________________ 13. 102. 27 ] महाभारते [ 13. 103.22 तत एनं सुदुर्बुद्धिं धिक्शब्दाभिहतत्विषम् / इत्येतां बुद्धिमास्थाय नहुषः स नरेश्वरः / धरण्यां पातयिष्यामि प्रेक्षतस्ते महामुने // 27 सुरेन्द्रत्वं महत्प्राप्य कृतवानेतदद्भुतम् // 9 नहुषं पापकर्माणमैश्वर्यबलमोहितम् / कस्यचित्त्वथ कालस्य भाग्यक्षय उपस्थिते / यथा च रोचते तुभ्यं तथा कर्तास्म्यहं मुने // 28 सर्वमेतदवज्ञाय न चकारतदीदृशम् // 10 एवमुक्तस्तु भृगुणा मैत्रावरुणिरव्ययः / ततः स परिहीणोऽभूत्सुरेन्द्रो बलिकर्मतः / अगस्त्यः परमप्रीतो बभूव विगतज्वरः॥ 29 धूपदीपोदकविधिं न यथावच्चकार ह / इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि ततोऽस्य यज्ञविषयो रक्षोभिः पर्यबाध्यत // 11 द्वयधिकशततमोऽध्यायः // 102 // अथागस्त्यमृषिश्रेष्ठं वाहनायाजुहाव ह। द्रुतं सरस्वतीकूलात्स्मयन्निव महाबलः // 12 युधिष्ठिर उवाच / ततो भृगुर्महातेजा मैत्रावरुणिमब्रवीत् / / ' कथं स वै विपन्नश्च कथं वै पातितो भुवि / निमीलयस्व नयने जटा यावद्विशामि ते // 13 कथं चानिन्द्रतां प्राप्तस्तद्भवान्वक्तुमर्हति // 1 स्थाणुभूतस्य तस्याथ जटाः प्राविशदच्युतः / भीष्म उवाच / भृगुः स सुमहातेजाः पातनाय नृपस्य ह // 14 एवं तयोः संवदतोः क्रियास्तस्य महात्मनः / ततः स देवराट प्राप्तस्तमृर्षि वाहनाय वै। सर्वा एवाभ्यवर्तन्त या दिव्या याश्च मानुषाः // 2 ततोऽगस्त्यः सुरपतिं वाक्यमाह विशां पते // 15 तथैव दीपदानानि सर्वोपकरणानि च / योजयस्वेन्द्र मां क्षिप्रं कं च देशं वहामि ते। बलिकर्म च यच्चान्यदुत्सेकाश्च पृथग्विधाः / यत्र वक्ष्यसि तत्र त्वां नयिष्यामि सुराधिप // 16 सर्वास्तस्य समुत्पन्ना देवराज्ञो महात्मनः // 3 इत्युक्तो नहुषस्तेन योजयामास तं मुनिम् / देवलोके नृलोके च सदाचारा बुधैः स्मृताः। भृगुस्तस्य जटासंस्थो बभूव हृषितो भृशम् // 15 ते चेद्भवन्ति राजेन्द्र ऋध्यन्ते गृहमेधिनः / न चापि दर्शनं तस्य चकार स भृगुस्तदा / धूपप्रदानैर्दीपैश्च नमस्कारैस्तथैव च // 4 वरदानप्रभावज्ञो नहुषस्य महात्मनः // 18 यथा सिद्धस्य चान्नस्य द्विजाया प्रदीयते / न चुकोप स चागस्त्यो युक्तोऽपि नहुषेण वै / बलयश्च गृहोद्देशे अतः प्रीयन्ति देवताः // 5 तं तु राजा प्रतोदेन चोदयामास भारत // 19 यथा च गृहिणस्तोषो भवेद्वै बलिकर्मणा / न चुकोप स धर्मात्मा ततः पादेन देवराट् / तथा शतगुणा प्रीतिर्देवतानां स्म जायते / / 6 अगस्त्यस्य तदा क्रुद्धो वामेनाभ्यहनच्छिरः // 20 एवं धूपप्रदानं च दीपदानं च साधवः। तस्मिशिरस्यभिहते स जटान्तर्गतो भृगुः / प्रशंसन्ति नमस्कारैर्युक्तमात्मगुणावहम् // 7 शशाप बलवत्क्रुद्धो नहुषं पापचेतसम् / / 21 स्नानेनाद्भिश्च यत्कर्म क्रियते वै विपश्चिता। भृगुरुवाच / नमस्कार प्रयुक्तेन तेन प्रीयन्ति देवताः / यस्मात्पदाहनः क्रोधाच्छिरसीमं महामुनिम् / गृह्याश्च देवताः सर्वाः प्रीयन्ते विधिनार्चिताः।। 8 / तस्मादाशु महीं गच्छ सर्पो भूत्वा सुदुर्मते // 22 -2662 -