________________ 12. 166. 12] महाभारते [ 12. 167. 11 स रुदन्नगमत्पुत्रो राक्षसेन्द्रस्य धीमतः / मित्रद्रोही नृशंसश्च कृतघ्नश्च नराधमः / त्वरमाणः परं शक्त्या गौतमग्रहणाय वै // 12 / क्रव्यादैःकृमिभिश्चान्यैर्न भुज्यन्ते हि तादृशः // 25 ततोऽविदूरे जगृहुगौतमं राक्षसास्तदा / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि राजधर्मशरीरं च पक्षास्थिचरणोज्झितम् // 13 षट्पष्टयधिकशततमोऽध्यायः // 166 // तमादायाथ रक्षांसि द्रुतं मेरुद्रजं ययुः / 167 राज्ञश्च दर्शयामासुः शरीरं राजधर्मणः / भीष्म उवाच / कृतघ्नं पुरुषं तं च गौतमं पापचेतसम् // 14 रुरोद राजा तं दृष्ट्वा सामात्यः सपुरोहितः / ततश्चितां बकपतेः कारयामास राक्षसः / आर्तनादश्च सुमहानभूत्तस्य निवेशने // 15 रत्नैर्गन्धैश्च बहुभिर्वस्त्रैश्च समलंकृताम् // 1 तत्र प्रज्वाल्य नृपते बकराज प्रतापवान् / सस्त्रीकुमारं च पुरं बभूवास्वस्थमानसम् / प्रेतकार्याणि विधिवद्राक्षसेन्द्रश्चकार ह // 2 अथाब्रवीनृपः पुत्रं पापोऽयं वध्यतामिति // 16 तस्मिन्कालेऽथ सुरभिर्देवी दाक्षायणी शुभा। अस्य मांसैरिमे सर्वे विहरन्तु यथेष्टतः / उपरिष्टात्ततस्तस्य सा बभूव पयस्विनी // 3 पापचारः पापकर्मा पापात्मा पापनिश्चयः / तस्या वक्त्राच्युतः फेनः क्षीरमिश्रस्तदानघ / हन्तव्योऽयं मम मतिर्भवद्भिरिति राक्षसाः // 17 सोऽपतद्वै ततस्तस्यां चितायां राजधर्मणः // 4 इत्युक्ता राक्षसेन्द्रेण राक्षसा घोरविक्रमाः / ततः संजीवितस्तेन बकराजस्तदानघ / नैच्छन्त तं भक्षयितुं पापकर्मायमित्युत // 18 उत्पत्य च समेयाय विरूपाक्षं बकाधिपः / / 5 दस्यूनां दीयतामेष साध्वद्य पुरुषाधमः / ततोऽभ्ययाद्देवराजो विरूपाक्षपुरं तदा। इत्यूचुस्तं महाराज राक्षसेन्द्रं निशाचराः // 19 / / प्राह चेदं विरूपाक्षं दिष्ट्यायं जीवतीत्युत // 6 शिरोभिश्च गता भूमिमूचू रक्षोगणाधिपम् / श्रावयामास चेन्द्रस्तं विरूपाक्षं पुरातनम् / न दातुमर्हसि त्वं नो भक्षणायास्य किल्बिषम् // 20 यथा शापः पुरा दत्तो ब्रह्मणा राजधर्मणः / / 7 एवमस्त्विति तानाह राक्षसेन्द्रो निशाचरान् / यदा बकपती राजन्ब्रह्माणं नोपसर्पति / ततो रोषादिदं प्राह बकेन्द्राय पितामहः / / 8 दस्यूनां दीयतामेष कृतघ्नोऽद्यैव राक्षसाः // 21 यस्मान्मूढो मम सदो नागतोऽसौ बकाधमः / इत्युक्ते तस्य ते दासाः शूलमुद्गरपाणयः / तस्माद्वधं स दुष्टात्मा नचिरात्समवाप्स्यति // 9 छित्त्वा तं खण्डशः पापं दस्युभ्यः प्रददुस्तदा // 22 तदायं तस्य वचनान्निहतो गौतमेन वै / / दस्यवश्चापि नैच्छन्त तमत्तुं पापकारिणम् / तेनैवामृतसिक्तश्च पुनः संजीवितो बकः // 10 क्रव्यादा अपि राजेन्द्र कृतन्नं नोपभुञ्जते // 23 / राजधर्मा ततः प्राह प्रणिपत्य पुरंदरम् / ब्रह्मघ्ने च सुरापे च चोरे भग्नव्रते तथा / यदि तेऽनुग्रहकृता मयि बुद्धिः पुरंदर / निष्कृतिर्विहिता राजन्कृतघ्ने नास्ति निष्कृतिः // 24 / सखायं मे सुदयितं गौतमं जीवयेत्युत // 11 --2218 -