Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 543

12. 136. 171] शान्तिपर्व [12. 136. 201 अपि सर्वस्वमुत्सृज्य रक्षेदात्मानमात्मना / / 171 द्रव्याणि संततिश्चैव सर्वं भवति जीवतः // 186 ऐश्वर्यधनरत्नानां प्रत्यमित्रेऽपि तिष्ठताम् / संक्षेपो नीतिशास्त्राणामविश्वासः परो मतः / दृष्टा हि पुनरावृत्तिर्जीवतामिति नः श्रुतम् // 172 नृषु तस्मादविश्वासः पुष्कलं हितमात्मनः // 187 न त्वात्मनः संप्रदानं धनरत्नवदिष्यते / वध्यन्ते न ह्यविश्वस्ताः शत्रुभिर्दुर्बला अपि / आत्मा तु सर्वतो रक्ष्यो दारैरपि धनैरपि // 173 विश्वस्तास्त्वाशु वध्यन्ते बलवन्तोऽपि दुर्बलैः // 188 आत्मरक्षिततन्त्राणां सुपरीक्षितकारिणाम् / त्वद्विधेभ्यो मया ह्यात्मा रक्ष्यो मार्जार सर्वदा। आपदो नोपपद्यन्ते पुरुषाणां स्वदोषजाः // 174 रक्ष त्वमपि चात्मानं चण्डालाजातिकिल्बिषात् // शत्रून्सम्यग्विजानन्ति दुर्बला ये बलीयसः। स तस्य ब्रुवतस्त्वेवं संत्रासाजातसाध्वसः / तेषां न चाल्यते बुद्धिरात्मार्थं कृतनिश्चया // 175 स्वबिलं हि जवेनाशु मार्जारः प्रययौ ततः॥१९० इत्यभिव्यक्तमेवासौ पलितेनावभर्सितः / ततः शास्त्रार्थतत्त्वज्ञो बुद्धिसामर्थ्यमात्मनः / मार्जारो व्रीडितो भूत्वा मूषकं वाक्यमब्रवीत्॥१७६ विश्राव्य पलितः प्राज्ञो बिलमन्यजगाम ह॥१९१ संमन्येऽहं तव प्रज्ञा यस्त्वं मम हिते रतः / एवं प्रज्ञावता बुद्ध्या दुर्बलेन महाबलाः। उक्तवानर्थतत्त्वेन मया संभिन्नदर्शनः // 177 एकेन बहवोऽमित्राः पलितेनाभिसंधिताः॥ 192 न तु मामन्यथा साधो त्वं विज्ञातुमिहार्हसि / अरिणापि समर्थन संधिं कुर्वीत पण्डितः / प्राणप्रदानजं त्वत्तो मम सौहृदमागतम् // 178 मूषकश्च बिडालश्च मुक्तावन्योन्यसंश्रयात् // 193 धर्मज्ञोऽस्मि गुणज्ञोऽस्मि कृतज्ञोऽस्मि विशेषतः / इत्येष क्षत्रधर्मस्य मया मार्गोऽनुदर्शितः / मित्रेषु वत्सलश्चास्मि त्वद्विधेषु विशेषतः // 179 विस्तरेण महीपाल संक्षेपेण पुनः शृणु // 194 तन्मामेवंगते साधो न यावयितुमर्हसि / अन्योन्यकृतवैरौ तु चक्रतुः प्रीतिमुत्तमाम् / त्वया हि याव्यमानोऽहं प्राणाञ्जह्यां सबान्धवः // अन्योन्यमभिसंधातुमभूञ्चैव तयोर्मतिः // 195 धिक्शब्दो हि बुधैर्दृष्टो मद्विधेषु मनस्विषु / तत्र प्राज्ञोऽभिसंधत्ते सम्यग्बुद्धिबलाश्रयात् / मरणं धर्मतत्त्वज्ञ न मां शङ्कितुमर्हसि // 181 अभिसंधीयते प्राज्ञः प्रमादादपि चाबुधैः / / 196 इति संस्तूयमानो हि मार्जारेण स मूषकः / / तस्मादभीतवद्भीतो विश्वस्तवदविश्वसन् / मनसा भावगम्भीरं मारिं वाक्यमब्रवीत्॥१८२ न ह्यप्रमत्तश्चलति चलितो वा विनश्यति // 197 साधुभवान्श्रुतार्थोऽस्मि प्रीयते न च विश्वसे / कालेन रिपुणा संधिः काले मित्रेण विग्रहः / संस्तवैर्वा धनौघेर्वा नाहं शक्यः पुनस्त्वया // 183 कार्य इत्येव तत्त्वज्ञाः प्राहुर्नित्यं युधिष्ठिर // 198 न ह्यमित्रवशं यान्ति प्राज्ञा निष्कारणं सखे। एवं मत्वा महाराज शास्त्रार्थमभिगम्य च। अस्मिन्नर्थे च गाथे द्वे निबोधोशनसा कृते // 184 अभियुक्तोऽप्रमत्तश्च प्राग्भयाद्भीतवच्चरेत् // 199 शत्रुसाधारणे कृत्ये कृत्वा संधिं बलीयसा / भीतवत्संविधिः कार्यः प्रतिसंधिस्तथैव च।। समाहितश्चरेद्युक्त्या कृतार्थश्च न विश्वसेत् // 185 भयादुत्पद्यते बुद्धिरप्रमत्ताभियोगजा // 200 तस्मात्सर्वास्ववस्थासु रक्षेज्जीवितमात्मनः / न भयं विद्यते राजन्भीतस्यानागते भये / -2171 -