________________ 13. 127. 38 ] महाभारते [ 13. 128. 11 प्रहृष्टविहगश्चैव प्रपुष्पितवनद्रुमः // 38 हेतुभिर्ममैतानि रूपाणि रुचिरानने // 51 प्रकृतिस्थं गिरिं दृष्ट्वा प्रीता देवी महेश्वरम् / / इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि उवाच सर्वभूतानां पतिं पतिमनिन्दिता / / 39 सप्तविंशत्यधिकशततमोऽध्यायः // 127 // . भगवन्सर्वभूतेश शूलपाणे महाव्रत / 128 संशयो मे महाजातस्तं मे व्याख्यातुमर्हसि // 40 महेश्वर उवाच / किमर्थ ते ललाटे वै तृतीयं नेत्रमुत्थितम् / तिलोत्तमा नाम पुरा ब्रह्मणा योषिदुत्तमा। किमर्थं च गिरिर्दग्धः सपक्षिगणकाननः // 41 तिलं तिलं समुद्धृत्य रत्नानां निर्मिता शुभा // 1 किमर्थं च पुनर्देव प्रकृतिस्थः क्षणात्कृतः / साभ्यगच्छत मां देवि रूपेणाप्रतिमा भुवि / तथैव द्रुमसंछन्नः कृतोऽयं ते महेश्वर // 42 प्रदक्षिणं लोभयन्ती मां शुभे रुचिरानना // 2 महेश्वर उवाच / यतो यतः सा सुदती मामुपाधावदन्तिके / ततस्ततो मुखं चारु मम देवि विनिर्गतम् // 3 नेत्रे मे संवृते देवि त्वया बाल्यादनिन्दिते / तां दिदृक्षुरहं योगाच्चतुर्मूर्तित्वमागतः / नष्टालोकस्ततो लोकः क्षणेन समपद्यत // 43 चतुर्मुखश्च संवृत्तो दर्शयन्योगमात्मनः // 4 नष्टादित्ये तथा लोके तमोभूते नगात्मजे / पूर्वेण वदनेनाहमिन्द्रत्वमनुशास्मि ह / तृतीयं लोचनं दीप्तं सृष्टं ते रक्षता प्रजाः // 44 उत्तरेण त्वया साध रमाम्यहमनिन्दिते॥ 5 तस्य चाक्ष्णो महत्तेजो येनायं मथितो गिरिः / पश्चिमं मे मुखं सौम्यं सर्वप्राणिसुखावहम् / त्वत्प्रियाथं च मे देवि प्रकृतिस्थः क्षणात्कृतः॥४५ दक्षिणं भीमसंकाशं रौ संहरति प्रजाः // 6 उमोवाच / जटिलो ब्रह्मचारी च लोकानां हितकाम्यया। भगवन्केन ते वक्त्रं चन्द्रवत्प्रियदर्शनम् / देवकार्यार्थसिद्ध्यर्थ पिनाकं मे करे स्थितम् // पूर्व तथैव श्रीकान्तमुत्तरं पश्चिमं तथा // 46 इन्द्रेण च पुरा वनं क्षिप्तं श्रीकाटिणा मम। दक्षिणं च मुखं रौद्रं केनोवं कपिला जटाः / दग्ध्वा कण्ठं तु तद्यातं तेन श्रीकण्ठता मम // 8 केन कण्ठश्च ते नीलो बर्हिबर्हनिभः कृतः॥४७ . उमोवाच / हस्ते चैतत्पिनाकं ते सततं केन तिष्ठति / वाहनेषु प्रभूतेषु श्रीमत्स्वन्येषु सत्सु ते / जटिलो ब्रह्मचारी च किमर्थमसि नित्यदा॥ 48 कथं गोवृषभो देव वाहनत्वमुपागतः // 9 एतं मे संशयं सर्व वद भूतपतेऽनघ / महेश्वर उवाच / सधर्मचारिणी चाहं भक्ता चेति वृषध्वज // 49 सुरभी ससृजे ब्रह्मामृतधेनुं पयोमुचम् / एवमुक्तः स भगवाशैलपुत्र्या पिनाकधृक् / सा सृष्टा बहुधा जाता क्षरमाणा पयोऽमृतम् / / 10 तस्या वृत्त्या च बुद्ध्या च प्रीतिमानभवत्प्रभुः // तस्या वत्समुखोत्सृष्टः फेनो मद्गात्रमागतः / ततस्तामब्रवीद्देवः सुभगे श्रूयतामिति / | ततो दग्धा मया गावो नानावर्णत्वमागताः // 11 - 2706 -