________________ 12.277. 25] महाभारते [ 12.278.5 क्षुत्पिपासादयो भावा जिता यस्येह देहिनः / / पुंस्त्वोपघातं कालेन दर्शनोपरमं तथा। क्रोधो लोभस्तथा मोहः सत्त्ववान्मुक्त एव सः // बाधिर्य प्राणमन्दत्वं यः पश्यति स मुच्यते // 40 इते पाने तथा स्त्रीषु मृगयायां च यो नरः।। गतानृषींस्तथा देवानसुरांश्च तथा गतान् / न प्रमाद्यति संमोहात्सततं मुक्त एव सः // 26 लोकादस्मात्परं लोकं यः पश्यति स मुच्यते // 41 दिवसे दिवसे नाम रात्रौ रात्रौ सदा सदा। .. प्रभावैरन्वितास्तैस्तैः पार्थिवेन्द्राः सहस्रशः / भोक्तव्यमिति यः खिन्नो दोषबुद्धिः स उच्यते॥२७ ये गताः पृथिवीं त्यक्त्वा इति ज्ञात्वा विमुच्यते॥ आत्मभावं तथा स्त्रीषु मुक्तमेव पुनः पुनः। अर्थांश्च दुर्लभाल्लोके केशांश्च सुलभांस्तथा। यः पश्यति सदा युक्तो यथावन्मुक्त एव सः // 28 दुःखं चैव कुटुम्बार्थे यः पश्यति स मुच्यते // 43 संभवं च विनाशं च भूतानां चेष्टितं तथा / अपत्यानां च वैगुण्यं जनं विगुणमेव च / यस्तत्त्वतो विजानाति लोकेऽस्मिन्मुक्त एव सः।।२९ पश्यन्भूयिष्ठशो लोके को मोक्षं नाभिपूजयेत्॥४४ प्रस्थं वाहसहस्रेषु यात्राथं चैव कोटिषु / शास्त्राल्लोकाच यो बुद्धः सर्वं पश्यति मानवः। प्रासादे मश्चकस्थानं यः पश्यति स मुच्यते // 30 असारमिव मानुष्यं सर्वथा मुक्त एव सः // 45 मृत्युनाभ्याहतं लोकं व्याधिभिश्चोपपीडितम् / एतच्छ्रुत्वा मम वचो भवांश्चरतु मुक्तवत् / .. अवृत्तिकर्शितं चैव यः पश्यति स मुच्यते / / 31 गार्हस्थ्ये यदि ते मोक्षे कृता बुद्धिरविक्कवा // 46 यः पश्यति सुखी तुष्टो नपश्यंश्च विहन्यते / तत्तस्य वचनं श्रुत्वा सम्यक्स पृथिवीपतिः।। यश्चाप्यल्पेन संतुष्टो लोकेऽस्मिन्मुक्त एव सः॥३२ मोक्षजैश्च गुणैर्युक्तः पालयामास च प्रजाः // 47 अग्नीषोमाविदं सर्वमिति यश्चानुपश्यति / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि न च संस्पृश्यते भावरद्भुतैर्मुक्त एव सः॥ 33 / सप्तसप्तत्यधिकद्विशततमोऽध्यायः // 277 // पर्यकशय्या भूमिश्च समाने यस्य देहिनः / 278 शालयश्च कदन्नं च यस्य स्यान्मुक्त एव सः॥३४ युधिष्ठिर उवाच / क्षौमं च कुशचीरं च कौशेयं वल्कलानि च / तिष्ठते मे सदा तात कौतूहलमिदं हृदि। .. आविकं चर्म च समं यस्य स्यान्मुक्त एव सः॥ 35 तदहं श्रोतुमिच्छामि त्वत्तः कुरुपितामह // 1 पञ्चभूतसमद्भुतं लोकं यश्चानुपश्यति / कथं देवर्षिरुशना सदा काव्यो महामतिः / तथा च वर्तते दृष्ट्वा लोकेऽस्मिन्मुक्त एव सः // 36 असुराणां प्रियकरः सुराणामप्रिये रतः // 2 सुखदुःखे समे यस्य लाभालाभौ जयाजयौ। वर्धयामास तेजश्च किमर्थममितौजसाम् / . इच्छाद्वेषौ भयोद्वेगौ सर्वथा मुक्त एव सः // 37 नित्यं वैरनिबद्धाश्च दानवाः सुरसत्तमैः // 3 रक्तमूत्रपुरीषाणां दोषाणां संचयं तथा / कथं चाप्युशना प्राप शुक्रत्वममरद्युतिः / शरीरं दोषबहुलं दृष्ट्वा चेदं विमुच्यते // 38 ऋद्धिं च स कथं प्राप्तः सर्वमेतद्भवीहि मे // 4 वलीपलितसंयोगं कार्यं वैवर्ण्यमेव च / न याति च स तेजस्वी मध्येन नभसः कथम् / कुब्जभावं च जरया यः पश्यति स मुच्यते // 39 / एतदिच्छामि विज्ञातुं निखिलेन पितामह // 5 . - 2366 -