________________ 19. 51. 22] शल्यपर्व [9. 52. 18 विषिरप्यभवदीनस्तस्या रूपं विचिन्तयन् / अभ्येत्य शक्रस्त्रिदिवात्पर्यपृच्छत कारणम् // 4 समयेन तपोऽधं च कृच्छ्रात्प्रतिगृहीतवान् // 22 / किमिदं वर्तते राजन्प्रयत्नेन परेण च / राधयित्वा तदात्मानं तस्याः स गतिमन्वयात् / / राजर्षे किमभिप्रेतं येनेयं कृष्यते क्षितिः // 5 दुःखितो भरतश्रेष्ठ तस्या रूपबलात्कृतः / कुरुरुवाच / एतत्ते वृद्धकन्याया व्याख्यातं चरितं महत् // 23 इह ये पुरुषाः क्षेत्रे मरिष्यन्ति शतक्रतो / वनस्थश्चापि शुश्राव हतं शल्यं हलायुधः / ते गमिष्यन्ति सुकृताल्लोकान्पापविवर्जितान् // 6 पत्रापि दत्त्वा दानानि द्विजातिभ्यः परंतप / अवहस्य ततः शक्रो जगाम त्रिदिवं प्रभुः / पशोच शल्यं संग्रामे निहतं पाण्डवैस्तदा / / 24 . राजर्षिरप्यनिर्विण्णः कर्षत्येव वसुंधराम् / / 7 समन्तपञ्चकद्वारात्ततो निष्क्रम्य माधवः / आगम्यागम्य चैवैनं भूयो भूयोऽवहस्य च / प्रच्छर्षिगणान्रामः कुरुक्षेत्रस्य यत्फलम् / / 25 शतक्रतुरनिर्विण्णं पृष्ट्वा पृष्ट्वा जगाम ह // 8 से पृष्टा यदुसिंहेन कुरुक्षेत्रफलं विभो। . यदा तु तपसोग्रेण चकर्ष वसुधां नृपः / तमाचख्युर्महात्मानस्तस्मै सर्वं यथातथम् / / 26 ततः शक्रोऽब्रवीद्देवान्राजर्षेर्यच्चिकीर्षितम् // 9 इति श्रीमहाभारते शल्यपर्वणि तच्छ्रुत्वा चाब्रुवन्देवाः सहस्राक्षमिदं वचः / एकपञ्चाशोऽध्यायः॥५१॥ वरेण च्छन्द्यतां शक्र राजर्षिर्य दि शक्यते // 10 यदि ह्यत्र प्रमीता वै स्वर्ग गच्छन्ति मानवाः / अस्माननिष्ट्वा क्रतुभिर्भागो नो न भविष्यति // 11 ऋषय ऊचुः / आगम्य च ततः शक्रस्तदा राजर्षिमब्रवीत् / प्रजापतेरुत्तरवेदिरुच्यते अलं खेदेन भवतः क्रियतां वचनं मम // 12 सनातना राम समन्तपश्वकम् / मानवा ये निराहारा देहं त्यक्ष्यन्त्यतन्द्रिताः / समीजिरे यत्र पुरा दिवौकसो युधि वा निहताः सम्यगपि तिर्यग्गता नृप // 13 रेण सत्रेण महावरप्रदाः // 1 ते स्वर्गभाजो राजेन्द्र भवन्त्विति महामते / पुरा च राजर्षिवरेण धीमता तथास्त्विति ततो राजा कुरुः शक्रमुवाच ह // 14 __ बहूनि वर्षाण्यमितेन तेजसा / ततस्तमभ्यनुज्ञाप्य प्रहृष्टेनान्तरात्मना / प्रकृष्टमेतत्कुरुणा महात्मना जगाम त्रिदिवं भूयः क्षिप्रं बलनिषूदनः // 15 ततः कुरुक्षेत्रमितीह पप्रथे // 2 एवमेतद्यदुश्रेष्ठ कृष्टं राजर्षिणा पुरा / राम उवाच / शक्रेण चाप्यनुज्ञातं पुण्यं प्राणान्विमुञ्चताम् // 16 किमर्थं कुरुणा कृष्टं क्षेत्रमेतन्महात्मना / अपि चात्र स्वयं शक्रो जगौ गाथां सुराधिपः / एतदिच्छाम्यहं श्रोतुं कथ्यमानं तपोधनाः // 3 कुरुक्षेत्रे निबद्धां वै तां शृणुष्व हलायुध // 17 ऋषय ऊचुः / पांसवोऽपि कुरुक्षेत्राद्वायुना समुदीरिताः / पुरा किल कुरुं राम कृषन्तं सततोत्थितम् / अपि दुष्कृतकर्माणं नयन्ति परमां गतिम् / / 18 - 1907 -