________________ 13. 109. 58] अनुशासनपर्व [13. 110. 13 स्वस्थः सफलसंकल्पः सुखी विगतकल्मषः / अनश्नन्देहमुत्सृज्य फलं प्राप्नोति मानवः // 58 युधिष्ठिर उवाच। बालसूर्यप्रतीकाशे विमाने हेमवर्चसि / पितामहेन विधिवद्यज्ञाः प्रोक्ता महात्मना। वैडूर्यमुक्ताखचिते वीणामुरजनादिते / / 59 गुणाश्चैषां यथातत्त्वं प्रेत्य चेह च सर्वशः // 1 ताकादीपिकाकीर्णे दिव्यघण्टानिनादिते। न ते शक्या दरिद्रेण यज्ञाः प्राप्तुं पितामह / श्रीसहस्रानुचरिते स नरः सुखमेधते / / 60 बहूपकरणा यज्ञा नानासंभारविस्तराः // 2 पावन्ति रोमकूपाणि तस्य गात्रेषु पाण्डव / पार्थिवै राजपुत्रैर्वा शक्याः प्राप्तुं पितामह / वन्त्येव सहस्राणि वर्षाणां दिवि मोदते // 61 / नार्थन्यूनैरवगुणैरेकात्मभिरसंहतैः // 3 रास्ति वेदात्परं शास्त्रं नास्ति मातृसमो गुरुः / / यो दरिद्रैरपि विधिः शक्यः प्राप्तुं सदा भवेत् / न धर्मात्परमो लाभस्तपो नानशनात्परम् / / 62 तुल्यो यज्ञफलैरेतैस्तन्मे ब्रूहि पितामह // 4 बाह्मणेभ्यः परं नास्ति पावनं दिवि चेह च / भीष्म उवाच / पवासैस्तथा तुल्यं तपःकर्म न विद्यते / / 63 इदमङ्गिरसा प्रोक्तमुपवासफलात्मकम् / पोष्य विधिवद्देवास्त्रिदिवं प्रतिपेदिरे। विधिं यज्ञफलैस्तुल्यं तन्निबोध युधिष्ठिर / / 5 हषयश्च परां सिद्धिमुपवासरेवाप्नुवन् // 64 यस्तु कल्यं तथा सायं भुञ्जानो नान्तरा पिबेत् / देव्यं वर्षसहस्रं हि विश्वामित्रेण धीमता। अहिंसानिरतो नित्यं जुह्वानो जातवेदसम् // 6 मान्तमेकेन भक्तेन तेन विप्रत्वमागतः // 65 षभिरेव तु वर्षेः स सिध्यते नात्र संशयः / व्यवनो जमदग्निश्च वसिष्ठो गौतमो भृगुः / तप्तकाञ्चनवणं च विमानं लभते नरः // 7 सर्व एव दिवं प्राप्ताः क्षमावन्तो महर्षयः // 66 देवस्त्रीणामधीवासे नृत्यगीतनिनादिते / दमङ्गिरसा पूर्व महर्षिभ्यः प्रदर्शितम् / प्राजापत्ये वसेत्पमं वर्षाणामग्निसंनिभे // 8 पः प्रदर्शयते नित्यं न स दुःखमवाप्नुते // 67 त्रीणि वर्षाणि यः प्राशेत्सततं त्वेकभोजनम् / इमं तु कौन्तेय यथाक्रमं विधिं धर्मपत्नीरतो नित्यमग्निष्टोमफलं लभेत् / / 9 प्रवर्तितं ह्यङ्गिरसा महर्षिणा। द्वितीये दिवसे यस्तु प्राश्नीयादेकभोजनम् / पठेत यो वै शृणुयाच्च नित्यदा सदा द्वादशमासांस्तु जुह्वानो जातवेदसम् / . न विद्यते तस्य नरस्य किल्बिषम् // 68 यज्ञं बहुसुवर्ण वा वासवप्रियमाहरेत् // 10 विमुच्यते चापि स सर्वसंकरै सत्यवाग्दानशीलश्च ब्रह्मण्यश्चानसूयकः / न चास्य दोषैरभिभूयते मनः / क्षान्तो दान्तो जितक्रोधः स गच्छति परां गतिम् / / वियोनिजानां च विजानते रुतं पाण्डुराभ्रप्रतीकाशे विमाने हंसलक्षणे / ध्रुवां च कीर्तिं लभते नरोत्तमः // 69 / द्वे समाप्ते ततः पने सोऽप्सरोभिर्वसेत्सह // 12 इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि तृतीये दिवसे यस्तु प्राश्नीयादेकभोजनम् / नवाधिकशततमोऽध्यायः॥ 109 // / सदा द्वादशमासांस्तु जुह्वानो जातवेदसम् / / 13 - 2679 -