________________ 9. 22. 59 ] शल्यपर्व [9. 22. 88 पतियातो हि शकुनिः स्वमनीकमवस्थितः / / जनुः परान्स्वकांश्चैव प्राप्तान्प्राप्ताननन्तरान् // 73 न पुनः सौबलो राजा युद्धमभ्यागमिष्यति // 59 बहवश्च गतप्राणाः क्षत्रिया जयगृद्धिनः / सतस्तु द्रौपदेयाश्च ते च मत्ता महाद्विपाः / भूमावभ्यपतन्राजशरवृष्टिभिरावृताः // 74 प्रययुर्यत्र पाश्चाल्यो धृष्टद्युम्नो महारथः // 60 वृकगृध्रशृगालानां तुमुले मोदनेऽहनि / सहदेवोऽपि कौरव्य रजोमेघे समुत्थिते। आसीद्वलक्षयो घोरस्तव पुत्रस्य पश्यतः // 75 एकाकी प्रययौ तत्र यत्र राजा युधिष्ठिरः // 61 नराश्वकायसंछन्ना भूमिरासीद्विशां पते / ततस्तेषु प्रयातेषु शकुनिः सौबलः पुनः / रुधिरोदकचित्रा च भीरूणां भयवर्धिनी // 76 पार्श्वतोऽभ्यहनत्क्रुद्धो धृष्टद्युम्नस्य वाहिनीम् // 62 असिभिः पट्टिशैः शूलैस्तक्षमाणाः पुनः पुनः / तत्पुनस्तुमुलं युद्धं प्राणांस्त्यक्त्वाभ्यवर्तत / तावकाः पाण्डवाश्चैव नाभ्यवर्तन्त भारत // 77 तावकानां परेषां च परस्परवधैषिणाम् // 63 / / प्रहरन्तो यथाशक्ति यावत्प्राणस्य धारणम् / ते ह्यन्योन्यमवेक्षन्त तस्मिन्वीरसमागमे / योधाः परिपतन्ति स्म वमन्तो रुधिरं व्रणैः / / 78 योधाः पर्यपतनराजशतशोऽथ सहस्रशः // 64 शिरो गृहीत्वा केशेषु कबन्धः समदृश्यत / असिभिश्छिद्यमानानां शिरसां, लोकसंक्षये / उद्यम्य निशितं खङ्गं रुधिरेण समुक्षितम् // 79 प्रादुरासीन्महाशब्दस्तालानां पततामिव // 65 अथोत्थितेषु बहुषु कबन्धेषु जनाधिप / विमुक्तानां शरीराणां भिन्नानां पततां भुवि / तथा रुधिरगन्धेन योधाः कश्मलमाविशन् // 80 सायुधानां च बाहूनामूरूणां च विशां पते / मन्दीभूते ततः शब्दे पाण्डवानां महद्बलम् / आसीत्कटकटाशब्दः सुमहाल्लोमहर्षणः // 66 अल्पावशिष्टैस्तुरगैरभ्यवर्तत सौबलः / / 81 निघ्नन्तो निशितैः शस्त्रैर्धातॄन्पुत्रान्सखीनपि / ततोऽभ्यधावंस्त्वरिताः पाण्डवा जयगृद्धिनः / योधाः परिपतन्ति स्म यथामिषकृते खगाः 67 पदातयश्च नागाश्च सादिनश्चोद्यतायुधाः // 82 अन्योन्यं प्रतिसंरब्धाः समासाद्य परस्परम् / कोष्टकीकृत्य चाप्येनं परिक्षिप्य च सर्वशः / अहं पूर्वमहं पूर्वमिति न्यन्नन्सहस्रशः // 68 शस्त्रैर्नानाविधैर्जयुद्धपारं तितीर्षवः // 83 संघातैरासनभ्रष्टैरश्वारोहैर्गतासुभिः / त्वदीयास्तांस्तु संप्रेक्ष्य सर्वतः समभिद्रुतान् / हयाः परिपतन्ति स्म शतशोऽथ सहस्रशः // 69 साश्वपत्तिद्विपरथाः पाण्डवानभिदुद्रुवुः / / 84 स्फुरतां प्रतिपिष्टानामश्वानां शीघ्रसारिणाम् / केचित्पदातयः पद्भिर्मुष्टिभिश्च परस्परम् / स्तनतां च मनुष्याणां संनद्धानां विशां पते / / 70 निजघ्नुः समरे शूराः क्षीणशस्त्रास्ततोऽपतन् // 85 शक्त्यष्टिप्रासशब्दश्च तुमुलः समजायत / रथेभ्यो रथिनः पेतुर्द्विपेभ्यो हस्तिसादिनः / भिन्दतां परमर्माणि राजन्दुर्मत्रिते तव / / 71 विमानेभ्य इव भ्रष्टाः सिद्धाः पुण्यक्षयाद्यथा // 86 श्रमाभिभूताः संरब्धाः श्रान्तवाहाः पिपासिताः / एवमन्योन्यमायस्ता योधा जन्नुर्महामृधे / विक्षताश्च शितैः शस्त्रैरभ्यवर्तन्त तावकाः // 72 पितृन्भ्रातॄन्वयस्यांश्च पुत्रानपि तथापरे // 87 मत्ता रुधिरगन्धेन बहवोऽत्र विचेतसः / एवमासीदमर्यादं युद्धं भरतसत्तम / - 1847 -