Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 709

12. 259. 24 ] शान्तिपर्व [12. 260. 15 अपत्रपन्ति ताहरभ्यस्तथावृत्ता भवन्ति च // 24 यः स्यादुभयभाग्धर्मस्तन्मे ब्रूहि पितामह // 1 वित्रास्यमाना सुकृतो न कामानन्ति दुष्कृतीन् / गार्हस्थ्यस्य च धर्मस्य त्यागधर्मस्य चोभयोः / सुकृतेनैव राजानो भूयिष्ठं शासते प्रजाः // 25 अदूरसंप्रस्थितयोः किं स्विच्छ्रेयः पितामह // 2 श्रेयसः श्रेयसीमेवं वृत्तिं लोकोऽनुवर्तते / / भीष्म उवाच / सदैव हि गुरोर्वृत्तमनुवर्तन्ति मानवाः // 26 उभी धर्मों महाभागावुभौ परमदुश्चरौ। आत्मानमसमाधाय समाधित्सति यः परान् / उभौ महाफलौ तात सद्भिराचरितावुभौ // 3 विषयेष्विन्द्रियवशं मानवाः प्रहसन्ति तम् // 27 / अत्र ते वर्तयिष्यामि प्रामाण्यमुभयास्तयाः। यो राज्ञो दम्भमोहेन किंचित्कुर्यादसांप्रतम् / शृणुष्वैकमनाः पार्थ छिन्नधर्मार्थसंशयम् // 4 सर्वोपायनियम्यः स तथा पापान्निवर्तते // 28. अत्राप्युदाहरन्तीममितिहासं पुरातनम् / आत्मैवादौ नियन्तव्यो दुष्कृतं संनियच्छता / कपिलस्य गोश्च संवादं तन्निबोध युधिष्ठिर // 5 इण्डयेच्च महादण्डैरपि बन्धूननन्तरान् // 29 आम्नायमनुपश्यन्हि पुराणं शाश्वतं ध्रुवम् / यत्र वै पापकृत्क्लेश्यो न महदुःखमर्छति / . नहुषः पूर्वमालेभे त्वष्टुर्गा मिति नः श्रुतम् // 6 वर्धन्ते तत्र पापानि धर्मो हसति च ध्रुवम् / तां नियुक्तामदीनात्मा सत्त्वस्थः समये रतः / इति कारुण्यशीलस्तु विद्वान्दै ब्राह्मणोऽन्वशात् / / 30 ज्ञानवान्नियताहारो ददर्श कपिलस्तदा / / 7 इति चैवानुशिष्टोऽस्मि पूर्वैस्तात पितामहैः / स बुद्धिमुत्तमा प्राप्तो नैष्ठिकीमकुतोभयाम् / आश्वासयद्भिः सुभृशमनुक्रोशात्तथैव च / / 31 स्मरामि शिथिलं सत्यं वेदा इत्यब्रवीत्सकृत् // 8 एतत्प्रथमकल्पेन राजा कृतयुगेऽभजत् / तां गामृषिः स्यूमरश्मिः प्रविश्य यतिमब्रवीत् / पादोनेनापि धर्मेण गच्छेत्रेतायुगे तथा / हंहो वेदा यदि मता धर्माः केनापरे मताः // 9 द्वापरे तु द्विपादेन पादेन त्वपरे युगे // 32 तपस्विनो धृतिमतः श्रुतिविज्ञानचक्षुषः / तथा कलियुगे प्राप्ते राज्ञां दुश्चरितेन ह / सर्वमाष हि मन्यन्ते व्याहृतं विदितात्मनः // 10 भवेत्कालविशेषेण कला धर्मस्य षोडशी // 33 तस्यैवं गततृष्णस्य विज्वरस्य निराशिषः। अथ प्रथमकल्पेन सत्यवन्संकरो भवेत् / का विवक्षास्ति वेदेषु निरारम्भस्य सर्वशः // 11 प्रायुः शक्तिं च कालं च निर्दिश्य तप आदिशेत् // | ___ कपिल उवाच। सत्याय हि यथा नेह जह्याद्धर्मफलं महत् / नाहं वेदान्विनिन्दामि न विवक्षामि कर्हि चित् / भूतानामनुकम्पार्थं मनुः स्वायंभुवोऽब्रवीत् // 35 पृथगाश्रमिणां कर्माण्येकार्थानीतिः नः श्रुतम् // 12 / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि गच्छत्येव परित्यागी वानप्रस्थश्च गच्छति / / एकोनषष्ट्यधिकद्विशततमोऽध्यायः // 259 // | गृहस्थो ब्रह्मचारी च उभौ तावपि गच्छतः // 13 260 देवयाना हि पन्थानश्चत्वारः शाश्वता मताः / युधिष्ठिर उवाच। तेषां ज्यायःकनीयस्त्वं फलेषूक्तं बलाबलम् // 14 विरोधेन भूतानां त्यागः बागुण्यकारकः / एवं विदित्वा सर्वार्थानारभेदिति वैदिकम् / भा. 293 -2337 -