________________ 13. 2. 39 ] महाभारते [13. 2. 68 कुरुक्षेत्रेऽवसद्राजन्नोघवत्या समन्वितः // 39 नान्यमात्मप्रदानात्स तस्या वत्रे वरं द्विजः // 54 गृहस्थश्वावजेष्यामि मृत्युमित्येव स प्रभो।। सा तु राजसुता स्मृत्वा भर्तुर्वचनमादितः। प्रतिज्ञामकरोद्धीमान्दीप्ततेजा विशां पते // 40 तथेति लज्जमाना सा तमुवाच द्विजर्षभम् / / 55 तामथौघवतीं राजन्स पावकसुतोऽब्रवीत् / ततो रहः स विप्रर्षिः सा चैवोपविवेश ह। . अतिथेः प्रतिकूलं ते न कर्तव्यं कथंचन // 41 संस्मृत्य भर्तुर्वचनं गृहस्थाश्रमकाङ्गिणः // 56 येन येन च तुष्येत नित्यमेव त्वयातिथिः / अथेमान्समुपादाय स पावकिरुपागमत् / अप्यात्मनः प्रदानेन न ते कार्या विचारणा // 42 मृत्युना रौद्रभावेन नित्यं बन्धुरिवान्वितः // 57 एतद्रुतं मम सदा हृदि संपरिवर्तते / ततस्त्वाश्रममागम्ब स पावकसुतस्तदा / गृहस्थानां हि सुश्रोणि नातिथेर्विद्यते परम् // 43 तामाजुहावौघवली कासि यातेति चासकृत् // 58 प्रमाणं यदि वामोरु वचस्ते मम शोभने / तस्मै प्रतिवचः सा तु भर्ने न प्रददौ तदा / इदं वचनमव्यमा हृदि त्वं धारयेः सदा // 44 कराभ्यां तेन विप्रेण स्पृष्टा भर्तृव्रता सती // 59 निष्क्रान्ते मयि कल्याणि तथा संनिहितेऽनघे। उच्छिष्टास्मीति मन्वाना लज्जिता भर्तुरेव च / नातिथिस्तेऽवमन्तव्यः प्रमाणं यद्यहं तव / / 45 तूष्णीभूताभवत्साध्वी न चोवाचाथ किंचन // 60 तमब्रवीदोघवती यता मूर्ध्नि कृताञ्जलिः / अथ तां पुनरेवेदं प्रोवाच स सुदर्शनः / न मे त्वद्वचनात्किचिदकर्तव्यं कथंचन // 46 क्क सा साध्वी व सा याता गरीयः किमतो मम // जिगीषमाणं तु गृहे तदा मृत्युः सुदर्शनम् / पतिव्रता सत्यशीला नित्यं चैवार्ज रता / पृष्ठतोऽन्वगमद्राजरन्ध्रान्वेषी तदा सदा // 47 कथं न प्रत्युदेत्यद्य स्मयमांना यथा पुरा // 62 इध्मार्धं तु गते तस्मिन्नग्निपुत्रे सुदर्शने / उटजस्थस्तु तं विप्रः प्रत्युवाच सुदर्शनम् / अतिथिाह्मणः श्रीमांस्तामाहौघवतीं तदा // 48 अतिथिं विद्धि संप्राप्तं पावके ब्राह्मणं च माम् // आतिथ्यं दत्तमिच्छामि त्वयाद्य वरवर्णिनि / अनया छन्द्यमानोऽहं भार्यया तव सत्तम / प्रमाणं यदि धर्मस्ते गृहस्थाश्रमसंमतः // 49 तैस्तैरतिथिसत्कारैराजवेऽस्या दृढं मनः // 64 इत्युक्ता तेन विप्रेण राजपुत्री यशस्विनी। अनेन विधिना सेयं मामर्चति शुभानना / विधिना प्रतिजग्राह वेदोक्तेन विशां पते // 50 अनुरूपं यदत्राद्य तद्भवान्वक्तुमर्हति // 65 आसनं चैव पाद्यं च तस्मै दत्त्वा द्विजातये। कूटमुद्गरहस्तस्तु मृत्युस्तं वै समन्वयात् / प्रोवाचौघवती विप्रं केनार्थः किं ददामि ते // 51 हीनप्रतिज्ञमत्रैनं वधिष्यामीति चिन्तयन् // 66 तामब्रवीत्ततो विप्रो राजपुत्री सुदर्शनाम् / सुदर्शनस्तु मनसा कर्मणा चक्षुषा गिरा। त्वया ममार्थः कल्याणि निर्विशङ्के तदाचर // 52 त्यक्तेय॑त्यक्तमन्युश्च स्मयमानोऽब्रवीदिदम् // 67 यदि प्रमाणं धर्मस्ते गृहस्थाश्रमसंमतः / सुरतं तेऽस्तु विप्राग्य प्रीतिर्हि परमा मम / प्रदानेनात्मनो राज्ञि कर्तुमर्हसि मे प्रियम् // 53 गृहस्थस्य हि धर्मोऽत्र्यः संप्राप्तातिथिपूजनम् // 68 तथा संछन्द्यमानोऽन्यैरीप्सितैर्नृपकन्यया। / अतिथिः पूजितो यस्य गृहस्थस्य -तु गच्छति / -2498 -