________________ 12. 315. 42] शान्तिपर्व [ 12. 316. 12 रक्षणार्थाय संभूता मेघत्वमुपयान्ति च // 42 उक्त्वा पुत्रमधीष्वेति व्योमगङ्गामयात्तदा // 57 योऽसौ वहति देवानां विमानानि विहायसा। इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि चतुर्थः संवहो नाम वायुः स गिरिमर्दनः // 43 पञ्चदशाधिकत्रिशततमोऽध्यायः // 315 // येन वेगवता रुग्णा रूक्षेणारुजता रसान् / 316 वायुना विहता मेघा न भवन्ति बलाहकाः // 44 भीष्म उवाच। दारुणोत्षातसंचारो नभसः स्तनयित्नुमान् / एतस्मिन्नन्तरे शून्ये नारदः समुपागमत् / पञ्चमः स महावेगो विवहो नाम मारुतः // 45 शुकं स्वाध्यायनिरतं वेदार्थान्वक्तुमीप्सितान् // 1 यस्मिन्पारिप्लवे दिव्या वहन्त्यापो विहायसा। देवर्षि तु शुको दृष्ट्वा नारदं समुपस्थितम् / पुण्यं चाकाशगङ्गायास्तोयं विष्टभ्य तिष्ठति // 46 अर्घ्यपूर्वेण विधिना वेदोक्तेनाभ्यपूजयत् // 2 दूरात्प्रतिहतो यस्मिन्नेकरश्मिर्दिवाकरः / नारदोऽथाब्रवीत्प्रीतो ब्रूहि ब्रह्मविदां वर / योनिरंशुसहस्रस्य येन भाति वसुंधरा / / 47 केन त्वां श्रेयसा तात योजयामीति हृष्टवत् // 3 यस्मादाप्यायते सोमो निधिर्दिव्योऽमृतस्य च / नारदस्य वचः श्रुत्वा शुकः प्रोवाच भारत / षष्ठः परिवहो नाम स वायुर्जवतां वरः // 48 अस्मिल्लोके हितं यत्स्यात्तेन मां योक्तुमर्हसि // 4 सर्वप्राणभृतां प्राणान्योऽन्तकाले निरस्यति / नारद उवाच / यस्य वानुवर्तेते मृत्युवैवस्वतावुभौ // 49 तत्त्वं जिज्ञासतां पूर्वमृषीणां भावितात्मनाम् / सम्यगन्वीक्षतां बुद्धया शान्तयाध्यात्मनित्यया। सनत्कुमारो भगवानिदं वचनमब्रवीत् // 5 ज्यानाभ्यासाभिरामाणां योऽमृतत्वाय कल्पते // 50 नास्ति विद्यासमं चक्षुर्नास्ति विद्यासमं तपः / यं समासाद्य वेगेन दिशामन्तं प्रपेदिरे। नास्ति रागसमं दुःखं नास्ति त्यागसमं सुखम् // 6 दक्षस्य दश पुत्राणां सहस्राणि प्रजापतेः // 51 / निवृत्तिः कर्मणः पापात्सततं पुण्यशीलता / येन सष्टः पराभूतो यात्येव न निवर्तते / सद्वृत्तिः समुदाचारः श्रेय एतदनुत्तमम् / / . रावहो नाम परो वायुः स दुरतिक्रमः // 52 मानुष्यमसुखं प्राप्य यः सज्जति स मुह्यति / रखमेतेऽदितेः पुत्रा मारुताः परमाद्भुताः / नालं स दुःखमोक्षाय सङ्गो वै दुःखलक्षणम् // 8 अनारमन्तः संवान्ति सर्वगाः सर्वधारिणः // 53 सक्तस्य बुद्धिश्चलति मोहजालविवर्धिनी / एतत्तु महदाश्चयं यदयं पर्वतोत्तमः / मोहजालवृतो दुःखमिह चामुत्र चाभुते // 9 कम्पितः सहसा तेन वायुनाभिप्रवायता // 54 / सर्वोपायेन कामस्य क्रोधस्य च विनिग्रहः / विष्णोनिःश्वासवातोऽयं यदा वेगसमीरितः / कार्यः श्रेयोर्थिना तौ हि श्रेयोघातार्थमुद्यतौ // 10 सहसोदीयते तात जगत्प्रव्यथते तदा // 55 / / नित्यं क्रोधात्तपो रक्षेच्छ्रियं रक्षेत मत्सरात् / तस्माद्ब्रह्मविदो ब्रह्म नाधीयन्तेऽतिवायति / विद्यां मानावमानाभ्यामात्मानं तु प्रमादतः // 11 वायोर्वायुभयं ह्युक्तं ब्रह्म तत्पीडितं भवेत् // 56 / आनृशंस्यं परो धर्मः क्षमा च परमं बलम् / एतावदुक्त्वा वचनं पराशरसुतः प्रभुः / आत्मज्ञानं परं ज्ञानं न सत्याद्विद्यते परम् // 12 - 2431 -