________________ 12. 332. 18] महाभारते [12. 333. 11 एकान्तभावोपगता वासुदेवं विशन्ति ते // 18 दैवतं च परो यज्ञः परमात्मा सनातनः॥ 4 आवामपि च धर्मस्य गृहे जातौ द्विजोत्तम / ततस्तद्भावितो नित्यं यजे वैकुण्ठमव्ययम् / रम्यां विशालामाश्रित्य तप उग्रं समास्थितौ // 19 तस्माच्च प्रसृतः पूर्वं ब्रह्मा लोकपितामहः // 5 ये तु तस्यैव देवस्य प्रादुर्भावाः सुरप्रियाः / मम वै पितरं प्रीतः परमेष्ठयप्यजीजनत् / भविष्यन्ति त्रिलोकस्थास्तेषां स्वस्तीत्यतो द्विज // 20 अहं संकल्पजस्तस्य पुत्रः प्रथमकल्पितः // 6 विधिना स्वेन युक्ताभ्यां यथापूर्वं द्विजोत्तम / यजाम्यहं पितॄन्साधो नारायणविधौ कृते / आस्थिताभ्यां सर्वकृच्छं व्रतं सम्यक्तदुत्तमम् / / 21 एवं स एव भगवान्पिता माता पितामहः / आवाभ्यामपि दृष्टस्त्वं श्वेतद्वीपे तपोधन / इज्यते पितृयज्ञेषु मया नित्यं जगत्पतिः // 7 समागतो भगवता संजल्पं कृतवान्यथा // 22 श्रुतिश्चाप्यपरा देव पुत्रान्हि पितरोऽयजन् / सर्व हि नौ संविदितं त्रैलोक्ये सचराचरे। वेदश्रुतिः प्रनष्टा च पुनरध्यापिता सुतैः। .. यद्भविष्यति वृत्तं वा वर्तते वा शुभाशुभम् // 23 ततस्ते मत्रदाः पुत्राः पितृत्वमुपपेदिरे // 8 वैशंपायन उवाच नूनं पुरैतद्विदितं युवयोर्भावितात्मनोः। . एतच्छ्रुत्वा तयोर्वाक्यं तपस्युरोऽभ्यवर्तत / पुत्राश्च पितरश्चैव परस्परमपूजयन् // 9 .. नारदः प्राञ्जलिर्भूत्वा नारायणपरायणः // 24 त्रीन्पिण्डान्न्यस्य वै पृथ्व्यां पूर्व दत्त्वा कुशानिति / जजाप विधिवन्मत्रान्नारायणगतान्बहून् / कथं तु पिण्डसंज्ञां ते पितरो लेमिरे पुरा // 10 दिव्यं वर्षसहस्रं हि नरनारायणाश्रमे // 25 नरनारायणावूचतुः। अवसत्स महातेजा नारदो भगवानृषिः / इमां हि धरणीं पूर्व नष्टां सागरमेखलाम् / तमेवाभ्यर्चयन्देवं नरनारायणौ च तौ // 26 गोविन्द उज्जहाराशु वाराहं रूपमाश्रितः // 11 इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि स्थापयित्वा तु धरणी स्वे स्थाने पुरुषोत्तमः / द्वात्रिंशदधिकत्रिशततमोऽध्यायः // 332 // जलकर्दमलिप्ताङ्गो लोककार्यार्थमुद्यतः // 12 प्राप्ते चाह्निककाले स मध्यंदिनगते रवौ / वैशंपायन उवाच। दंष्ट्राविलग्नान्मृत्पिण्डान्विधूय सहसा प्रभुः / कस्यचित्त्वथ कालस्य नारदः परमेष्ठिजः / स्थापयामास वै पृथ्व्यां कुशानास्तीर्य नारद // 13 दैवं कृत्वा यथान्यायं पित्र्यं चक्रे ततः परम् // 1 स तेष्वात्मानमुद्दिश्य पित्र्यं चक्रे यथाविधि / ततस्तं वचनं प्राह ज्येष्ठो धर्मात्मजः प्रभुः।। संकल्पयित्वा त्रीपिण्डान्स्वेनैव विधिना प्रभुः // क इज्यते द्विजश्रेष्ठ दैवे पित्र्ये च कल्पिते // 2 आत्मगात्रोष्मसंभूतैः स्नेहगभ॑स्तिलैरपि / त्वया मतिमतां श्रेष्ठ तन्मे शंस यथागमम् / प्रोक्ष्यापवर्ग देवेशः प्राङ्मुखः कृतवान्स्वयम् // 15 किमेतक्रियते कर्म फलं चास्य किमिष्यते // 3 मर्यादास्थापनार्थ च ततो वचनमुक्तवान् / नारद उवाच / अहं हि पितरः स्रष्टुमुद्यतो लोककृत्स्वयम् // 16 त्वयैतत्कथितं पूर्व देवं कर्तव्यमित्यपि / तस्य चिन्तयतः सद्यः पितृकार्यविधिं परम् / . -2470 -