Mahabharat Samhita Part 04

SR No.: 004324
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1975
Total Pages: 846
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 10 MB

Page 321

14. 46. 28 ] आश्वमेधिकपर्व [14. 46. 55 - मात्राशी कालमाकाडूंश्चरेद्रेक्ष्यं समाहितः। न प्रत्यक्षं परोक्षं वा किंचिदृष्टं समाचरेत् // 41 लाभं साधारणं नेच्छेन्न भुञ्जीताभिपूजितः / इन्द्रियाण्युपसंहृत्य कूर्मोऽङ्गानीव सर्वशः / अभिपूजितलाभाद्धि विजुगुप्सेत भिनुकः // 28 क्षीणेन्द्रियमनोबुद्धिनिरीक्षेत निरिन्द्रियः // 42 शुक्तान्यम्लानि तिक्तानि कषायकटुकानि च। निद्वंद्वो निनमस्कारो निःस्वाहाकार एव च / नास्वादयीत भुञ्जानो रसांश्च मधुरांस्तथा। निर्ममो निरहंकारो नियोगक्षेम एव च // 43 यात्रामानं च भुञ्जीत केवलं प्राणयात्रिकम् // 29 निराशीः सर्वभूतेषु निरासङ्गो निराश्रयः / असंरोधेन भूतानां वृत्ति लिप्सेत मोक्षवित् / सर्वज्ञः सर्वतो मुक्तो मुच्यते नात्र संशयः // 44 न चान्यमनुभिक्षेत भिक्षमाणः कथंचन / / 30 अपाणिपादपृष्ठं तमशिरस्कमनूदरम् / न संनिकाशयेदमं विविक्ते विरजाश्चरेत्। प्रहीणगुणकर्माणं केवलं विमलं स्थिरम् // 45 शून्यागारमरण्यं वा वृक्षमूलं नदी तथा / अगन्धरसमस्पर्शमरूपाशब्दमेव च / प्रतिश्रयार्थ सेवेत पार्वती वा पुनर्गुहाम् // 31 अत्वगस्थ्यथ वामज्जममांसमपि चैव ह // 46 प्रामैकरात्रिको ग्रीष्मे वर्षास्वेकत्र वा वसेत् / निश्चिन्तमव्ययं नित्यं हृदिस्थमपि नित्यदा / अध्वा सूर्येण निर्दिष्टः कीटवष चरेन्महीम् // 32 सर्वभूतस्थमात्मानं ये पश्यन्ति न ते मृताः // 47 दयार्थ चैव भूतानां समीक्ष्य पृथिवीं चरेत् / संचयांश्च न कुर्वीत स्नेहवासं च वर्जयेत् // 33 न तत्र क्रमते बुद्धिर्नेन्द्रियाणि न देवताः / वेदा यज्ञाश्च लोकाश्च न तपो न पराक्रमः / पूतेन चाम्भसा नित्यं कार्यं कुर्वीत मोक्षवित् / उपस्पृशेदुद्धृताभिरद्भिश्च पुरुषः सदा // 34 यत्र ज्ञानवतां प्राप्तिरलिङ्गग्रहणा स्मृता // 48 अहिंसा ब्रह्मचर्य च सत्यमार्जवमेव च। तस्मादलिङ्गो धर्मज्ञो धर्मव्रतमनुव्रतः / अक्रोधश्चानसूया च दमो नित्यमपैशुनम् // 35 गूढधर्माश्रितो विद्वानज्ञातचरितं चरेत् // 49 अष्टास्वेतेषु युक्तः स्याद्तेषु नियतेन्द्रियः / अमूढो मूढरूपेण चरेद्धर्ममदूषयन् / अपापमशठं वृत्तमजिह्म नित्यमाचरेत् // 36 यथैनमवमन्येरन्परे सततमेव हि // 50 आशीर्युक्तानि कर्माणि हिंसायुक्तानि यानि च / तथावृत्तश्चरेद्धर्म सतां वाविदूषयन् / लोकसंग्रहधर्म च नैव कुर्यान्न कारयेत् // 37 यो ह्येवं वृत्तसंपन्नः स मुनिः श्रेष्ठ उच्यते // 51 सर्वभावानतिक्रम्य लघुमात्रः परिव्रजेत् / इन्द्रियाणीन्द्रियार्थांश्च महाभूतानि पश्च च / समः सर्वेषु भूतेषु स्थावरेषु चरेषु च // 38 मनोबुद्धिरथात्मानमव्यक्तं पुरुषं तथा // 52 परं नोद्वेजयेत्कंचिन्न च कस्यचिदुद्विजेत्। सर्वमेतत्प्रसंख्याय सम्यक्संत्यज्य निर्मलः / विश्वास्यः सर्वभूतानामग्र्यो मोक्षविदुच्यते // 39 / ततः स्वर्गमवाप्नोति विमुक्तः सर्वबन्धनैः // 53 अनागतं च न ध्यायेनातीतमनुचिन्तयेत् / एतदेवान्तवेलायां परिसंख्याय तत्त्ववित् / वर्तमानमुपेक्षेत कालाकाङ्क्षी समाहितः // 40 ध्यायेदेकान्तमास्थाय मुच्यतेऽथ निराश्रयः // 54 न चक्षुषा न मनसा न वाचा दूषयेत्कचित् / निर्मुक्तः सर्वसङ्गेभ्यो वायुराकाशगो यथा / भ, भा. 351 - 2801 -