Page Text
________________ 12. 187. 54 ] शान्तिपर्व [ 12. 188. 18 एतां बुद्धा नरः सर्वां भूतानामागति गतिम् / निर्द्वद्वा नित्यसत्त्वस्था विमुक्ता नित्यमाश्रिताः / अवेक्ष्य च शनैर्बुद्धथा लभते शं परं ततः // 54 असङ्गीन्यविवादीनि मनःशान्तिकराणि च // 4 त्रिवर्गो यस्य विदितः प्राग्ज्योतिः स विमुच्यते / तत्र स्वाध्यायसंश्लिष्टमेकाग्रं धारयेन्मनः / अन्विष्य मनसा युक्तस्तत्त्वदर्शी निरुत्सुकः // 55 पिण्डीकृत्येन्द्रियग्राममासीनः काष्ठवन्मुनिः // 5 न चात्मा शक्यते द्रष्टुमिन्द्रियेषु विभागशः / शब्दं न विन्देच्छोत्रेण स्पर्श त्वचा न वेदयेत् / तत्र तत्र विसृष्टेषु दुर्जयेष्वकृतात्मभिः // 56 रूपं न चक्षुषा विद्याज्जिह्वया न रसांस्तथा // 6 एतद्बुद्धवा भवेद्बुद्धः किमन्यद्बुद्धलक्षणम् / घेयाण्यपि च सर्वाणि जह्याद्धयानेन योगवित् / विज्ञाय तद्धि मन्यन्ते कृतकृत्या मनीषिणः // 57 पञ्चवर्गप्रमाथीनि नेच्छेच्चैतानि वीर्यवान् / / 7 न भवति विदुषां ततो भयं ततो मनसि संसज्य पञ्चवर्ग विचक्षणः / ___ यदविदुषां सुमहद्भयं भवेत् / समादध्यान्मनो भ्रान्तमिन्द्रियैः सह पञ्चभिः // 8 न हि गतिरधिकास्ति कस्यचि विसंचारि निरालम्ब पञ्चद्वारं चलाचलम् / _त्सति हि गुणे प्रवदन्त्यतुल्यताम् // 58 पूर्वे ध्यानपथे धीरः समादध्यान्मनोऽन्तरम् // 9 . यत्करोत्यनभिसंधिपूर्वकं इन्द्रियाणि मनश्चैव यदा पिण्डीकरोत्ययम् / तञ्च निर्गुदति यत्पुरा कृतम् / एष ध्यानपथः पूर्वो मया समनुवर्णितः // 10 नाप्रियं तदुभयं कृतः प्रियं तस्य तत्पूर्वसंरुद्धं मनःषष्ठमनन्तरम् / तस्य तज्जनयतीह कुर्वतः / / 59 स्फुरिष्यति समुद्धान्तं विद्युदम्बुधरे यथा // 11 लोक आतुरजनान्विराविण जलबिन्दुर्यथा लोलः पर्णस्थः सर्वतश्चलः / ___ स्तत्तदेव बहु पश्य शोचतः / एवमेवास्य तच्चित्तं भवति ध्यानवर्त्मनि // 12 तत्र पश्य कुशलानशोचतो समाहितं क्षणं किंचिद्धयानवर्त्मनि तिष्ठति / ये विदुस्तदुभयं पदं सदा // 60 पुनर्वायुपथं भ्रान्तं मनो भवति वायुवत् // 13 इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि अनिर्वेदो गतक्लेशो गततन्द्रीरमत्सरः।। सप्ताशीत्यधिकशततमोऽध्यायः॥ 187 // समादध्यात्पुनश्चेतो ध्यानेन ध्यानयोगवित् // 14 188 विचारश्च वितर्कश्च विवेकश्चोपजायते / भीष्म उवाच / मुनेः समादधानस्य प्रथमं ध्यानमादितः // 15 हन्त वक्ष्यामि ते पार्थ ध्यानयोगं चतुर्विधम् / मनसा क्लिश्यमानस्तु समाधानं च कारयेत् / यं ज्ञात्वा शाश्वती सिद्धिं गच्छन्ति परमर्षयः॥ 1 / न निर्वेदं मुनिर्गच्छेत्कुर्यादेवात्मनो हितम् // 16 यथा स्वनुष्ठितं ध्यानं तथा कुर्वन्ति योगिनः। पांसुभस्मकरीषाणां यथा वै राशयश्चिताः।। महर्षयो ज्ञानतृप्ता निर्वाणगतमानसाः // 2 सहसा वारिणा सिक्ता न यान्ति परिभावनाम्॥१७ नावर्तन्ते पुनः पार्थ मुक्ताः संसारदोषतः / किंचित्स्निग्धं यथा च स्याच्छुष्कचूर्णमभावितम् / जन्मदोषपरिक्षीणाः स्वभावे पर्यवस्थिताः // 3 क्रमशस्तु शनैर्गच्छेत्सर्वं तत्परिभावनम् // 18 .. -2245 -
| SR No. | 004323 |
| Book Title | Mahabharat Samhita Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publisher | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 864 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |