________________ 12. 24. 25 ] शान्तिपर्व [ 12. 25. 20 ततस्तमब्रवीच्छङ्खस्तपसेदं कृतं मया / आनृण्यं गच्छ कौन्तेय ततः स्वगं गमिष्यसि // 6 मा च तेऽत्र विशङ्का भूदैवमेव विधीयते // 25 सर्वमेधाश्वमेधाभ्यां यजस्व कुरुनन्दन / लिखित उवाच / ततः पश्चान्महाराज गमिष्यसि परां गतिम् // . किं नु नाहं त्वया पूतः पूर्वमेव महाद्युते / भ्रातृ॑श्च सर्वान्क्रतुभिः संयोज्य बहुदक्षिणैः / यस्य ते तपसो वीर्यमीदृशं द्विजसत्तम / / 26 संप्राप्तः कीर्तिमतुलां पाण्डवेय भविष्यसि // 8 शङ्ख उवाच / विद्म ते पुरुषव्याघ्र वचनं कुरुनन्दन / एवमेतन्मया कार्य नाहं दण्डधरस्तव / शृणु मच्च यथा कुर्वन्धर्मान्न च्यवते नृपः // 9 स च पूतो नरपतिस्त्वं चापि पितृभिः सह // 27 आददानस्य च धनं निग्रहं च युधिष्ठिर / व्यास उवाच / समानं धर्मकुशलाः स्थापयन्ति नरेश्वर // 10 स राजा पाण्डवश्रेष्ठ श्रेष्ठो वै तेन कर्मणा। देशकालप्रतीक्षे यो दस्योर्दर्शयते नृपः / प्राप्तवान्परमां सिद्धि दक्षः प्राचेतसो यथा // 28 शास्त्रजां बुद्धिमास्थाय नैनसा स हि युज्यते // 11 एष धर्मः क्षत्रियाणां प्रजानां परिपालनम् / आदाय बलिषड्भागं यो राष्ट्र नाभिरक्षति / उत्पथेऽस्मिन्महाराज मा च शोके मनः कृथाः॥२९ प्रतिगृह्णाति तत्पापं चतुर्थांशेन पार्थिवः // 12 भ्रातुरस्य हितं वाक्यं शृणु धर्मज्ञसत्तम / निबोध च यथातिष्ठन्धर्मान्न च्यवते नृपः / दण्ड एव हि राजेन्द्र क्षत्रधर्मो न मुण्डनम् // 30 निग्रहाद्धर्मशास्त्राणामनुरुध्यन्नपेतभीः / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि कामक्रोधावनाहत्य पितेव समदर्शनः // 13 चतुर्विशोऽध्यायः // 24 // देवेनोपहते राजा कर्मकाले महाद्युते / प्रमादयति तत्कर्म न तत्राहुरतिक्रमम् // 14 वैशंपायन उवाच / तरसा बुद्धिपूर्वं वा निग्राह्या एव शत्रवः / पुनरेव महर्षिस्तं कृष्णद्वैपायनोऽब्रवीत् / पापैः सह न संदध्याद्राष्ट्रं पण्यं न कारयेत् // 15 अजातशत्रु कौन्तेयमिदं वचनमर्थवत् // 1 शूराश्चार्याश्च सत्कार्या विद्वांसश्च युधिष्ठिर / अरण्ये वसतां तात भ्रातॄणां ते तपस्विनाम् / गोमतो धनिनश्चैव परिपाल्या विशेषतः // 16 मनोरथा महाराज ये तत्रासन्युधिष्ठिर // 2 व्यवहारेषु धर्येषु नियोज्याश्च बहुश्रुताः / तानिमे भरतश्रेष्ठ प्राप्नुवन्तु महारथाः / गुणयुक्तेऽपि नैकस्मिन्विश्वस्याञ्च विचक्षणः // 17 प्रशाधि पृथिवीं पार्थ ययातिरिव नाहुषः // 3 अरक्षिता दुर्विनीतो मानी स्तब्धोऽभ्यसूयकः / अरण्ये दुःखवसतिरनुभूता तपस्विभिः। एनसा युज्यते राजा दुर्दान्त इति चोच्यते // 18 दुःखस्यान्ते नरव्याघ्राः सुखं त्वनुभवन्त्विमे // 4 येऽरक्ष्यमाणा हीयन्ते दैवेनोपहते नृपे / धर्ममर्थं च कामं च भ्रातृभिः सह भारत। / तस्करैश्चापि हन्यन्ते सर्वं तद्राजकिल्बिषम् // 19 अनुभूय ततः पश्चात्प्रस्थातासि विशां पते // 5 सुमत्रिते सुनीते च विधिवञ्चोपपादिते / अतिथीनां च पितॄणां देवतानां च भारत। | पौरुषे कर्मणि कृते नास्त्यधर्मो युधिष्ठिर // 20 -2013 -