________________ 12. 308. 115 ] महाभारते [12. 308. 144 अहं च त्वं च राजेन्द्र ये चाप्यन्ये शरीरिणः / / सजवान्यस्त्रिवर्गे च किं तस्मिन्मुक्तलक्षणम् // 129 बिन्दुन्यासादयोऽवस्थाः शुक्रशोणितसंभवाः / प्रिये चैवाप्रिये चैव दुर्बले बलवत्यपि / यासामेव निपातेन कललं नाम जायते // 116 यस्य नास्ति समं चक्षुः किं तस्मिन्मुक्तलक्षणम् // कललादर्बुदोत्पत्तिः पेशी चाप्यर्बुदोद्भवा / तदमुक्तस्य ते मोक्षे योऽभिमानो भवेन्नृप। पेश्यास्त्वङ्गाभिनिवृत्तिनखरोमाणि चाङ्गतः // 117 सुहृद्भिः स निवार्यस्ते विचित्तस्येव भेषजैः // 131 संपूर्णे नवमे मासे जन्तोर्जातस्य भैथिल / तानि तान्यनुसंदृश्य सङ्गस्थानान्यरिंदम। जायते नामरूपत्वं स्त्री पुमान्वेति लिङ्गतः // 118 आत्मनात्मनि संपश्येत्किं तस्मिन्मुक्तलक्षणम् // जातमात्रं तु तद्रूपं दृष्ट्वा ताम्रनखामुलि / इमान्यन्यानि सूक्ष्माणि मोक्षमाश्रित्य कानिचित् / कौमाररूपमापन्नं रूपतो नोपलभ्यते // 119 चतुरङ्गप्रवृत्तानि सङ्गस्थानानि मे शृणु // 133 कौमाराद्यौवनं चापि स्थावियं चापि यौवनात् / य इमां पृथिवीं कृत्स्नामेकच्छत्रां प्रशास्तिः ह / भनेन क्रमयोगेन पूर्व पूर्व न लभ्यते // 120 एकमेव स वै राजा पुरमध्यावसत्युत // 134 कलानां पृथगर्थानां प्रतिभेदः क्षणे क्षणे। तत्पुरे चैकमेवास्य गृहं यदधितिष्ठति / वर्तते सर्वभूतेषु सौक्ष्म्यात्तु न विभाव्यते // 121 गृहे शयनमप्येकं निशायां यत्र लीयते // 135 न चैषामप्ययो राजलक्ष्यते प्रभवो न च। शय्याधं तस्य चाप्यत्र स्त्रीपूर्वमधितिष्ठति / भवस्थायामवस्थायां दीपस्येवार्चिषो गतिः // 122 तदनेन प्रसङ्गेन फलेनैवेह युज्यते // 136 . तस्याप्येवंप्रभावस्य सदश्वस्येव धावतः / एवमेवोपभोगेषु भोजनाच्छादनेषु च / अजस्रं सर्वलोकस्य कः कुतो वा न वा कुतः // गुणेषु परिमेयेषु निग्रहानुग्रहौ प्रति // 137 कस्येदं कस्य वा नेदं कुतो वेदं न वा कुतः / परतत्रः सदा राजा स्वल्पे सोऽपि प्रसज्जते। ... संवन्धः कोऽस्ति भूतानां स्थैरप्यवयवैरिह // 124 संधिविग्रहयोगे च कुतो राज्ञः स्वतन्त्रता // 138 यथादित्यान्मणेश्चैव वीरुद्भपश्चैव पावकः / मीषु क्रीडाविहारेषु नित्यमस्यास्वत प्रता / भवत्येवं समुदयात्कलानामपि जन्तवः // 125 मधे चामात्यसमिती कुत एव स्वतत्रता // 139 आत्मन्येवात्मनात्मानं यथा त्वमनुपश्यसि / यदा त्वाज्ञापयत्यन्यांस्तदास्योक्ता स्वतन्त्रता / एवमेवात्मनात्मानमन्यस्मिन्कि न पश्यसि / अवशः कार्यते तत्र तस्मिंस्तस्मिन्गुणे स्थितः॥१४० यद्यात्मनि परस्मिंश्च समतामध्यवस्यसि // 126 स्वप्नुकामो न लभते स्वप्तुं कार्यार्थिभिर्जनैः / भथ मां कासि कस्येति किमर्थमनुपृच्छसि। शयने चाप्यनुज्ञातः सुप्त उत्थाप्यतेऽवशः // 141 इदं मे स्यादिदं नेति द्वंद्वैर्मुक्तस्य मैथिल / नाह्यालभ पिव प्राश जुहुध्यन्नीन्यजेति च / कासि कस्य कुतो वेति वचने किं प्रयोजनम् // वदस्व शृणु चापीति विवशः कार्यते परैः // 142 रिपौ मित्रेऽथ मध्यस्थे विजये संधिविग्रहे / अभिगम्याभिगम्यैनं याचन्ते सततं नराः / कृतवान्यो महीपाल किं तस्मिन्मुक्तलक्षणम्॥१२८ / न चाप्युत्सहते दातुं वित्तरक्षी महाजनात् // 143 त्रिवर्गे सप्तधा व्यक्तं यो न वेदेह कर्मसु / दाने कोशक्षयो ह्यस्य वैरं चाप्यप्रयच्छतः / -2416 -