________________ 8. 51. 50] महाभारते [8. 51. 79 तेषां हतावशिष्टास्तु पश्च सन्ति महारथाः।। वासुदेवं सराजानं विजेष्यामि महारणे // 64 अश्वत्थामा कृतवर्मा कर्णो मद्राधिपः कृपः / 50 प्रोत्साहयन्दुरात्मानं धार्तराष्ट्र सुदुर्मतिः / तांस्त्वमद्य नरव्याघ्र हत्वा पञ्च महारथान् / समितो गर्जते कर्णस्तमद्य जहि भारत // 65 हतामित्रः प्रयच्छोर्वी राज्ञः सद्वीपपत्तनाम् // 51 यच्च युष्मासु पापं वै धार्तराष्ट्रः प्रयुक्तवान् / साकाशजलपातालां सपर्वतमहावनाम् / तत्र सर्वत्र दुष्टात्मा कर्णः पापमतिर्मुखम् // 66 प्राप्नोत्वमितवीर्यश्रीरद्य पार्थो वसुंधराम् // 52 यच्च तद्धार्तराष्ट्राणां क्रूरैः षभिर्महारथैः / एतां पुरा विष्णुरिव हत्वा दैतेयदानवान् / अपश्यं निहतं वीरं सौभद्रमृषभेक्षणम् // 67 प्रयच्छ मेदिनीं राज्ञे शक्रायेव यथा हरिः // 53 | द्रोणद्रौणिकृपान्वीरान्कम्पयन्तो महारथान् / अद्य मोदन्तु पाश्चाला निहतेष्वरिषु त्वया / निर्मनुष्यांश्च मातङ्गान्विरथांश्च महारथान् // 68 विष्णुना निहतेष्वेव दानवेयेषु देवताः // 54 व्यश्वारोहांश्च तुरगान्पत्तीन्व्यायुधजीवितान् / यदि वा द्विपदां श्रेष्ठ द्रोणं मानयतो गुरुम् / / कुर्वन्तमृषभस्कन्धं कुरुवृष्णियशस्करम् // 69 अश्वत्थाग्नि कृपा तेऽस्ति कृपे चाचार्यगौरवात्॥५५ विधमन्तमनीकानि व्यथयन्तं महारथान् / अत्यन्तोपचितान्वा त्वं मानयन्भ्रातृबान्धवान् / मनुष्यवाजिमातङ्गान्प्रहिण्वन्तं यमक्षयम् // 70 कृतवर्माणमासाद्य न नेष्यसि यमक्षयम् // 56 शरैः सौभद्रमायस्तं दहन्तमिव वाहिनीम। भ्रातरं मातुरासाद्य शल्यं मद्रजनाधिपम् / तन्मे दहति गात्राणि सखे सत्येन ते शपे // 71 यदि त्वमरविन्दाक्ष दयावान्न जिघांससि // 57 यत्तत्रापि च दुष्टात्मा कर्णोऽभ्यद्रुह्यत प्रभो। इमं पापमति क्षुद्रमत्यन्तं पाण्डवान्प्रति / अशक्नुवंश्चाभिमन्योः कर्णः स्थातुं रणेऽग्रतः // 72 कर्णमद्य नरश्रेष्ठ जह्याशु निशितैः शरैः // 58 सौभद्रशरनिर्भिन्नो विसंज्ञः शोणितोक्षितः / एतत्ते सुकृतं कर्म नात्र किंचिन्न युज्यते / निःश्वसन्क्रोधसंदीप्तो विमुखः सायकार्दितः // 73 वयमप्यत्र जानीमो नात्र दोषोऽस्ति कश्चन // 59 अपयानकृतोत्साहो निराशश्चापि जीविते / दहने यत्सपुत्राया निशि मातुस्तवानघ / तस्थौ सुविह्वलः संख्ये प्रहारजनितश्रमः // 74 द्यूतार्थे यच्च युष्मासु प्रावर्तत सुयोधनः / अथ द्रोणस्य समरे तत्कालसदृशं तदा / तत्र सर्वत्र दुष्टात्मा कर्णो मूलमिहार्जुन // 60 श्रुत्या कर्णो वचः क्रूरं ततश्चिच्छेद कार्मुकम् // 75 कर्णाद्धि मन्यते त्रागं नित्यमेव सुयोधनः / ततश्छिन्नायुधं तेन रणे पञ्च महारथाः / ततो मामपि संरब्धो निग्रहीतुं प्रचक्रमे // 61 स चैव निकृतिप्रज्ञः प्रावधीच्छरवृष्टिभिः // 76 स्थिरा बुद्धिर्नरेन्द्रस्य धार्तराष्ट्रस्य मानद / यच्च कर्णोऽब्रवीत्कृष्णां सभायां परुषं वचः / कर्णः पार्थान्रणे सर्वान्विजेष्यति न संशयः // 62 प्रमुख पाण्डवेयानां कुरूणां च नृशंसवत् // 77 कर्णमाश्रित्य कौन्तेय धार्तराष्ट्रेण विग्रहः / विनष्टाः पाण्डवाः कृष्णे शाश्वतं नरकं गताः / रोचितो भवता साधं जानतापि बलं तव // 63 पतिमन्यं पृथुश्रोणि वृणीष्व मितभाषिणि // 78 कर्णो हि भाषते नित्यमहं पार्थान्समागतान् / लेखाभ्र धृतराष्ट्रस्य दासी भूत्वा निवेशनम् / - 1758 -