________________ 12. 165. 17] शान्तिपर्व [12. 166. 11 166 सुषणं रजतं चैव मणीनथ च मौक्तिकम् / अयं बकपतिः पार्श्वे मांसराशिः स्थितो मम / वज्रान्महाधनांश्चैव वैडूर्या जिनराङ्कवान् // 17 इमं हत्वा गृहीत्वा च यास्येऽहं समभिद्रुतम् // 31 रत्नराशीन्विनिक्षिप्य दक्षिणार्थे स जारत / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि ततः प्राह द्विजश्रेष्ठान्विरूपाक्षो महायशाः // 18 पञ्चषष्टयधिकशततमोऽध्यायः // 165 // गृहीत रत्नान्येतानि यथोत्साहं यथेष्टतः / येषु येषु च भाण्डेषु भुक्तं वो द्विजसत्तमाः / तान्येवादाय गच्छध्वं स्ववेश्मानीति भारत // 19 भीष्म उवाच / इत्युक्तवचने तस्मिन्राक्षसेन्द्रे महात्मनि / अथ तत्र महार्चिष्माननलो वातसारथिः / यथेष्टं तानि रत्नानि जगृहुर्ब्राह्मणर्षभाः // 20 तस्याविदूरे रक्षार्थ खगेन्द्रेण कृतोऽभवत् // 1 ततो महास्ते सर्वै रत्नैरभ्यर्चिताः शुभैः / / स चापि पार्श्वे सुष्वाप विश्वस्तो बकराट् तदा / ब्राह्मणा मृष्टवसनाः सुप्रीताः स्म तदाभवन् // 21 कृतघ्नस्तु स दुष्टात्मा तं जिघांसुरजागरत् // 2 ततस्तान्राक्षसेन्द्रश्च द्विजानाह पुनर्वचः / ततोऽलातेन दीप्तेन विश्वस्तं निजघान तम् / नानादिगागतानराजनराक्षसान्प्रतिषिध्य वै // 22 / निहत्य च मुदा युक्तः सोऽनुबन्धं न दृष्टवान् // 3 अधकदिवसं विप्रा न वोऽस्तीह भयं कचित् / / स तं विपक्षरोमाणं कृत्वाग्नावपचत्तदा / राक्षसेभ्यः प्रमोदध्वमिष्टतो यात माचिरम् // 23 तं गृहीत्वा सुवर्णं च ययौ द्रुततरं द्विजः॥४ ततः प्रदुद्रुवुः सर्वे विप्रसंघाः समन्ततः / ततोऽन्यस्मिन्गते चाह्नि विरूपाक्षोऽब्रवीत्सुतम् / गौतमोऽपि सुवर्णस्य भारमादाय सत्वरः / / 24 न प्रेक्षे राजधर्माणमद्य पुत्र खगोत्तमम् // 5 कृच्छ्रात्समुद्वहन्वीर न्यग्रोधं समुपागमत् / स पूर्वसंध्यां ब्रह्माणं वन्दितुं याति सर्वदा / न्यषीदच्च परिश्रान्तः क्लान्तश्च क्षुधितश्च ह // 25 मां चादृष्ट्वा कदाचित्स न गच्छति गृहान्खगः // 6 ततस्तमभ्यगाद्राजनराजधर्मा खगोत्तमः / उभे द्विरात्रं संध्ये वै नाभ्यगात्स ममालयम् / स्वागतेनाभ्यनन्दच्च गौतमं मित्रवत्सलः // 26 / तस्मान्न शुध्यते भावो मम स ज्ञायतां सुहृत् // 7 तस्य पक्षाप्रविक्षेपैः क्लमं व्यपनयत्खगः / स्वाध्यायेन वियुक्तो हि ब्रह्मवर्चसवर्जितः / पूजां चाप्यकरोद्धीमान्भोजनं चाप्यकल्पयत् // 27 तं गतस्तत्र मे शङ्का हन्यात्तं स द्विजाधमः // 8 स भुक्तवान्सुविश्रान्तो गौतमोऽचिन्तयत्तदा / दुराचारस्तु दुर्बुद्धिरिङ्गितैर्लक्षितो मया। हाटकस्याभिरूपस्य भारोऽयं सुमहान्मया। निष्क्रियो दारुणाकारः कृष्णो दस्युरिवाधमः // 9 गृहीतो लोभमोहाद्वै दूरं च गमनं मम / / 28 / गौतमः स गतस्तत्र तेनोद्विग्नं मनो मम / न चास्ति पथि भोक्तव्यं प्राणसंधारणं मम / पुत्र शीघ्रमितो गत्वा राजधर्मनिवेशनम् / किं कृत्वा धारयेयं वै प्राणानित्यभ्यचिन्तयत् // 29 / ज्ञायतां स विशुद्धात्मा यदि जीवति माचिरम् // 10 ततः स पथि भोक्तव्यं प्रेक्षमाणो न किंचन / | स एवमुक्तस्त्वरितो रक्षोभिः सहितो ययौ।। कृतघ्नः पुरुषव्याघ्र मनसेदमचिन्तयत् // 30 न्यग्रोधं तत्र चापश्यत्कङ्कालं राजधर्मणः // 11 म.भा. 278 -2217 -