Page Text
________________ 12. 60. 6] शान्तिपर्व [ 12. 60. 34 भीष्म उवाच / कुर्यादन्यन्न वा कुर्यादैन्द्रो राजन्य उच्यते // 20 नमो धर्माय महते नमः कृष्णाय वेधसे / वैश्यस्यापीह यो धर्मस्तं ते वक्ष्यामि भारत / ब्राह्मणेभ्यो नमस्कृत्वा धर्मान्वक्ष्यामि शाश्वतान् // 6 दानमध्ययनं यज्ञः शौचेन धनसंचयः // 21 अक्रोधः सत्यवचनं संविभागः क्षमा तथा। षितृवत्पालयेद्वैश्यो युक्तः सर्वपशूनिह / प्रजनः स्वेषु दारेषु शौचमद्रोह एव च / / 7 विकर्म तद्भवेदन्यत्कर्म यद्यत्समाचरेत् / आर्जवं भृत्यभरगं नौते सार्ववर्णिकाः / रक्षया स हि तेषां वै महत्सुखमवाप्नुयात् // 22 ब्राह्मणस्य तु यो धर्मस्तं ते वक्ष्यामि केवलम् / / 8 प्रजापतिर्हि वैश्याय सृष्ट्वा परिददे पशून् / दममेव महाराज धर्ममाहुः पुरातनम् / ब्राह्मणाय च राज्ञे च सर्वाः परिददे प्रजाः // 23 खाध्यायोऽध्यापनं चैव तत्र कर्म समाप्यते // 9 तस्य वृत्तिं प्रवक्ष्यामि यच्च तस्योपजीवनम् / तं चेद्वित्तमुपागच्छेद्वर्तमानं स्वकर्मणि / षण्णामेकां पिबेद्धेनुं शताच्च मिथुनं हरेत् // 24 अकुर्वाणं विकर्माणि शान्तं प्रज्ञानतर्पितम् // 10 लये च सप्तमो भागस्तथा शृङ्गे कला खुरे / कुर्वीतापत्यसंतानमथो दद्याद्यजेत च / सस्यस्य सर्वबीजानामेषा सांवत्सरी भृतिः॥ 25 संविभज्य हि भोक्तव्यं धनं सद्भिरितीष्यते // 11 न च वैश्यस्य कामः स्यान्न रक्षेयं पशूनिति / परिनिष्ठितकार्यस्तु स्वाध्यायेनैव ब्राह्मणः / वैश्ये चेच्छति नान्येन रक्षितव्याः कथंचन / / 26 कुर्यादन्यन्न वा कुर्यान्मैत्रो ब्राह्मण उच्यते // 12 शूद्रस्यापि हि यो धर्मस्तं ते वक्ष्यामि भारत / क्षत्रियस्यापि यो धर्मस्तं ते वक्ष्यामि भारत / प्रजापतिर्हि वर्णानां दासं शूद्रमकल्पयन् // 27 दद्याद्राजा न याचेत यजेत न तु याजयेत् // 13 तस्माच्छूद्रस्य वर्णानां परिचर्या विधीयते / नाध्यापयेदधीयीत प्रजाश्च परिपालयेत् / तेषां शुश्रूषणाच्चैव महत्सुखमवाप्नुयात् // 28 नित्योद्युक्तो दस्युवधे रणे कुर्यात्पराक्रमम् // 14 शूद्र एतान्परिचरेत्रीन्वर्णाननसूयकः / ये च ऋतुभिरीजानाः श्रुतवन्तश्च भूमिपाः / संचयांश्च न कुर्वीत जातु शूद्रः कथंचन // 29 य एवाहवजेतारस्त एषां लोकजित्तमाः // 15 पापीयान्हि धनं लब्ध्वा वशे कुर्याद्रीयसः / अविक्षतेन देहेन समरायो निवर्तते / राज्ञा वा समनुज्ञातः कामं कुर्वीत धार्मिकः // 30 क्षत्रियो नास्य तत्कर्म प्रशंसन्ति पुराविदः // 16 तस्य वृत्तिं प्रवक्ष्यामि यच्च तस्योपजीवनम् / वधं हि क्षत्रबन्धूनां धर्ममाहुः प्रधानतः। अवश्यभरणीयो हि वर्णानां शद्र उच्यते // 31 नास्य कृत्यतमं किंचिदन्यदस्युनिबर्हणात् / / 17 छत्रं वेष्टनमौशीरमुपानद्वथजनानि च / दानमध्ययनं यज्ञो योगः क्षेमो विधीयते / यातयामानि देयानि शूद्राय परिचारिणे // 32 तस्माद्राज्ञा विशेषेण योद्धव्यं धर्ममीप्सता // 18 / अधार्याणि विशीर्णानि वसनानि द्विजातिभिः / स्वेषु धर्मेष्ववस्थाप्य प्रजाः सर्वा महीपतिः। शूद्रायैव विधेयानि तस्य धर्मधनं हि तत् // 33 धर्मेण सर्वकृत्यानि समनिष्ठानि कारयेत् // 19 / यश्च कश्चिद्विजातीनां शूद्रः शुश्रूषुराव्रजेत् / परिनिष्ठितकार्यः स्यान्नृपतिः परिपालनात् / | कल्प्यां तस्य तु तेनाहुवृत्तिं धर्मविदो जनाः / -2067 -
| SR No. | 004323 |
| Book Title | Mahabharat Samhita Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publisher | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 864 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |