________________ 13. 107. 114] अनुशासनपर्व [13. 107. 142 वर्जनीयाश्च वै नित्यं सक्तवो निशि भारत / अवरा पतिता चैव न ग्राह्या भूतिमिच्छता // 128 शेषाणि चावदातानि पानीयं चैव भोजने / / 114 अग्नीनुत्पाद्य यत्नेन क्रियाः सुविहिताश्च याः / सौहित्यं च न कर्तव्यं रात्रौ नैव समाचरेत् / / | वेदेषु ब्राह्मणैः प्रोक्तास्ताश्च सर्वाः समाचरेत् // द्विजच्छेदं न कुर्वीत भुक्त्वा न च समाचरेत् // न चेा स्त्रीषु कर्तव्या दारा रक्ष्याश्च सर्वशः / महाकूलप्रसूनां च प्रशस्ता लक्षणैस्तथा / अनायुष्या भवेदीर्ध्या तस्मादीर्ध्या विवर्जयेत् // वयःस्थां च महाप्राज्ञ कन्यामावोढुमर्हति // 116 अनायुष्यो दिवास्वप्नस्तथाभ्युदितशायिता। अपत्यमुत्पाद्य ततः प्रतिष्ठाप्य कुलं तथा / प्रातर्निशायां च तथा ये चोच्छिष्टाः स्वपन्ति वै // पुत्राः प्रदेया ज्ञानेषु कुलधर्मेषु भारत // 117 / पारदार्यमनायुष्यं नापितोच्छिष्टता तथा / कन्या चोत्पाद्य दातव्या कुलपुत्राय धीमते / यत्नतो वै न कर्तव्यमभ्यासश्चैव भारत // 132 पुत्रा निवेश्याश्च कुलाद्धृत्या लभ्याश्च भारत / संध्यां न भुञ्जेन्न स्नायान्न पुरीषं समुत्सृजेत् / शिरःस्नातोऽथ कुर्वीत दैवं पित्र्यमथापि च / प्रयतश्च भवेत्तस्यां न च किंचित्समाचरेत् // 133 नक्षत्रे न च कुर्वीत यस्मिञ्जातो भवेन्नरः / / ब्राह्मणान्पूजयेच्चापि तथा स्नात्वा नराधिप / न प्रोष्ठपदयोः कार्य तथाग्नेये च भारत // 119 / देवांश्च प्रणमेत्स्नातो गुरूंश्चाप्यभिवादयेत् // 134 दारुणेषु च सर्वेषु प्रत्यहं च विवर्जयेत् / अनिमनितो न गच्छेत यज्ञं गच्छेत्तु दर्शकः / ज्योतिषे यानि चोक्तानि तानि सर्वाणि वर्जयेत् // / अनिभत्रिते ह्यनायुष्यं गमनं तत्र भारत // 135 प्राङ्मुखः श्मश्रुकर्माणि कारयेत समाहितः। न चैकेन परिव्राज्यं न गन्तव्यं तथा निशि / उदङ्मुखो वा राजेन्द्र तथायुर्विन्दते महन / / 121 अनागतायां संध्यायां पश्चिमायां गृहे वसेत्॥१३६ परिवादं न च यात्परेषामात्मनस्तथा / मातुः पितुर्गुरूणां च कार्यमेवानुशासनम् / परिवादो न धर्माय प्रोच्यते भरतर्षभ // 122 / हितं वाप्यहितं वापि न विचार्य नरर्षभ // 137 वर्जयेद्व्यङ्गिनी नारी तथा कन्यां नरोत्तम / धनुर्वेदे च वेदे च यत्नः कार्यो नराधिप / समाषां व्यङ्गितां चैव मातुः स्वकुलजां तथा // हस्तिपृष्ठेऽश्वपृष्ठे च रथचर्यासु चैव ह / वृद्धां प्रव्रजितां चैव तथैव च पतिव्रताम् / यत्नवान्भव राजेन्द्र यज्ञवान्सुखमेधते // 138 तथातिकृष्णवर्णां च वर्णोत्कृष्टां च वर्जयेत् / / 124 अप्रधृष्यश्च शत्रूणां भृत्यानां स्वजनस्य च / अयोनि च वियोनि च न गच्छेत विचक्षणः / प्रजापालनयुक्तश्च न क्षतिं लभते क्वचित् // 139 पिङ्गलां कुष्ठिनी नारी न त्वमावोढुमर्हसि / / 125 युक्तिशास्त्रं च ते ज्ञेयं शब्दशास्त्रं च भारत / अपस्मारिकुले जातां निहीनां चैव वर्जयेत् / गन्धर्वशास्त्रं च कलाः परिज्ञेया नराधिप / / 140 श्वित्रिणां च कुले जातां त्रयाणां मनुजेश्वर // 126 / पुराणमितिहासाश्च तथाख्यानानि यानि च / लक्षणैरन्विता या च प्रशस्ता या च लक्षणैः / महात्मनां च चरितं श्रोतव्यं नित्यमेव ते // 141 मनोज्ञा दर्शनीया च तां भवान्वोढुमर्हति // 127 / पत्नी रजस्वलां चैव नाभिगच्छेन्न चाह्वयेत् / महाकुले निवेष्टव्यं सदृशे वा युधिष्ठिर / स्नातां चतुर्थे दिवसे रात्रौ गच्छेद्विचक्षणः // 142 - 2675 -