऽस्मास्वभवत्तदा // 19 हृष्टः संपूजयामास गुडाकेशश्च पाण्डवः // 6 कृष्णाजिनोपसंवीतो हृताभरणभूषणः / न तु भीमो दृढक्रोधस्तद्वचो जगृहे तदा। साधं पाश्चालपुत्र्या त्वं राजानमुपजग्मिवान् / विदुरस्य महातेजा दुर्योधनकृतं स्मरन् // 7 क तदा द्रोणभीष्मौ तौ सोमदत्तोऽपि वाभवत् // अभिप्रायं विदित्वा तु भीमसेनस्य फल्गुनः / यत्र त्रयोदश समा वने वन्येन जीवसि / किरीटी किंचिदानम्य भीमं वचनमब्रवीत् // 8 न तदा त्वा पिता ज्येष्ठः पितृत्वेनाभिवीक्षते // 21 म. भा. 360 -2873 -