________________ 13. 63. 35 ] अनुशासनपर्व [ 12. 65. 3 भीष्म उवाच / गाः सुप्रभूताः प्राप्नोति नरः प्रेस यशस्तथा // 35 पिपासया न म्रियते सोपच्छन्दश्च दृश्यते / भीष्म उवाच / न प्राप्नयाञ्च व्यसनं करकान्यः प्रयच्छति // 12 इत्येष लक्षणोद्देशः प्रोक्तो नक्षत्रयोगतः / प्रयतो ब्राह्मणाग्रेभ्यः श्रद्धया परया युतः / देवक्या नारदेनेह सा स्नुषाभ्योऽब्रवीदिदम् // 36 उपस्पर्शनषड्भागं लभते पुरुषः सदा // 13 इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि यः साधनाथ काष्ठानि ब्राह्मणेभ्यः प्रयच्छति / त्रिषष्टितमोऽध्यायः // 63 // प्रतापार्थं च राजेन्द्र वृत्तवद्भयः सदा नरः // 14 सिध्यन्त्यर्थाः सदा तस्य कार्याणि विविधानि च / उपयुपरि शत्रूणां वपुषा दीप्यते च सः // 15 सर्वान्कामान्प्रयच्छन्ति ये प्रयच्छन्ति काश्चनम् / भगवांश्चास्य सुप्रीतो वह्निर्भवति नित्यशः / इत्येवं भगवानत्रिः पितामहसुतोऽब्रवीत् // 1 न तं त्यजन्ते पशवः संग्रामे च जयत्यपि // 16 पवित्रं शुच्यथायुष्यं पितॄणामक्षयं च तत् / / पुत्राञ्छ्रियं च लभते यश्छत्रं संप्रयच्छति / सुवर्ण मनुजेन्द्रेण हरिश्चन्द्रेण कीर्तितम् / / 2 चक्षुर्व्याधिं न लभते यज्ञभागमथानुते // 17 पानीयदानं परमं दानानां मनुरब्रवीत्। निदाघकाले वर्षे वा यश्छत्रं संप्रयच्छति / तस्माद्वापीश्च कूपांश्च तडागानि च खानयेत् // 3 नास्य कश्चिन्मनोदाहः कदाचिदपि जायते / अर्ध पापस्य हति पुरुषस्येह कर्मणः / कृच्छ्रात्स विषमाञ्चैव विप्र मोक्षमवाप्नुते // 18 कूपः प्रवृत्तपानीयः सुप्रवृत्तश्च नित्यशः / / 4 / / प्रदानं सर्वदानानां शकटस्य विशिष्यते / सर्वं तारयते वंशं यस्य खाते जलाशये / एवमाह महाभागः शाण्डिल्यो भगवानृषिः // 19 गावः पिबन्ति विप्राश्च साधवश्च नराः सदा // 5 इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि निदाघकाले पानीयं यस्य तिष्ठत्यवारितम् / चतुःषष्टितमोऽध्यायः॥६॥ स दुर्ग विषमं कृच्छ्रे न कदाचिदवाप्नुते // 6 बृहस्पतेर्भगवतः पूष्णश्चैव भगस्य च / अश्विनोश्चैव वह्वेश्च प्रीतिभवति सर्पिषा / / 7 युधिष्ठिर उवाच / परमं भेषजं ह्येतद्यज्ञानामेतदुत्तमम् / दह्यमानाय विप्राय यः प्रयच्छत्युपानहौ / रसानामुत्तमं चैतत्फलानां चैतदुत्तमम् // 8 यत्फलं तस्य भवति तन्मे ब्रूहि पितामह // 1 फलकामो यशस्कामः पुष्टिकामश्च नित्यदा / भीष्म उवाच / घृतं दद्याहिजातिभ्यः पुरुषः शुचिरात्मवान् // 9 / उपानही प्रयच्छेद्यो ब्राह्मणेभ्यः समाहितः। घृतं मासे आश्वयुजि विप्रेभ्यो यः प्रयच्छति / मर्दते कण्टकान्सर्वान्विषमान्निस्तरत्यपि / तस्मै प्रयच्छतो रूपं प्रीतो देवाविहाश्विनौ / / 10 स शत्रूणामुपरि च संतिष्ठति युधिष्ठिर // 2 पायसं सर्पिपा मिश्रं द्विजेभ्यो यः प्रयच्छति।। यानं चाश्वतरीयुक्तं तस्य शुभ्रं विशां पते / गृहं तस्य न रक्षांसि धर्षयन्ति कदाचन // 11 / उपतिष्ठति कौन्तेय रूप्यकाञ्चनभूषणम् / - 2603 -