________________ 13. 67. 29 ] महाभारते [18. 68. 20 यद्वै ददाति विप्रेभ्यो ब्राह्मणः प्रतिगृह्य वै। प्रचोदनं देवकृतं गवां कर्मसु वर्तताम् / उभयोः स्यात्तदक्षय्यं दातुरादातुरेव च // 29 पूर्वमेवाक्षरं नान्यदभिधेयं कथंचन // 8 . यो ददाति स्थितः स्थित्यां तादृशाय प्रतिग्रहम् / प्रचारे वा निपाने वा बुधो नोद्वेजयेत गाः / उभयोरक्षयं धर्म तं मनुः प्राह धर्मवित् / / 30 तृषिता हभिवीक्षन्त्यो नरं हन्युः सबान्धवम् // वाससां तु प्रदानेन स्वदारनिरतो नरः। पितृसद्मानि सततं देवतायतनानि च / सुवस्त्रश्च सुवेषश्च भवतीत्यनुशुश्रुम // 31 पूयन्ते शकृता यासां पूतं किमधिकं ततः // 10 गावः सुवर्णं च तथा तिलाश्चैवानुवर्णिताः / ग्रासमुष्टि परगवे दद्यात्संवत्सरं तु यः / बहुशः पुरुषव्याघ्र वेदप्रामाण्यदर्शनात् // 32 अकृत्वा स्वयमाहारं व्रतं तत्सार्वकामिकम् // 11 विवाहांश्चैव कुर्वीत पुत्रानुत्पादयेत च। स हि पुत्रान्यशोऽथं च श्रियं चाप्यधिगच्छति / पुत्रलाभो हि कौरव्य सर्वलाभाद्विशिष्यते // 33 नाशयत्यशुभं चैव दुःस्वप्नं च व्यपोहति / / 12 इति श्रीमहाभारते अनुशासनतपर्वणि युधिष्ठिर उवाच / सप्तषष्टितमोऽध्यायः // 67 // देयाः किंलक्षणा गावः काश्चापि परिवर्जयेत् / 68 कीदृशाय प्रदातव्या न देयाः कीदृशाय च // 13 युधिष्ठिर उवाच / भीष्म उवाच / भूय एव कुरुश्रेष्ठ दानानां विधिमुत्तमम् / / असद्वृत्ताय पापाय लुब्धायानृतवादिने / . कथयस्व महाभाग भूमिदानं विशेषतः // 1 हव्यकव्यव्यपेताय न देया गौः कथंचन // 14 पृथिवीं क्षत्रियो दद्याद्ब्राह्मणस्तां स्वकर्मणा। भिक्षवे बहुपुत्राय श्रोत्रियायाहितामये / विधिवत्प्रतिगृह्णीयान्न त्वन्यो दातुमर्हति // 2 दत्त्वा दशगवां दाता लोकानाप्नोत्यनुत्तमान् // 15 सर्ववर्णैस्तु यच्छक्यं प्रदातुं फलकाटिभिः / यं चैव धर्म कुरुते तस्य पुण्यफलं च यत् / वेदे वा यत्समाम्नातं तन्मे व्याख्यातुमर्हसि // 3 सर्वस्यैवांशभाग्दाता तन्निमित्तं प्रवृत्तयः / / 16 भीष्म उवाच / यश्चैनमुत्पादयति यश्चैनं त्रायते भयात् / तुल्यनामानि देयानि त्रीणि तुल्यफलानि च / यश्चास्य कुरुते वृत्ति सर्वे ते पितरत्रयः // 17 सर्वकामफलानीह गावः पृथ्वी सरस्वती / / 4 कल्मषं गुरुशुश्रूषा हन्ति मानो महद्यशः / यो याच्चापि शिष्याय धया ब्राह्मीं सरस्वतीम् / अपुत्रतां त्रयः पुत्रा अवृत्ति दश धेनवः // 18 पृथिवीगोप्रदानाभ्यां स तुल्यं फलमभुते / / 5 वेदान्तनिष्ठस्य बहुश्रुतस्य तथैव गाः प्रशंसन्ति न च देयं ततः परम् / प्रज्ञानतृप्तस्य जितेन्द्रियस्य / संनिकृष्टफलास्ता हि लध्वर्थाश्च युधिष्ठिर / शिष्टस्य दान्तस्य यतस्य चैव मातरः सर्वभूतानां गावः सर्वसुखप्रदाः / / 6 भूतेषु नित्यं प्रियवादिनश्च // 19 वृद्धिमाकाङ्क्षता नित्यं गावः कार्याः प्रदक्षिणाः / यः क्षुद्भयाद्वै न विकर्म कुर्यामङ्गलायतनं देव्यस्तस्मात्पूज्याः सदैव हि // 7 न्मृदुर्दान्तश्चातिथेयश्च. नित्यम् / -2608 -