Mahabharat Samhita Part 04

SR No.: 004324
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1975
Total Pages: 846
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 10 MB

Page 162

13. 90. 42] महाभारते [ 13. 91. 22 निश्चिताः सर्वधर्मज्ञास्तान्देवा ब्राह्मणान्विदुः // 42 संतापमगमत्तीव्र पुत्रशोकपरायणः // 7 स्वाध्यायनिष्ठा ऋषयो ज्ञाननिष्ठास्तथैव च / अथ कृत्वोपहार्याणि चतुर्दश्यां महामतिः। . तपोनिष्ठाश्च बोद्धव्याः कर्मनिष्ठाश्च भारत // 43 तमेव गणयशोकं विरात्रे प्रत्यबुध्यत // 8 कव्यानि ज्ञाननिष्ठेभ्यः प्रतिष्टाप्यानि भारत / तस्यासीत्प्रतिबुद्धस्य शोकेन पिहितात्मनः / तत्र ये ब्राह्मणाः केचिन्न निन्दति हि ते वराः॥ मनः संहृत्य विषये बुद्धिर्विस्तरगामिनी // 9 ये तु निन्दन्ति जल्पेषु न ताब्श्राद्धेषु भोजयेत् / ततः संचिन्तयामास श्राद्धकल्पं समाहितः / ब्राह्मणा निन्दिता राजन्हन्युखिपुरुषं कुलम् // 45 यानि तस्यैव भोज्यानि मूलानि च फलानि च // वैखानसानां वचनमृपीणां श्रूयते नृप। उक्तानि यानि चान्यानि यानि चेष्टानि तस्य ह / दूरादेव परीक्षेत ब्राह्मणान्वेदपारगान् / तानि सर्वाणि मनसा विनिश्चित्य तपोधनः // 11 प्रियान्वा यदि वा द्वेष्यांस्तेषु तच्छ्राद्धमावपेत् / / अमावास्यां महाप्राज्ञ विप्रानानांय्य पूजिताम् / यः सहस्रं सहस्राणां भोजयेदनृचां नरः / दक्षिणावर्तिकाः सर्वा वृसीः स्वयमथाकरोत् // 12 एकस्तान्मत्रवित्प्रीतः सर्वानह ति भारत / / 47 सप्त विप्रांस्ततो भोज्ये युगपत्समुपानयत् / इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि ऋते च लवणं भोज्यं श्यामाकान्नं ददौ प्रभुः // 13 नवतितमोऽध्यायः // 9 // दक्षिणायास्ततो दर्भा विष्टरेषु निवेशिताः / पादयोश्चैव विप्राणां ये त्वन्त्रमुपभुञ्जते // 14. युधिष्ठिर उवाच। कृत्वा च दक्षिणायान्वै दर्भान्सुप्रयतः शुचिः / केन संकल्पितं श्राद्ध कस्मिन्काले किमात्मकम् / प्रददौ श्रीमते पिण्डं नामगोत्रमुदाहरन् // 15 भृग्वङ्गरसके काले मुनिना कतरेण वा / / 1 / तत्कृत्वा स मुनिश्रेष्टो धर्मसंकरमात्मनः / कानि श्राद्धेषु वानि तथा मूलफलानि च।। पश्चात्तापेन महता तप्यमानोऽभ्यचिन्तयत् // 16 धान्यजातिश्च का वा तन्मे ब्रूहि पितामह // 2 अकृतं मुनिभिः पूर्व किं मयैतदनुष्ठितम् / भीष्म उवाच / कथं नु शापेन न मां दहेयुर्ब्राह्मणा इति // 17 यथा श्राद्धं संप्रवृत्तं यस्मिन्काले यदात्मकम् / ततः संचिन्तयामास वंशकर्तारमात्मनः / येन संकल्पितं चैव तन्मे शृणु जनाधिप / 3 ध्यातमात्रस्तथा चात्रिराजगाम तपोधनः / / 18 स्वायंभुवोऽत्रिः कौरव्य परमर्षिः प्रतापवान् / अथात्रि तथा दृष्ट्वा पुत्रशोकेन कर्शितम् / तस्य वंशे महाराज दत्तात्रेय इति स्मृतः // 4 भृशमाश्वासयामास वाग्भिरिष्टाभिरव्ययः // 19 दत्तात्रेयस्य पुत्रोऽभून्निमि म तपोधनः / निमे संकल्पितस्तेऽयं पितृयज्ञस्तपोधनः / निमेश्चाप्यभवत्पुत्रः श्रीमान्नाम श्रिया वृतः / / 5 मा ते भूद्भीः पूर्वदृष्टो धर्मोऽयं ब्रह्मणा स्वयम् / / पूर्ण वर्षसहस्रान्ते स कृत्वा दुष्करं तपः / सोऽयं स्वयंभुविहितो धर्मः संकल्पितस्त्वया / कालधर्मपरीतात्मा निधनं समुपागतः / / 6 ऋते स्वयंभुवः कोऽन्यः श्राद्धेयं विधिमाहरेत् / / 2 / निमिस्तु कृत्वा शौचानि विधिदृष्टेन कर्मणा / आख्यास्यामि च ते भूयः श्राद्धेयं बिधिमुत्तमम् / -2642 -