________________ 12. 199.23] शान्तिपर्व [12. 200. 11 अनुमानाद्धि गन्तव्यं गुणैरवयवैः सह // 23 स्वयंभुवं प्रभवनिधानमव्ययम् / यूक्ष्मेण मनसा विद्मो वाचा वक्तुं न शक्नुमः / सनातनं यदमृतमव्ययं पदं नो हि मनसा प्राचं दर्शनेन च दर्शनम् // 24 विचार्य तं शमममृतत्वमभुते // 32 गानेन निर्मलीकृत्य बुद्धिं बुद्धया तथा मनः।। इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि निसा चेन्द्रियग्राममनन्तं प्रतिपद्यते // 25 एकोनद्विशततमोऽध्यायः // 199 // बुद्धिप्रहीणों मनसासमृद्ध 200 स्तथा निराशीर्गुणतामुपैति / युधिष्ठिर उवाच / परं त्यजन्तीह विलोभ्यमाना पितामह महाप्राज्ञ पुण्डरीकाक्षमच्युतम् / हुताशनं वायुरिवेन्धनस्थम् // 26 . कर्तारमकृतं विष्णुं भूतानां प्रभवाप्ययम् // 1 गुणादाने विप्रयोगे च तेषां नारायणं हृषीकेशं गोविन्दमपराजितम् / ___ मनः सदा बुद्धिपरावराभ्याम् / तत्त्वेन भरतश्रेष्ठ श्रोतुमिच्छामि केशवम् // 2 अनेनैव विधिना संप्रवृत्तो भीष्म उवाच / गुणादाने ब्रह्मशरीरमेति // 27 श्रुतोऽयमर्थो रामस्य जामदग्न्यस्य जल्पतः / अव्यक्तात्मा पुरुषोऽव्यक्तकर्मा नारदस्य च देवर्षेः कृष्णद्वैपायनस्य च // 3 सोऽव्यक्तत्वं गच्छति ह्यन्तकाले। असितो देवलस्तात वाल्मीकिश्च महातपाः / तैरेवायं चेन्द्रियैर्वर्घमानै मार्कण्डेयश्च गोविन्दे कथयत्यद्भुतं महत् // 4 गर्लायद्भिर्वा वर्तते कर्मरूपः // 28 केशवो भरतश्रेष्ठ भगवानीश्वरः प्रभुः / सर्वैरयं चेन्द्रियैः संप्रयुक्तो पुरुषः सर्वमित्येव श्रूयते बहुधा विभुः // 5 देहः प्राप्तः पञ्चभूताश्रयः स्यात् / किं तु यानि विदुलॊके ब्राह्मणाः शाङ्गधन्वनः / नासामर्थ्याद्गच्छति कर्मणेह माहात्म्यानि महाबाहो शृणु तानि युधिष्ठिर // 6 हीनस्तेन परमेणाव्ययेन // 29 यानि चाहुर्मनुष्येन्द्र ये पुराणविदो जनाः / पृथ्व्या नरः पश्यति नान्तमस्या अशेषेण हि गोविन्दे कीर्तयिष्यामि तान्यहम् // ह्यन्तश्चास्या भविता चेति विद्धि / महाभूतानि भूतात्मा महात्मा पुरुषोत्तमः / : परं नयन्तीह विलोभ्यमानं वायुर्योतिस्तथा चापः खं गां चैवान्वकल्पयत् // 8 यथा प्लवं वायुरिवार्णवस्थम् // 30 | स दृष्ट्वा पृथिवीं चैव सर्वभूतेश्वरः प्रभुः।। . दिवाकरो गुणमुपलभ्य निर्गुणो अप्स्वेव शयनं चक्रे महात्मा पुरुषोत्तमः // 9 . यथा भवेद्व्यपगतरश्मिमण्डलः / सर्वतेजोमयस्तस्मिञ्शयानः शयने शुभे / तथा ह्यसौ मुनिरिह निर्विशेषवा सोऽग्रजं सर्वभूतानां संकर्षणमचिन्तयत् // 10 न्स निर्गुणं प्रविशति ब्रह्म चाव्ययम् // 31 आश्रयं सर्वभूतानां मनसेति विशुश्रुम / अनागतिं सुकृतिमतां परां गतिं / स धारयति भूतात्मा उभे भूतभविष्यती // 11 : -2261 -