________________ 9. 53. 21] शल्यपर्व [9. 54.5 ततोऽब्रवीद्रौहिणेयो नारदं दीनया गिरा। विप्राणां संनिधौ श्लोकमगायदिदमच्युतः // 33 किमवस्थं तु तत्क्षत्रं ये च तत्राभवन्नपाः // 21 सरस्वतीवाससमा कुतो रतिः भुतमेतन्मया पूर्व सर्वमेव तपोधन / ___ सरस्वतीवाससमाः कुतो गुणाः / विस्तरश्रवणे जातं कौतूहलमतीव मे // 22 सरस्वतीं प्राप्य दिवं गता जनाः नारद उवाच / सदा स्मरिष्यन्ति नदीं सरस्वतीम् // 34 पूर्वमेव हतो भीष्मो द्रोणः सिन्धुपतिस्तथा।। सरस्वती सर्वनदीपु पुण्या हतो वैकर्तनः कर्णः पुत्राश्चास्य महारथाः // 23 सरस्वती लोकसुखावहा सदा / भूरिश्रवा रौहिणेय मद्रराजश्च वीर्यवान् / सरस्वतीं प्राप्य जनाः सुदुष्कृताः एते चान्ये च बहवस्तत्र तत्र महाबलाः / / 24 सदा न शोचन्ति परत्र चेह च // 35 प्रियान्प्राणान्परित्यज्य प्रियार्थ कौरवस्य वै। ततो मुहुर्मुहुः प्रीत्या प्रेक्षमाणः सरस्वतीम् / राजानो राजपुत्राश्च समरेष्वनिवर्तिनः / / 25 हयैर्युक्तं रथं शुभ्रमातिष्ठत परंतपः // 36 बहतांस्तु महाबाहो शृणु मे तत्र माधव / स शीघ्रगामिना तेन रथेन यदुपुंगवः / धार्तराष्ट्रबले शेषाः कृपो भोजश्च वीर्यवान्। दिदृक्षुरभिसंप्राप्तः शिष्ययुद्धमुपस्थितम् / / 37 अश्वत्थामा च विक्रान्तो भग्नसैन्या दिशो गताः॥२६ इति श्रीमहाभारते शल्यपर्वणि दुर्योधनो हते सैन्ये प्रद्रुतेषु कृपादिषु / त्रिपञ्चाशोऽध्यायः // 53 // इदं द्वैपायनं नाम विवेश भृशदुःखितः / 27 // समाप्तं तीर्थयात्रापर्व // शयानं धार्तराष्ट्रं तु स्तम्भिते सलिले तदा / पाण्डवाः सह कृष्णेन वाग्भिरुग्राभिरादयन् / / 28 स तुद्यमानो बलवान्वाग्मी राम समन्ततः / वैशंपायन उवाच / उत्थितः प्राग्नदाद्वीरः प्रगृह्य महतीं गदाम् // 29 एवं तदभवाद्धं तुमुलं जनमेजय / स चाप्युपगतो युद्धं भीमेन सह सांप्रतम् / यत्र दुःखान्वितो राजा धृतराष्ट्रोऽब्रवीदिदम् // 1 भविष्यति च तत्सद्यस्तयो राम सुदारुणम् // 30 रामं संनिहितं दृष्ट्वा गदायुद्ध उपस्थिते / यदि कौतूहलं तेऽस्ति व्रज माधव मा चिरम् / मम पुत्रः कथं भीमं प्रत्ययुध्यत संजय // 2 पश्य युद्धं महाघोरं शिष्ययोर्यदि मन्यसे // 31 संजय उवाच / वैशंपायन उवाच / रामसांनिध्यमासाद्य पुत्रो दुर्योधनस्तव / नारदस्य वचः श्रुत्वा तानभ्यर्च्य द्विजर्षभान् / / युद्धकामो महाबाहुः समदृष्यत वीर्यवान् // 3 सर्वान्विसर्जयामास ये तेनाभ्यागताः सह / दृष्ट्वा लाङ्गलिनं राजा प्रत्युत्थाय च भारत / गम्यतां द्वारकां चेति सोऽन्वशानुयायिनः॥३२ प्रीत्या परमया युक्तो युधिष्ठिरमथाब्रवीत् // 4 सोऽवतीर्याचलश्रेष्ठात्प्लक्षप्रस्रवणाच्छुभात् / / समन्तपञ्चकं क्षिप्रमिलो याम विशां पते / ततः प्रीतमना रामः श्रुत्वा तीर्थफलं महत् / प्रथितोत्तरवेदी सा देवलोके प्रजापतेः // 5 - 1909 -