________________ 12. 192.1] महाभारते [12. 192. 25 192 तत्तथेति ततो देवी मधुरं प्रत्यभाषत // 13 युधिष्ठिर उवाच / इदं चैवापरं प्राह देवी तत्प्रियकाम्यया / कालमृत्युयमानां च ब्राह्मणस्य च सत्तम / निरयं नैव यातासि यत्र याता द्विजर्षभाः // 14 विवादो व्याहृतः पूर्वं तद्भवान्वक्तुमर्हति // 1 यास्यसि ब्रह्मणः स्थानमनिमित्तमनिन्दितम् / भीष्म उवाच / साधये भविता चैतद्यत्त्वयाहमिहार्थिता // 15 अत्राप्युदाहरन्तीममितिहासं पुरातनम् / नियतो जप चैकाग्रो धर्मस्त्वां समुपैष्यति / इक्ष्वाकोः सूर्यपुत्रस्य यद्वृत्तं ब्राह्मणस्य च // 2 कालो मृत्युर्यमश्चैव समायास्यन्ति तेऽन्तिकम् / कालस्य मृत्योश्च तथा यद्वृत्तं तन्निबोध मे। भविता च विवादोऽत्र तव तेषां च धर्मतः॥ 16 यथा स तेषां संवादो यस्मिन्स्थानेऽपि चाभवत् // एवमुक्त्वा अगवती जगाम भवनं स्वकम् / ब्राह्मणो जापकः कश्चिद्धर्मवृत्तो महायशाः / ब्राह्मणोऽपि जपन्नास्ते दिव्यं वर्षशतं तदा // 1. षडङ्गविन्महाप्राज्ञः पैप्पलादिः स कौशिकः // 4 समाप्ते नियमे तस्मिन्नथ विप्रस्य धीमतः। . तस्यापरोक्षं विज्ञानं षडङ्गेषु तथैव च।। साक्षात्प्रीतस्तदा धर्मो दर्शयामास तं द्विजम् // 18 वेदेषु चैव निष्णातो हिमवत्पादसंश्रयः / / 5 धर्म उवाच / सोऽन्त्यं ब्राह्म तपस्तेपे संहितां संयतो जपन् / द्विजाते पश्य मां धर्ममहं त्वां द्रष्टुमागतः / तस्य वर्षसहस्रं तु नियमेन तथा गतम् // 6 जप्यस्य च फलं यत्ते संप्राप्तं तच्च मे शृणु // 19 स देव्या दर्शितः साक्षात्प्रीतास्मीति तदा किल / जिता लोकास्त्वया सर्वे ये दिव्या ये च मानुषाः / जप्यमावर्तयंस्तूष्णीं न च तां किंचिदब्रवीत् / / 7 देवानां निरयान्साधो सर्वानुत्क्रम्य यास्यसि // 20 तस्यानुकम्पया देवी प्रीता समभवत्तदा / प्राणत्यागं कुरु मुने गच्छ लोकान्यथेप्सितान् / वेदमाता ततस्तस्य तजप्यं समपूजयत् // 8 त्यक्त्वात्मनः शरीरं च ततो लोकानवाप्स्यसि // 21 समाप्तजप्यस्तूत्थाय शिरसा पादयोस्तथा। ब्राह्मण उवाच / पपात देव्या धर्मात्मा वचनं चेदमब्रवीत् // 9 कृतं लोकैर्हि मे धर्म गच्छ च त्वं यथासुखम् / दिष्ट्या देवि प्रसन्ना त्वं दर्शनं चागता मम / / बहुदुःखसुखं देहं नोत्सृजेयमहं विभो // 22 यदि वापि प्रसन्नासि जप्ये मे रमतां मनः // 10 धर्म उवाच / सावित्र्युवाच। अवश्यं भोः शरीरं ते त्यक्तव्यं मुनिपुंगव / किं प्रार्थयसि विप्रर्षे किं चेष्टं करवाणि ते / स्वर्ग आरोह्यतां विप्र किं वा ते रोचतेऽनघ // 23 प्रवहि जपतां श्रेष्ठ सर्व तत्ते भविष्यति // 11 ब्राह्मण उवाच / भीष्म उवाच / न रोचये स्वर्गवासं विना देहादहं विभो। इत्युक्तः स तदा देव्या विप्रः प्रोवाच धर्मवित्। गच्छ धर्म न मे श्रद्धा स्वर्गं गन्तुं विनात्मना // 24 जप्यं प्रति ममेच्छेयं वर्धत्विति पुनः पुनः॥ 12 / धर्म उवाच / मनसश्च समाधिर्मे वर्धेताहरहः शुभे। अलं देहे मनः कृत्वा त्यक्त्वा देहं सुखी भव / -2248 -