Mahabharat Samhita Part 04

SR No.: 004324
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1975
Total Pages: 846
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 10 MB

Page 164

13. 92.5] महाभारते [13. 93.6 तेऽब्रुवन्सोममासाद्य पितरोऽजीर्णऽपीडिताः / पितरोऽभिलषन्ते वै नावं चाप्यधिरोहतः / निवापान्नेन पीड्यामः श्रेयो नोऽत्र विधीयताम् / सदा नाबि जलं तज्ज्ञाः प्रयच्छन्ति समाहिताः // तान्सोमः प्रत्युवाचाथ श्रेयश्चेदीप्सितं सुराः। मासार्धे कृष्णपक्षस्य कुर्यान्निवपनानि वै। स्वयंभूसदनं यात स वः श्रेयो विधास्यति // 6 पुष्टिरायुस्तथा वीर्यं श्रीश्चैव पितृवर्तिनः / / 19 ते सोमवचनाद्देवाः पितृभिः सह भारत / पितामहः पुलस्त्यश्च वसिष्ठः पुलहस्तथा। मेरुशृङ्गे समासीनं पितामहमुपागमन् // 7 अङ्गिराश्च ऋतुश्चैव कश्यपश्च महानृषिः। पितर ऊचुः। एते कुरुकुलश्रेष्ठ महायोगेश्वराः स्मृताः // 20 निवापान्नेन भगवन्भृशं पीड्यामहे वयम् / / एते च पितरो राजन्नेष श्राद्धविधिः परः / प्रसादं कुरु नो देव श्रेयो नः संविधीयताम् // 8 प्रेतास्तु पिण्डसंबन्धान्मुच्यन्ते तेन कर्मणा // 21 इति तेषां वचः श्रुत्वा स्वयंभूरिदमब्रवीत् / इत्येषा पुरुषश्रेष्ठ श्राद्धोत्पत्तिर्यथागमम् / . . एष मे पार्श्वतो वहिर्युष्मच्छेयो विधास्यति // 9 ख्यापिता पूर्वनिर्दिष्टा दानं वक्ष्याम्यतः परम् // 22 ___ अग्निरुवाच / इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि सहितास्तात भोक्ष्यामो निवापे समुपस्थिते / द्विनवतितमोऽध्यायः // 92 // जरयिष्यथ चाप्यन्नं मया साधं न संशयः // 10 एतच्छ्रुत्वा तु पितरस्ततस्ते विज्वराभवन् / युधिष्ठिर उवाच / एतस्मात्कारणाचाग्नेः प्राक्तनं दीयते नृप // 11 द्विजातयो व्रतोपेता हविस्ते यदि भुञ्जते / निवप्ते चाग्निपूर्वे वै निवापे पुरुषर्षभ। अन्नं ब्राह्मणकामाय कथमेतत्पितामह // 1 न ब्रह्मराक्षसास्तं वै निवापं धर्षयन्त्युत / ___ भीष्म उवाच / रक्षांसि चापवर्तन्ते स्थिते देवे विभावसौ // 12 अवेदोक्तव्रताश्चैव भुञ्जानाः कार्यकारिणः / पूर्व पिण्डं पितुर्दद्यात्ततो दद्यात्पितामहे / वेदोक्तेषु तु भुञ्जाना व्रतलुप्ता युधिष्ठिर // 2 प्रपितामहाय च तत एष श्राद्धविधिः स्मृतः॥ 13 याच्छ्राद्धे च सावित्री पिण्डे पिण्डे समाहितः / युधिष्ठिर उवाच / सोमायेति च वक्तव्यं तथा पितृमतेति च // 14 यदिदं तप इत्याहुरुपवासं पृथग्जनाः / रजस्वला च या नारी व्यङ्गिता कर्णयोश्च या। तपः स्यादेतदिह वै तपोऽन्यद्वापि किं भवेत् // 3 निवापे नोपतिष्ठेत संग्राह्या नान्यवंशजाः // 15 भीष्म उवाच / जलं प्रप्तरमाणश्च कीर्तयेत पितामहान् / मासार्धमासौ नोपवसेद्यत्तपो मन्यते जनः / नदीमासाद्य कुर्वीत पितॄणां पिण्डतर्पणम् // 16 आत्मतत्रोपघाती यो न तपस्वी न धर्मवित् / / 4 पूर्व स्ववंशजानां तु कृत्वाद्भिस्तर्पणं पुनः / त्यागस्यापि च संपत्तिः शिष्यते तप उत्तमम् / सुहृत्संबन्धिवर्गाणां ततो दद्याजलाञ्जलिम् // 17 सदोपवासी स भवेद्ब्रह्मचारी तथैव च // 5 कल्माषगोयुगेनाथ युक्तेन तरतो जलम् / | मुनिश्च स्यात्सदा विप्रो देवांश्चैव सदा यजेत् / -- 2644 -