Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 120

8. 49. 1] महाभारते [8. 49. 28 असिं जग्राह संक्रुद्धो जिघांसुर्भरतर्षभम् // 1 / न हि धर्मविभागज्ञः कुर्यादेवं धनंजय // 14 तस्य कोपं समुद्वीक्ष्य चित्तज्ञः केशवस्तदा / अकार्याणां च कार्याणां संयोगं यः करोति वै / उवाच किमिदं पार्थ गृहीतः खड्ग इत्युत // 2 कार्याणामक्रियाणां च स पार्थ पुरुषाधमः // 15 नेह पश्यामि योद्धव्यं तव किंचिद्धनंजय / अनुसृत्य तु ये धर्म कवयः समुपस्थिताः / ते ध्वस्ता धार्तराष्ट्रा हि सर्वे भीमेन धीमता // 3 समासविस्तरविदां न तेषां वेत्थ निश्चयम् // 16 अपयातोऽसि कौन्तेय राजा द्रष्टव्य इत्यपि / अनिश्चयज्ञो हि नरः कार्याकार्यविनिश्चये / स राजा भवता दृष्टः कुशली च युधिष्ठिरः // 4 अवशो मुह्यते पार्थ यथा त्वं मूढ एव तु // 17 सं दृष्ट्वा नृपशार्दू शार्दूलसमविक्रमम् / न हि कार्यमकार्य वा सुखं ज्ञातुं कथंचन / हर्षकाले तु संप्राप्ते कस्मात्त्वा मन्युराविशत् // 5 श्रुतेन ज्ञायते सर्व तच्च त्वं नावबुध्यसे // 18 न तं पश्यामि कौन्तेय यस्ते वध्यो भवेदिह / अविज्ञानाद्भवान्यच्च धर्म रक्षति धर्मवित् / कस्माद्भवान्महाखड्गं परिगृह्णाति सत्वरम् // 6 / प्राणिनां हि वधं पार्थ धार्मिको नावबुध्यते // 19 तत्त्वा पृच्छामि कौन्तेय किमिदं ते चिकीर्षितम् / प्राणिनामवधस्तात सर्वज्यायान्मतो मम / परामृशसि यत्क्रुद्धः खड्गमद्भुतविक्रम // 7 अनृतं तु भवेद्वाच्यं न च हिंस्यात्कथंचन // 20 एवमुक्तस्तु कृष्णेन प्रेक्षमाणो युधिष्ठिरम् / / स कथं भ्रातरं ज्येष्ठं राजानं धर्मकोविदम् / अर्जुनः प्राह गोविन्दं क्रुद्धः सर्प इव श्वसन // 8 हन्याद्भवान्नरश्रेष्ठ प्राकृतोऽन्यः पुमानिव // 21 दद गाण्डीवमन्यस्मा इति मां योऽभिचोदयेत् / अयुध्यमानस्य वधस्तथाशस्त्रस्य भारत / छिन्द्यामहं शिरस्तस्य इत्युपांशुव्रतं मम // 9 पराङ्मुखस्य द्रवतः शरणं वाभिगच्छतः / तदुक्तोऽहमदीनात्मन्राज्ञामितपराक्रम / कृताञ्जलेः प्रपन्नस्य न वधः पूज्यते बुधैः / / 22. समक्षं तव गोविन्द न तत्क्षन्तुमिहोत्सहे // 10 त्वया चैव व्रतं पार्थ बालेनैव कृतं पुरा। तस्मादेनं वधिष्यामि राजानं धर्मभीरुकम् / तस्मादधर्मसंयुक्तं मौढ्यात्कर्म व्यवस्यसि // 23 प्रतिज्ञा पालयिष्यामि हत्वेमं नरसत्तमम् / स गुरुं पार्थ कस्मात्त्वं हन्या धर्ममनुस्मरन् / एतदर्थं मया खड्गो गृहीतो यदुनन्दन // 11 असंप्रधार्य धर्माणां गतिं सूक्ष्मां दुरन्वयाम् // 24 सोऽहं युधिष्ठिरं हत्वा सत्येऽप्यानृण्यतां गतः / / इदं धर्मरहस्यं च वक्ष्यामि भरतर्षभ / विशोको विज्वरश्चापि भविष्यामि जनार्दन // 12 / यद्यात्तव भीष्मो वा धर्मज्ञो वा युधिष्ठिरः // 25 किं वा त्वं मन्यसे प्राप्तमस्मिन्काले समुत्थिते / विदुरो वा तथा क्षत्ता कुन्ती वापि यशस्विनी / त्वमस्य जगतस्तात वेत्थ सर्वं गतागतम् / तत्ते वक्ष्यामि तत्त्वेन तन्निबोध धनंजय // 26 तत्तथा प्रकरिष्यामि यथा मां वक्ष्यते भवान।। 13 सत्यस्य वचनं साधु न सत्याद्विद्यते परम् / कृष्ण उवाच / तत्त्वेनैतत्सुदुर्जेयं यस्य सत्यमनुष्ठितम् // 27 इदानीं पार्थ जानामि न वृद्धाः सेवितास्त्वया। भवेत्सत्यमवक्तव्यं वक्तव्यमनृतं भवेत् / अकाले पुरुषव्याघ्र संरम्भक्रिययानया। सर्वस्वस्यापहारे तु वक्तव्यमनृतं भवेत् // 28 - 1748 -