________________ 13. 85. 9] अनुशासनपर्व [13. 85. 36 प्रास्यत्पूषा कराभ्यां वै तस्मिन्नेव हुताशने // 9 उद्दिष्टास्ते तथाङ्गारा ये धिष्ण्येषु दिवि स्थिताः / / ततस्तस्मिन्संप्रवृत्ते सत्रे ज्वलितपावके / आदिनाथश्च लोकस्य तत्परं ब्रह्म तद्र्वम् / ब्रह्मणो जुह्वतस्तत्र प्रादुर्भावो बभूव ह // 10 सर्वकामदमित्याहुस्तत्र हव्यमुदावहत् / / 24 स्कन्नमात्रं च तच्छु– सुवेण प्रतिगृह्य सः / ततोऽनवीन्महादेवो वरुणः परमात्मकः / आज्यवन्मअवच्चापि सोऽजुहोभृगुनन्दन // 11 मम सत्रमिदं दिव्यमहं गृहपतिस्त्विह // 25 ततः संजनयामास भूतग्रामं स वीर्यवान् / त्रीणि पूर्वाण्यपत्यानि मम तानि न संशयः / ततस्तु तेजसस्तस्माजज्ञे लोकेषु तैजसम् // 12 इति जानीत खगमा मम यज्ञफलं हि तत् / / 26 तमसस्तामसा भावा व्यापि सत्त्वं तथोभयम् / अग्निरुवाच / सगुणस्तेजसो नित्यं तमस्याकाशमेव च // 13 मदङ्गेभ्यः प्रसूतानि मदाश्रयकृतानि च / सर्वभूतेष्वथ तथा सत्त्वं तेजस्तथा तमः / ममैव तान्यपत्यानि वरुणो ह्यवशात्मकः / / 27 शुक्रे हुतेऽनौ तस्मिंस्तु प्रादुरासंस्त्रयः प्रभो // 14 अथाब्रवील्लोकगुरुर्ब्रह्मा लोकपितामहः / पुरुषा वपुषा युक्ता युक्ताः प्रसपजैर्गुणैः / ममैव तान्यपत्यानि मम शुक्र हुतं हि तत् // 28 भृगित्येव भृगुः पूर्वमङ्गारेभ्योऽङ्गिराभवत् / / 15 अहं वक्ता च मत्रस्य होता शुक्रस्य चैव ह / अङ्गारसंश्रयाञ्चैव कविरित्यपरोऽभवत् / यस्य बीजं फलं तस्य शुक्रं चेत्कारणं मतम् / / 29 सह ज्वालाभिरुत्पन्नो भृगुस्तस्मागुः स्मृतः // 16 ततोऽब्रुवन्देवगणाः पितामहमुपेत्य वै / मरीचिभ्यो मरीचिन्तु मारीचः कश्यपो ह्यभूत् / कृताञ्जलिपुटाः सर्वे शिरोभिरभिवन्द्य च // 30 अङ्गारेभ्योऽङ्गिरास्तात वालखिल्याः शिलोच्चयात् / वयं च भगवन्सर्वे जगच्च सचराचरम् / अत्रैवात्रेति च विभो जातमत्रिं वदन्त्यपि // 17 तवैव प्रसवाः सर्वे तस्मादग्निर्विभावसुः / तथा भस्मव्यपोहेभ्यो ब्रह्मर्षिगणसंमिताः। वरुणश्चेश्वरो देवो लभतां काममीप्सितम् // 31 वैखानसाः समत्पन्नास्तपःश्रुतगुणेप्सवः / निसर्गाद्वरुणश्चापि ब्रह्मणो यादसां पतिः / अश्रुतोऽस्य समुत्पन्नावश्विनौ रूपसंमतौ // 18 जग्राह वै भृगु पूर्वमपत्यं सूर्यवर्चसम् / / 32 शेषाः प्रजानां पतयः स्रोतोभ्यस्तस्य जज्ञिरे / ईश्वरोऽङ्गिरसं चाग्नेरपत्यार्थऽभ्यकल्पयत् / ऋषयो लोमकूपेभ्यः स्वेदाच्छन्दो मलात्मकम् // पितामहस्त्वपत्यं वै कविं जग्राह तत्त्ववित् // 33 एतस्मात्कारणादाहुरग्निं सर्वास्तु देवताः / तदा स दारुणः ख्यातो भृगुः प्रसवकर्मकृत् / ऋषयः श्रुतसंपन्ना वेदप्रामाण्यदर्शनात् / / 20 आग्नेयस्त्वङ्गिराः श्रीमान्कविाझो महायशाः / यानि दारूणि ते मासा निर्यासाः पक्षसंज्ञिताः / भार्गवाङ्गिरसौ लोके लोकसंतानलक्षणौ // 34 अहोरात्रा मुहूर्तास्तु पित्तं ज्योतिश्च वारुणम् // 21 एते विप्रवराः सर्वे प्रजानां पतयस्त्रयः / रौद्रं लोहितमित्याहुलॊहितात्कनकं स्मृतम् / सर्वं संतानमेतेषामिदमित्युपधारय / / 35 तन्मैत्रमिति विज्ञेयं धूमाञ्च वसवः स्मृताः // 22 भृगोस्तु पुत्रास्तत्रासन्सप्त तुल्या भृगोगुणैः / अर्चिषो याश्च ते रुद्रास्तथादित्या महाप्रभाः। / च्यवनो वज्रशीर्षश्व शुचिरौर्वस्तथैव च // 36 12635