Mahabharat Samhita Part 02

SR No.: 004322
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1972
Total Pages: 770
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 67

5. 36. 34 ] उद्योगपर्व [5. 36. 55 शक्तो वोढुं न तथान्ये महीजाः। तस्माद्धीरो नैव हृष्येन्न शोचेत् // 45 एवं युक्ता भारसहा भवन्ति चलानि हीमानि षडिन्द्रियाणि महाकुलीना न तथान्ये मनुष्याः // 34 तेषां यद्यद्वर्तते यत्र यत्र / न तन्मित्रं यस्य कोपाद्विभेति ततस्ततः स्रवते बुद्धिरस्य यद्वा मित्रं शङ्कितेनोपचर्यम् / छिद्रोदकुम्भादिव नित्यमम्भः // 46 यस्मिन्मित्रे पितरीवाश्वसीत धृतराष्ट्र उवाच / . तद्वै मित्रं संगतानीतराणि // 35 तनुरुच्चः शिखी राजा मिथ्योपचरितो मया। यदि चेदप्यसंबन्धो मित्रभावेन वर्तते / मन्दानां मम पुत्राणां युद्धेनान्तं करिष्यति // 47 स एव बन्धुस्तन्मित्रं सा गतिस्तत्परायणम् // 36 नित्योद्विग्नमिदं सर्वं नित्योद्विग्नमिदं मनः / चलचित्तस्य वै पुंसो वृद्धाननुपसेवतः / यत्तत्पदमनुद्विग्नं तन्मे वद महामते // 48 गरिप्लवमतेर्नित्यमध्रुवो मित्रसंग्रहः // 37 विदुर उवाच। चलचित्तमनात्मानमिन्द्रियाणां वशानुगम् / नान्यत्र विद्यातपसोर्नान्यत्रेन्द्रियनिग्रहात् / अर्थाः समतिवर्तन्ते हंसाः शुष्कं सरो यथा // 38 नान्यत्र लोभसंत्यागाच्छान्ति पश्यामि तेऽनघ // 49 अकस्मादेव कुप्यन्ति प्रसीदन्यनिमित्ततः। बुद्ध्या भयं प्रणुदति तपसा विन्दते महत् / / शीलमेतदसाधूनामभ्रं पारिप्लवं यथा // 39 गुरुशुश्रूषया ज्ञानं शान्ति त्यागेन विन्दति // 50 सत्कृताश्च कृतार्थाश्च मित्राणां न भवन्ति ये / अनाश्रिता दानपुण्यं वेदपुण्यमनाश्रिताः / पान्मृतानपि क्रव्यादाः कृतघ्नान्नोपभुञ्जते // 40 रागद्वेषविनिर्मुक्ता विचरन्तीह मोक्षिणः // 51 पर्थयेदेव मित्राणि सति वासति वा धने / स्वधीतस्य सुयुद्धस्य सुकृतस्य च कर्मणः / नानर्थयन्विजानाति मित्राणां सारफल्गुताम् // 41 तपसश्च सुतप्तस्य तस्यान्ते सुखमेधते // 52 संतापाद्दश्यते रूपं संतापादश्यते बलम् / स्वास्तीर्णानि शयनानि प्रपन्ना संतापाद्भश्यते ज्ञानं संतापाद्व्याधिमृच्छति // 42 __ न वै भिन्ना जातु निद्रां लभन्ते / बनवाप्यं च शोकेन शरीरं चोपतप्यते / न स्त्रीषु राजन्रतिमाप्नुवन्ति अमित्राश्च प्रहृष्यन्ति मा स्म शोके मनः कृथाः॥४३ ___न मागधैः स्तूयमाना न सूतैः / / 53 पुनर्नरो म्रियते जायते च न वै भिन्ना जातु चरन्ति धर्म पुनर्नरो हीयते वर्धते पुनः / ___न वै सुखं प्राप्नुवन्तीह भिन्नाः / पुनर्नरो याचति याच्यते च न वै भिन्ना गौरवं मानयन्ति पुनर्नरः शोचति शोच्यते पुनः // 44 ___ न वै भिन्नाः प्रशमं रोचयन्ति // 54 सुखं च दुःखं च भवाभवौ च न वै तेषां स्वदते पथ्यमुक्तं लाभालाभी मरणं जीवितं च। योगक्षेमं कल्पते नोत तेषाम् / पर्यायशः सर्वमिह स्पृशन्ति भिन्नानां वै मनुजेन्द्र परायणं -935