________________ 12. 186. 1] महाभारते [ 12. 186. 28 काम्यं कर्मफलं लब्ध्वा गुरूणामुपपादयेत् // 14 युधिष्ठिर उवाच / गुरुभ्य आसनं देयं कर्तव्यं चाभिवादनम् / आचारस्य विधिं तात प्रोच्यमानं त्वयानघ। / गुरूनभ्यर्च्य युज्यन्ते आयुषा यशसा श्रिया // 15 श्रोतुमिच्छामि धर्मज्ञ सर्वज्ञो ह्यसि मे मतः // 1 नेक्षेतादित्यमुद्यन्तं न च नग्नां परस्त्रियम् / ___ भीष्म उवाच / मैथुनं समये धयं गुह्यं चैव समाचरेत् / / 16 दुराचारा दुर्विचेष्टा दुष्प्रज्ञाः प्रियसाहसाः। तीर्थानां हृदयं तीर्थं शुचीनां हृदयं शुचिः / असन्तो ह्यभिविख्याताः सन्तश्चाचारलक्षणाः // 2 सर्वमार्यकृतं शौचं वालसंस्पर्शनानि च // 17 पुरीषं यदि वा मूत्रं ये न कुर्वन्ति मानवाः। दर्शने दर्शने नित्यं सुखप्रश्नमुदाहरेत् / राजमार्गे गवां मध्ये धान्यमध्ये च ते शुभाः॥३ सायं प्रातश्च विप्राणां प्रदिष्टमभिवादनम् / / 18 शौचमावश्यकं कृत्वा देवतानां च तर्पणम् / देवगोष्ठे गवां मध्ये ब्राह्मणानां क्रियापथे / धर्ममाहुर्मनुष्याणामुपस्पृश्य नदी तरेत् // 4 स्वाध्याये भोजने चैव दक्षिणं पाणिमुद्धरेत् // 19 सूर्य सदोपतिष्ठेत न स्वप्याद्भास्करोदये / पण्यानां शोभनं पण्यं कृषीणां बाद्यते कृषिः / सायं प्रातर्जपन्संध्यां तिष्ठेत्पूर्वी तथापराम् // 5 बहुकारं च सस्यानां वाह्ये वाह्य तथा गवाम् // 20 पश्चाो भोजनं कुर्यात्प्राङ्मुखो मौनमास्थितः / संपन्नं भोजने नित्यं पानीये तर्पणं तथा / न निन्देदन्नभक्ष्यांश्च स्वाद्वस्वादु च भक्षयेत् // 6 सुशृतं पायसे याद्यवाग्वां कृसरे तथा / / 21 नार्द्रपाणिः समुत्तिष्टेन्नार्द्रपादः स्वपेन्निशि। श्मश्रुकर्मणि संप्राप्ते क्षुते स्नानेऽथ भोजने / देवर्षिनारदप्रोक्तमेतदाचारलक्षणम् // 7 व्याधितानां च सर्वेषामायुष्यमभिनन्दनम् // 23 शुचिकाममनड्वाहं देवगोष्ठं चतुष्पथम् / प्रत्यादित्यं न मेहेत न पश्येदात्मनः शकृत् / ब्राह्मणं धार्मिकं चैव नित्यं कुर्यात्प्रदक्षिणम् / / 8 / सुतस्त्रिया च शयनं सहभोज्यं च वर्जयेत् // 23 अतिथीनां च सर्वेषां प्रेष्याणां स्वजनस्य च। त्वंकारं नामधेयं च ज्येष्टानां परिवर्जयेत् / सामान्यं भोजनं भृत्यैः पुरुषस्य प्रशस्यते // 9 अवराणां समानानामुभयेषां न दुष्यति // 24 सायं प्रातर्मनुष्याणामशनं देवनिर्मितम् / हृदयं पापवृत्तानां पापमाख्याति वैकृतम् / नान्तरा भोजनं दृष्टमुपवासी तथा भवेत् // 10 ज्ञानपूर्वं विनश्यन्ति गृहमाना महाजने // 25 होमकाले तथा जुह्वन्नृतुकाले तथा व्रजन् / ज्ञानपूर्व कृतं पापं छादयन्त्यबहुश्रुताः / अनन्यस्त्रीजनः प्राज्ञो ब्रह्मचारी तथा भवेत् // 11 नैनं मनुष्याः पश्यन्ति पश्यन्ति त्रिदिवौकसः॥२॥ अमृतं ब्राह्मणोच्छिष्टं जनन्या हृदयं कृतम् / / उपासीत जनः सत्यं सत्यं सन्त उपासते // 12 धार्मिकेण कृतो धर्मः कर्तारमनुवर्तते // 27 यजुषा संस्कृतं मांसं निवृत्तो मांसभक्षणात् / पापं कृतं न स्मरतीह मूढो न भक्षयेद्वृथामांसं पृष्ठमांसं च वर्जयेत् // 13 विवर्तमानस्य तदेति कर्तुः / स्वदेशे परदेशे वा अतिथिं नोपवासयेत् / / राहुर्यथा चन्द्रमुपैति चापि . - 2242 -