________________ 9. 49. 31] शल्यपर्व [9. 49. 59 चातुर्मास्यैर्बहुविधैर्यजन्ते ये तपोधनाः / सिद्धा ऊचुः। तेषां स्थानं तथा यान्तं तथाग्निष्टोमयाजिनाम् // 31 शृणु देवल भूतार्थं शंसतां नो दृढव्रत / अग्निष्टुतेन च तथा ये यजन्ति तपोधनाः / जैगीषव्यो गतो लोकं शाश्वतं ब्रह्मणोऽव्ययम् // 46 तत्स्थानमनुसंप्राप्तमन्वपश्यत देवलः // 32 स श्रुत्वा वचनं तेषां सिद्धानां ब्रह्मसत्रिणाम् / वाजपेयं क्रतुवरं तथा बहुसुवर्णकम् / असितो देवलस्तूर्णमुत्पपात पपात च // 47 आहरन्ति महाप्राज्ञास्तेषां लोकेष्वपश्यत // 33 / ततः सिद्धास्त ऊचुर्हि देवलं पुनरेव ह। यजन्ते पुण्डरीकेण राजसूयेन चैव ये। न देवल गतिस्तत्र तव गन्तुं तपोधन / तेषां लोकेष्वपश्यच्च जैगीषव्यं स देवलः / / 34 ब्रह्मणः सदनं विप्र जैगीषव्यो यदाप्तवान् / / 48 अश्वमेधं ऋतुवरं नरमेधं तथैव च। . तेषां तद्वचनं श्रुत्वा सिद्धानां देवलः पुनः / आहरन्ति नरश्रेष्ठास्तेषां लोकेष्वपश्यत // 35 आनुपूर्येण लोकांस्तान्सर्वानवततार ह // 49 सर्वमेधं च दुष्प्रापं तथा सौत्रामणिं च ये / स्वमाश्रमपदं पुण्यमाजगाम पतंगवत् / तेषां लोकेष्वपश्यच्च जैगीषव्यं स देवलः // 36 प्रविशन्नेव चापश्यज्जैगीषव्यं स देवलः // 50 द्वादशाहैश्च सत्रैर्ये यजन्ते विविधैर्नृप / ततो बुद्ध्या व्यगणयद्देवलो धर्मयुक्तया। तेषां लोकेष्वपश्यच्च जैगीषव्यं स देवलः // 37 दृष्ट्वा प्रभावं तपसो जैगीषव्यस्य योगजम् // 51 मित्रावरुणयोर्लोकानादित्यानां तथैव च / ततोऽब्रवीन्महात्मानं जैगीषव्यं स देवलः / सलोकतामनुप्राप्तमपश्यत ततोऽसितः // 38 विनयावनतो राजन्नुपसर्प्य महामुनिम् / रुद्राणां च वसूनां च स्थानं यच्च बृहस्पतेः। मोक्षधर्म समास्थातुमिच्छेयं भगवन्नहम् // 52 तानि सर्वाण्यतीतं च समपश्यत्ततोऽसितः // 39 तस्य तद्वचनं श्रुत्वा उपदेशं चकार सः / आरुह्य च गवां लोकं प्रयान्तं ब्रह्मसत्रिणाम् / / विधिं च योगस्य परं कार्याकार्यं च शास्त्रतः॥५३ लोकानपश्यद्गच्छन्तं जैगीषव्यं ततोऽसितः // 40 संन्यासकृतबुद्धिं तं ततो दृष्ट्वा महातपाः / त्रीलोकानपरान्विप्रमुत्पतन्तं स्वतेजसा। सर्वाश्चास्य क्रियाश्चक्रे विधिदृष्टेन कर्मणा // 54 पतिव्रतानां लोकांश्च व्रजन्तं सोऽन्वपश्यत // 41 संन्यासकृतबुद्धिं तं भूतानि पितृभिः सह / ततो मुनिवरं भूयो जैगीषव्यमथासितः / ततो दृष्ट्वा प्ररुरुदुः कोऽस्मान्संविभजिष्यति // 55 नान्वपश्यत योगस्थमन्तर्हितमरिंदम // 42 देवलस्तु वचः श्रुत्वा भूतानां करुणं तथा। सोऽचिन्तयन्महाभागो जैगीषव्यस्य देवलः / दिशो दश व्याहरतां मोक्षं त्यक्तुं मनो दधे // 56 प्रभाव सुव्रतत्वं च सिद्धि योगस्य चातुलाम् // 43 ततस्तु फलमूलानि पवित्राणि च भारत / असितोऽपृच्छत तदा सिद्धाल्लोकेषु सत्तमान् / पुष्पाण्योषधयश्चैव रोरूयन्ते सहस्रशः // 57 प्रयतः प्राञ्जलिर्भूत्वा धीरस्तान्ब्रह्मसत्रिणः // 44 पुनर्नो देवलः क्षुद्रो नूनं छेत्स्यति दुर्मतिः / जैगीषव्यं न पश्यामि तं शंसत महौजसम् / अभयं सर्वभूतेभ्यो यो दत्त्वा नावबुध्यते // 58 एतदिच्छाम्यहं श्रोतुं परं कौतूहलं हि मे // 45 / ततो भूयो व्यगणयत्स्वबुद्ध्या मुनिसत्तमः / - 1903 -