Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 508

12. 112. 33] महाभारते [12. 112.62 उपघातैर्यथा भृत्या दूषिता निधनं गताः // 33 / / मृगराजेन चाज्ञप्तं मृग्यतां चोर इत्युत // 48 यदि त्वेतन्मया कार्य मृगेन्द्रो यदि मन्यते। कृतकैश्चापि तन्मांसं मृगेन्द्रायोपवर्णितम् / समयं कृतमिच्छामि वर्तितव्यं यथा मयि // 34 सचिवेनोपनीतं ते विदुषा प्राज्ञमानिना // 49 मदीया माननीयास्ते श्रोतव्यं च हितं वचः।। सरोषस्त्वथ शार्दूलः श्रुत्वा गोमायुचापलम् / कल्पिता या च ते वृत्तिः सा भवेत्तव सुस्थिरा // 35 बभूवामर्षितो राजा वधं चास्याभ्यरोचयत् // 50 न मत्रयेयमन्यैस्ते सचिवैः सह कर्हि चित् / / छिद्रं तु तस्य तदृष्ट्वा प्रोचुस्ते पूर्वमत्रिणः / नीतिमन्तः परीप्सन्तो वृथा ब्रूयुः परे मयि // 36 सर्वेषामेव सोऽस्माकं वृत्तिभङ्गेषु वर्तते // 51 एक एकेन संगम्य रहो बयां हितं तव / इदं चास्येदृशं कर्म वाल्लभ्येन तु रक्ष्यते / न च ते ज्ञातिकार्येषु प्रष्टव्योऽहं हिताहिते // 37 / श्रुतश्च स्वामिना पूर्व यादृशो नैव तादृशः // 52 मया संमन्य पश्चाच्च न हिंस्याः सचिवास्त्वया। वाङ्मात्रेणैव धर्मिष्ठः स्वभावेन तु दारुणः / मदीयानां च कुपितो मा त्वं दण्डं निपातयेः॥ 38 धर्मच्छद्मा ह्ययं पापो वृथाचारपरिग्रहः / एवमस्त्विति तेनासौ मृगेन्द्रेणाभिपूजितः / कार्यार्थं भोजनार्थेषु व्रतेषु कृतवाश्रमम् // 53 प्राप्तवान्मतिसाचिव्यं गोमायुर्व्याघ्रयोनितः // 39 मांसापनयनं ज्ञात्वा व्याघ्रस्तेषां तु तद्वचः / तं तथा सत्कृतं दृष्ट्वा युज्यमानं च कर्मणि / आज्ञापयामास तदा गोमायुर्वध्यतामिति // 54 प्राद्विषन्कृतसंघाताः पूर्वभृत्या मुहुर्मुहुः // 40 शार्दूलवचनं श्रुत्वा शार्दूलजननी ततः। मित्रबुद्ध्या च गोमायुं सान्त्वयित्वा प्रवेश्य च। मृगराजं हितैर्वाक्यैः संबोधयितुमागमत् // 55 दोषेषु समतां नेतुमैच्छन्नशुभबुद्धयः // 41 पुत्र नैतत्त्वया ग्राह्यं कपटारम्भसंवृतम् / अन्यथा ह्युचिताः पूर्वं परद्रव्यापहारिणः / कर्मसंघर्षजैर्दोषैर्दुष्यत्यशुचिभिः शुचिः // 56 . अशक्ताः किंचिदादातुं द्रव्यं गोमायुयत्रिताः // 42 नोच्छ्रितं सहते कश्चित्प्रक्रिया वैरकारिका / व्युत्थानं चात्र काङ्क्षद्भिः कथाभिः प्रविलोभ्यते। शुचेरपि हि युक्तस्य दोष एव निपात्यते // 57 धनेन महता चैव बुद्धिरस्य विलोभ्यते // 43 लुब्धानां शुचयो द्वेष्याः कातराणां तरखिनः / न चापि स महाप्राज्ञस्तस्माद्धैर्याञ्चचाल ह। मूर्खाणां पण्डिता द्वेष्या दरिद्राणां महाधनाः / अथास्य समयं कृत्वा विनाशाय स्थिताः परे॥४४ अधार्मिकाणां धर्मिष्ठा विरूपाणां सुरूपकाः // 58 ईप्सितं च मृगेन्द्रस्य मांसं यत्तत्र संस्कृतम् / / बहवः पण्डिता लुब्धाः सर्वे मायोपजीविनः / अपनीयं स्वयं तद्धि तैयस्तं तत्र वेश्मनि // 45 कुर्युर्दोषमदोषस्य बृहस्पतिमतेरपि // 59 यदर्थ चाप्यपहृतं येन यच्चैव मत्रितम् / शून्यात्तच्च गृहान्मांसं यदद्यापहृतं तव / तस्य तद्विदितं सर्व कारणार्थं च मर्षितम् // 46 नेच्छते दीयमानं च साधु तावद्विमृश्यताम् // 60 समयोऽयं कृतस्तेन साचिव्यमुपगच्छता। असत्याः सत्यसंकाशाः सत्याश्चासत्यदर्शिनः। नोपघातस्त्वया ग्राह्यो राजन्मैत्रीमिहेच्छता // 47 दृश्यन्ते विविधा भावास्तेषु युक्तं परीक्षणम् // 61 भोजने चोपहर्तव्ये तन्मांसं न स्म दृश्यते। | तलवदृश्यते व्योम खद्योतो हव्यवाडिव / -2136