________________ 12. 49. 42] शान्तिपर्व [ 12. 49.72 गत्वाश्रममसंबुद्धं जमदग्नेर्महात्मनः // 42 सुप्रग्रहवता राजश्रीमान्वाक्यमथाब्रवीत् / / 57 अपातयन्त भल्लाः शिरः कायान्नराधिप / गच्छ पारं समुद्रस्य दक्षिणस्य महामुने / समित्कुशार्थ रामस्य निर्गतस्य महात्मनः / / 43 न ते मद्विषये राम वस्तव्यमिह कर्हि चित् / / 58 ततः पितृवधामर्षाद्रामः परममन्युमान् / ततः शूर्पारकं देशं सागरस्तस्य निर्ममे / निःक्षत्रियां प्रतिश्रुत्य महीं शस्त्रमगृहृत // 44 संत्रासाज्जामदग्न्यस्य सोऽपरान्तं महीतलम् // 59 ततः स भृगुशार्दूलः कार्तवीर्यस्य वीर्यवान् / / कश्यपस्तु महाराज प्रतिगृह्य महीमिमाम् / विक्रम्य निजघानाशु पुत्रान्पौत्रांश्च सर्वशः / / 45 कृत्वा ब्राह्मणसंस्थां वै प्रविवेश महावनम् // 60 स हैहयसहस्राणि हत्वा परममन्युमान / ततः शूदाश्च वैश्याश्च यथास्वैरप्रचारिणः / चकार भार्गवो राजन्महीं शोणितकर्दमाम् / / 46 अवर्तन्त द्विजाग्र्याणां दारेषु भरतर्षभ // 61 स तथा सुमहातेजाः कृत्वा निःक्षत्रियां महीम् / अराजके जीवलोके दुर्बला बलवत्तरैः / कृपया परयाविष्टो वनमेव जगाम ह / / 47 बाध्यन्ते न च वित्तेषु प्रभुत्वमिह कस्यचित् // 62 ततो वर्षसहस्रेषु समतीतेषु केषुचिन् / ततः कालेन पृथिवी प्रविवेश रसातलम् / क्षोभं संप्राप्तवांस्तीव्र प्रकृत्या कोपनः प्रभुः // 48 अरक्ष्यमाणा विधिवत्क्षत्रियैर्धर्मरक्षिभिः // 63 विश्वामित्रस्य पौत्रस्तु रैभ्यपुत्रो महातपाः / ऊरुणा धारयामास कश्यपः पृथिवीं ततः / परावसुर्महाराज क्षिवाह जनसंसदि / / 49 निमज्जन्ती तदा राजस्तेनोर्वीति मही स्मृता // 64 ये ते ययातिपतने यज्ञे सन्तः समागताः / रक्षिणश्च समुद्दिश्य प्रायाचत्पृथिवी तदा / प्रतर्दनप्रभृतयो राम किं क्षत्रिया न ते / / 50 प्रसाद्य कश्यपं देवी क्षत्रियान्याहुशालिनः // 65 मिथ्याप्रतिज्ञो राम त्वं कत्थसे जनसंसदि / सन्ति ब्रह्मन्मया गुप्ता नृषु क्षत्रियपुंगवाः / भयात्क्षत्रियवीराणां पर्व समुपाश्रितः / / 51 हैहयानां कुले जातास्ते संरक्षन्तु मां मुने // 66 स पुनः क्षत्रियशनैः पृथिवीमनुसंतताम् / अस्ति पौरवदायादो विडूरथसुतः प्रभो। परावसोस्तदा श्रुत्वा शस्त्रं जग्राह भार्गवः // 52 ऋक्षैः संवर्धितो विप्र ऋक्षवत्येव पर्वते // 67 ततो ये क्षत्रिया राजशतशस्तेन जीविताः / तथानुकम्पमानेन यज्वनाथामितौजसा / ते विवृद्धा महावीर्याः पृथिवीपतयोऽभवन् / / 53 पराशरेण दायादः सौदासस्याभिरक्षितः // 68 स पुनस्ताञ्जघानाशु बालानपि नराधिप / सर्वकर्माणि कुरुते तस्यर्षेः शूद्रवद्धि सः। गर्भस्थैस्तु मही व्याप्ता पुनरेवाभवत्तदा // 54 / सर्वकर्मेत्यभिख्यातः स मां रक्षतु पार्थिव // 69 जातं जातं स गर्भ तु पुनरेव जघान ह। शिवः पुत्रो महातेजा गोपतिर्नाम नामतः / अरशंश्च सुतान्कांश्चित्तदा क्षत्रिययोषितः // 55 वने संरक्षितो गोभिः सोऽभिरक्षतु मां मुने // 70 त्रिःसप्तकृत्वः पृथिवीं कृत्वा निःक्षत्रियां प्रभुः / / प्रतर्दनस्य पुत्रस्तु वत्सो नाम महायशाः / दक्षिणामश्वमेधान्ते कश्यपायाददत्ततः / / 56 वत्सैः संवर्धितो गोष्ठे स मां रक्षतु पार्थिवः // 71 क्षत्रियाणां तु शेषार्थ करेणोद्दिश्य कश्यपः / दधिवाहनपौत्रस्तु पुत्रो दिविरथस्य ह / प.भा. 257 - 2049 -