Page Text
________________ 12. 210. 5 ] शान्तिपर्व [12. 210. 33 ज्ञानतत्त्वपरो नित्यं शुभाशुभनिदर्शकः // 5 अन्तकाले वयोत्कर्षाच्छनैः कुर्यादनातुरः / तदेवमेतौ विज्ञेयावव्यक्तपुरुषावुभौ / एवं युक्तेन मनसा ज्ञानं तदुपपद्यते // 20 अव्यक्तपुरुषाभ्यां तु यत्स्यादन्यन्महत्तरम् // 6 रजसा चाप्ययं देही देहवाशब्दवच्चरेत् / तं विशेषमवेक्षेत विशेषेण विचक्षणः / कार्यैरव्याहतमतिर्वैराग्यात्प्रकृतौ स्थितः / अनाद्यन्तावुभावेतावलिङ्गौ चाप्युभावपि / / 7 आ देहादप्रमादाच्च देहान्ताद्विप्रमुच्यते // 21 उभौ नित्यौ सूक्ष्मतरौ महद्भयश्च महत्तरौ। हेतुयुक्तः सदोत्सर्गो भूतानां प्रलयस्तथा / सामान्यमेतदुभयोरेवं ह्यन्यद्विशेषणम् // 8 परप्रत्ययस तु नियतं नातिवर्तते // 22 प्रकृत्या सर्गधर्मिण्या तथा त्रिविधसत्त्वया। भवान्तप्रभवप्रज्ञा आसते ये विपर्ययम् / विपरीतमतो विद्यारक्षेत्रज्ञस्य च लक्षणम् // 9. धृत्या देहान्धारयन्तो बुद्धिसंक्षिप्तमानसाः / प्रकृतेश्च विकाराणां द्रष्टारमगुणान्वितम् / स्थानेभ्यो ध्वंसमानाश्च सूक्ष्मत्वात्तानुपासते॥२३ अग्राह्यौ पुरुषावेतावलिङ्गत्वादसंहितौ // 10 यथागमं च तत्सर्वं बुद्धथा तन्नैव बुध्यते / संयोगलक्षणोत्पत्तिः कर्मजा गृह्यते यया / देहान्तं कश्चिदन्वास्ते भावितात्मा निराश्रयः / करणैः कर्मनिवृत्तैः कर्ता यद्यद्विचेष्टते / युक्तो धारणया कश्चित्सत्ता केचिदुपासते // 24 कीयते शब्दसंज्ञाभिः कोऽहमेषोऽप्यसाविति॥११ अभ्यस्यन्ति परं देवं विद्युत्संशब्दिताक्षरम् / उष्णीषवान्यथा वस्त्रैस्त्रिभिर्भवति संवृतः।। अन्तकाले ह्युपासन्नास्तपसा दग्धकिल्बिषाः // 25 संवृतोऽयं तथा देही सत्त्वराजसतामसैः / / 12 / सर्व एते महात्मानो गच्छन्ति परमां गतिम् / तस्माच्चतुष्टयं वेद्यमतैर्हेतुभिराचितम् / सूक्ष्मं विशेषणं तेषामवेक्षेच्छास्त्रचक्षुषा // 26 यथासंज्ञो ह्ययं सम्यगन्तकाले न मुह्यति // 13 देहं तु परमं विद्याद्विमुक्तमपरिग्रहम् / श्रियं दिव्यामभिप्रेप्सुब्रह्म वाङ्मनसा शुचिः / अन्तरिक्षादन्यतरं धारणासक्तमानसम् // 27 शारीरैर्नियमैरुप्रैश्चरेन्निष्कल्मषं तपः // 14 मर्त्यलोकाद्विमुच्यन्ते विद्यासंयुक्तमानसाः / त्रैलोक्यं तपसा व्याप्तमन्तभूतेन भास्वता। ब्रह्मभूता विरजसस्ततो यान्ति परां गतिम् // 28 सूर्यश्च चन्द्रमाश्चैव भासतस्तपसा दिवि // 15 कषायवर्जितं ज्ञानं येषामुत्पद्यतेऽचलम् / प्रतापस्तपसो ज्ञानं लोके संशब्दितं तपः / ते यान्ति परमाल्लोकान्विशुध्यन्तो यथाबलम् // 29 रजस्तमोघ्नं यत्कर्म तपसस्तत्स्वलक्षणम् // 16 भगवन्तमजं दिव्यं विष्णुमव्यक्तसंज्ञितम् / ब्रह्मचर्यमहिंसा च शारीरं तप उच्यते। भावेन यान्ति शुद्धा ये ज्ञानतृप्ता निराशिषः // 30 वाङ्मनोनियमः साम्यं मानसं तप उच्यते // 17 ज्ञात्वात्मस्थं हरिं चैव निवर्तन्ते न तेऽव्ययाः / विधिज्ञेभ्यो द्विजातिभ्यो ग्राह्यमन्नं विशिष्यते। प्राप्य तत्परमं स्थानं मोदन्तेऽक्षरमव्ययम् // 31 आहारनियमेनास्य पाप्मा नश्यति राजसः // 18 / एतावदेतद्विज्ञानमेतदस्ति च नास्ति च / वैमनस्यं च विषये यान्त्यस्य करणानि च। तृष्णाबद्धं जगत्सर्वं चक्रवत्परिवर्तते // 32 तस्मात्तन्मात्रमादद्याद्यावदत्र प्रयोजनम् / / 19 / बिसतन्तुर्यथैवायमन्तस्थः सर्वतो बिसे। - 2273 - म.भा.२८५
| SR No. | 004323 |
| Book Title | Mahabharat Samhita Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publisher | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 864 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |